Cari Açık Ilk 5 Ayda 10 Milyar Dolara Yakın Azaldı

Merkez Bankası, Ödemeler Dengesi İstatistikleri'ni açıkladı. Yılın ilk 5 ayında kaydedilen cari işlemler açığı, geçen yılın aynı dönemine göre 9 milyar 941 milyon ABD doları azalarak 27 milyar 51 milyon ABD dolarına geriledi. Cari açıktaki düşüşte, hizmetler kalemindeki gelir artışı ile gelir dengesindeki giderlerin azalması etkili oldu.

Para otoritesinin açıkladığı verilere göre bu gelişmede dış ticaret açığının 8 milyar 354 milyon ABD doları azalarak 28 milyar 942 milyon ABD dolarına gerilemesi, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirlerin 879 milyon ABD doları artarak 4 milyar 539 milyon ABD dolarına ulaşması ve gelir dengesinden kaynaklanan net giderlerin de 750 milyon ABD doları azalarak 3 milyar 214 milyon ABD dolarına gerilemesi etkili oldu.

Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın 5 ayına göre 341 milyon ABD doları tutarında azalarak 5 milyar 949 milyon ABD dolarına, turizm giderleri de 554 milyon ABD doları tutarında azalarak bir milyar 500 milyon ABD dolarına geriledi. Yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış, bir önceki yılın ilk beş ayına göre 774 milyon ABD doları tutarında azalarak 3 milyar 130 milyon ABD dolarına geriledi.

Yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın Ocak-Mayıs dönemine göre 640 milyon ABD doları artarak 6 milyar 454 milyon ABD dolarına yükselirken, yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar bir milyar 555 milyon ABD doları artarak net 2 milyar 621 milyon ABD doları tutarında gerçekleşti. Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında Mayıs ayında 435 milyon ABD doları tutarında satım gerçekleştirirken, ilk 5 aylık dönemde toplam 340 milyon ABD doları tutarında net alım yaptı. Yurt dışı yerleşikler Mayıs ayındaki 774 milyon ABD doları tutarında devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) alımı ile birlikte yılın ilk beş aylık döneminde toplam bir milyar 654 milyon ABD doları tutarında alım gerçekleştirdi. Öte yandan, bankacılık sektörünün yurt içi menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak, yurt dışı yerleşikler ilk beş ayda 143 milyon ABD doları tutarında net alım yaptı.

Bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, Türk lirasındaki bir milyar 63 milyon ABD doları tutarındaki artışa karşılık yabancı paradaki 4 milyar 23 milyon ABD doları tutarındaki azalışın etkisiyle, yılın ilk beş ayında 2 milyar 960 milyon ABD doları düşüş kaydetti. Öte yandan, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduat varlıkları hesaplanırken, bankaların yurt dışı şubelerinin mizan verilerindeki ilgili hesaplar gösterge niteliğinde kullanılırken, söz konusu veri aynı dönemde 549 milyon ABD doları tutarında azalma kaydetti.

MAYIS AYINDA IMF'YE 574 MİLYON ABD DOLARI ÖDEME YAPILDI

Genel Hükümet, yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan (IMF dahil) sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, Mayıs ayındaki 574 milyon ABD doları tutarındaki IMF kredi geri ödemesi ile birlikte Ocak-Mayıs döneminde bir milyar 483 milyon ABD doları net geri ödemede bulundu. Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, bir önceki yılın ilk beş ayına göre 4 milyar 997 milyon ABD doları azalarak bu yılın aynı döneminde 2 milyar 14 milyon ABD doları oldu. Bu dönemde bankaların uzun vadeli kredilerde net geri ödeyici, kısa vadeli kredilerde ise net kullanıcı olduğu göze çarptı.

Aynı dönemde, diğer sektörlerin net kredi kullanımı 81 milyon ABD doları artarak 4 milyar 336 milyon ABD doları oldu. Yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında, yılın ilk beş ayında 546 milyon ABD doları net çıkış gerçekleşti. Yurt dışı bankaların yurt içi bankalar nezdinde tuttukları yabancı para mevduatları bu dönemde 3 milyar 914 milyon ABD doları, Türk Lirası mevduatları da 904 milyon ABD doları artış kaydetti. Bir önceki yılın ilk beş ayında 8 milyar 169 milyon ABD doları artış gösteren rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, bu yılın aynı döneminde de bir milyar 916 milyon ABD doları artış kaydetti.