Üretilen protein doğum sonrası süreçte kanda rastlanmayacak kadar düşük bir seviyeye varıyor. Günümüzde bazı kanserlerin takibinde protein kullanılıyor. Peki CEA Karsinoembriyonik antijen nedir? CEA yüksekliği ne anlama gelir? CEA yüksekliğinin nedenleri hakkında merak edilen tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz...
CEA, karsinoembriyonik antijeni ifade eder. Bazı hücrelerin yüzeyinde bulunan bu madde, ambriyonik gelişim sırasında gastroinstestinal sistemin hücreleri tarafından üretilir. Karsinoembriyonik antijen hücrelerin yüzeyinde bir glikoprotein olarak bulunur. Kanser tedavileri olan kemoterapi ve radyoterapi sonuç değerlendirmesinde fayda sağlar. Kanserin rezeksiyonundan 1-4 ay sonra, rezidü tümör kalmamışsa, karsinoembriyonik antijen normal seviyelere düşer. Bazı karsinomlarda bulunan bir protein tedavi sonucuna göre biyokimyasal olarak bir belirleyici olur. Hasta takibinde CEA gereklidir. Tedavi karar alma sürecinde tıbbi olarak da gerekli olacaktır.
CEA karsinoembriyonik antijen, bir tümör belirleyicisidir. Hamile bir anne adayının karnındaki bebeğin bağırsak dokusu içinde yer alan proteindir. Anne doğum yaptıktan sonra kandaki CEA değeri düşer. Bazı kanserli hücrelerin takibinde kullanılan bir test türüdür. Kolerektal kanserin izlenmesinde uygulanan en faydalı test olarak bulgulara varılmıştır. Özellikle metastatik kolon kanseri ve ilerlemiş meme kanserinde etkilidir. Karsinoembriyonik antijen, bazı kanser türlerinde yükselme gösterir. Bu bulgularda normal kişilere göre sigara içen kişilerde daha fazla olduğuna rastlanmıştır. Sigara içenlerde CEA, Karsinoembriyonik antijen, primer ya da metastatik merkezi sinir sistemi tümörlerinin tanısında kullanılır.
Bazı kanser hastalıkları da olmak üzere hastalıklar mevcut olmadıkça kan dolaşımındaki cea seviyesi düşüktür. Tüm bu açıklamalar karsinoembriyonik antijen normal değeri nedir? Sorusunu akla getirir. CEA doğumdan sonra çok az miktarda üretilir. Bu yüzden;
· CEA normal aralığı mililitrede 0 – 2.5 nanogram (ng/mL)'dir.
· Sigara içen kişilerdeki normal değer aralığı 0 – 5.0 ng/mL’dir.
· Kanser tedavisi almadan önce ölçülen 20.0 ng/dL’den büyük Cea değeri, olası bir kanserin yayılmış olduğu anlamına gelebilir.
Kandaki kanser değerinde normal sınırlar içinde olan değerlerde zamanla iniş çıkışlar olabilir. Örneğin CA 12-5 testi yumurtalık ve karın zarı kanserlerinde özellikle yükselen bir testtir. Birçok hastanede kandaki kanser değerinin normal sınırlar değeri 0-35 olarak verilir.
CEA yüksekliği kanser tanısı koymak için tek başına yeterli değildir. Bu süreç içinde biyopsi gibi test teknikleri uygulanarak sağlıklı bir teşhis tanımı yapılması gerekir. Bazı durumlarda iyi huylu tümörlerde CEA yüksekliğine neden olabilir. CEA’ya neden olan bazı kanser hastalıkları vardır. Bu hastalıklar hem zararsız hem de kanserli durumlar olarak CEA düzeyini artırır. Artmış bir CEA’ya neden olan ve en sık görülen kanserler, kolon ve rektum kanseridir. Karsinoembriyonik antijen yüksekliğini etkileyen birkaç kanser türü daha vardır.
· Medüler tiroit kanseri
· Akciğer kanseri
· Pankreas kanseri
· Prostat kanseri
· Over
· Meme kanseri
· Kolon kanseri
· Rektum kanseri
· GİS
· Karaciğer kanseri
· Mide kanser
· Yumurtalık kanseri
Yukarıda verilen kanser türleri dışında bu hastalıklar da CEA yüksekliğine sebep olabilir;
· Devam eden böbrek hastalıkları
· Göğüs zarı iltihabı
· Mide ülseri
· Bulaşıcı hastalıklar
· Akciğer iltihapları
· Zatürre gibi solunum yolu iltihapları
· İdrar torbası iltihabı
· Siroz, hepatit ve benzer karaciğer hastalıkları
· Hassas bağırsak sendromu
Vücut üzerinde oluşan kanser durumlarında, kanser bulunan organdaki tümörlü hücreler bazı maddeler ortaya çıkarılır ve bu ortama salınan maddeler ölçülür. Birçok kanser türünde bu maddeler artış gösterir. Örneğin CEA yani karsinoembriyonik antijen gibi. Kanser testleri vücutta oluşan tümörler hakkında bilgi verir ancak bu testler ile kesin tanı konulamaz. Kanser testleri erken tanı ve tedavi uygulamalarında tümör izlenmesinde kullanılmaktadır. Kanser testlerinde CEA ve bunun gibi uygulanan bazı testler vardır. Bunlar;
· Kolon ve Rektum Kanseri : CEA, CA 19-9
· Akciğer Kanseri : CEA, NSE, Kromogranin A, Cyfra-21-1, Mesomark
· Mesane Kanseri : NMP22, UBC
· Mide Kanseri : CEA, CA 72-4, CA 19-9, GastroPanel Test
· Pankreas Kanseri : CEA, CA 19-9, CA 72-4, Kromogranin A
· Karaciğer Kanseri : AFP, CEA, CA 19-9, Ferritin
· Over ( Yumurtalık) Kanseri: HE4, CA 125, AMH, Inhibin B, HCG
· Meme Kanseri : CA 15-3, CEA
· Tiroid Kanseri : Tiroglobulin, Kalsitonin, NSE
CEA değeri sigara içen kişilerde normal kişilere göre daha fazladır. Hatta bu durumun iki katına kadar çıktığı gözlemlenmiştir. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin miktarları artırıldığında CEA değeri de doğru bir orantıyla artacaktır. Ancak kanser tedavilerinde artış gösteren CEA değeri, geçicidir. Tedavi sonrasında 6-8 hafta süren içinde yükselen CEA değerinin düşmesi beklenir. İncelenen kan örnekleri ile teşhis için gerekli testler hazırlanır.