ABD ile Çin arasındaki 'casus balon' krizi büyüyor. ABD Dışişleri Bakanı önümüzdeki hafta yapacağı Pekin ziyaretini iptal ederken, Pentagon teyakkuza geçti. Montana eyaleti üzerinde görüntülenen istihbarat balonu Amerikan Savunma Bakanlığı'nı alarm durumuna geçirmişti. Balonun nükleer tesisler hakkında bilgi topladığı öne sürülürken, önemli kritik noktalarda gizleme çalışması yapıldı.
Beyaz Saray "Egemenliğimizin yanında uluslararası hukukun da açık ihlalidir" derken, Pekin ise söz konusu balonun kendilerine ait olduğunu kabul etti ve rüzgara işaret etti. Yapılan açıklamada "Beklenmedik rüzgarlar nedeniyle rotasından çıktı" ifadelerine yer verildi.
Gökyüzünde ilerleyen balon dün Güney Carolina sahillerinde ABD savaş uçakları tarafından düşürüldü.
ABD Başkanı Joe Biden konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Biden, “Balonun düşürülme talimatını Çarşamba günü verdim ve bir an önce düşürülmesini istedim fakat enkazın insanlara zarar vermemesini istedim” dedi. Pentagon yönetimi ise balonun düşürülmesi için en uygun zamanında, balon Atlas Okyanusu üzerinde ve ABD’nin sınırları içerisindeyken düşürülmesinin uygun olduğunu düşünerek harekete geçti.
ABD Savunma Bakanlığı da balonun düşürülme operasyonunun detaylarını paylaştı. Virginia’daki Langley Hava Kuvvetleri Üssü’nden kalkan bir F-22’nin balonu düşürdüğü belirtildi.
Savaş uçağının ısıya duyarlı, AIM-9X süpersonik füze kullandığı da kayıtlara geçti.
Bu hamlenin ardından Çin’den çok sert bir açıklama geldi. ABD’nin balonun düşürüleceğini önceden haber vermediğini belirten Çin Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayınladı. Açıklamada, ABD’nin aşırı tepki gösterdiği belirtilirken, “Misilleme yapma hakkımız var” denildi. Çin yönetimi ayrıca balonun kazara bölgede olduğunu da aktardı.
Açıklamada, “Çin, ABD’den bu olayı sakince ve profesyonelce halletmesini istedi. Fakat ABD güç kullanmayı tercih ederek aşırı tepki verdi”
Balonun enkazını toplama çalışmalarının devam ettiği belirtilirken, İngiliz haber ajansı Reuters, “Bazı sorular yanıtsız kaldı. Mesela Çin, balonun ABD’deki yolculuğunda hangi bilgileri topladı” yorumunu yaptı.
Balon 28 Ocak’ta Alaska’da görülmüş ve 30 Ocak’ta Kanada hava sahasına girmişti. Balon daha sonra tekrar ABD sınırını geçerken bölgede panik yaratmıştı.
Balonun patlama anlarını anbean görüntüleyen Reuters, balonun düşürülmesi sırasında bir patlama meydana gelmediğine de dikkat çekti.
Skandalın yankıları sürerken Pentagon, Latin Amerika üzerinde bir başka casus balon tespit edildiğini duyurdu.
Pekin'in bu iddiaya vereceği yanıt ise merak konusu.