Cenevre görüşmelerin resmi açılışı, BM ofisinde gerçekleşti. Suriye krizine siyasi çözüm bulmak amacıyla düzenlenen 4. Cenevre müzakerelerinin resmi açılışı yapıldı. Açılıştan önce farklı muhalif gruplar aynı masada oturmayı kabul etmeyince bir süre kriz yaşandı, muhalifler daha sonra aynı masada oturmayı kabul etti.
ESAD REJİMİ HEYETİNDEKİ ÖMER OSSİ PKK'LI MI?
Esad rejimi ile muhalif gruplar Astana’da yapılan toplantıların ardından 4’üncü kez Cenevre’de toplandı. Rejim heyetinin içindeki Ömer Ossi'nin PKK'lı olduğu iddiası var.
Suriye’de altı yıldır savaşan Esad rejimi ile muhalif gruplar 10 aylık aranın ve Astana’da yapılan toplantıların ardından 4. kez Cenevre’de toplandı. BM Suriye Özel Temsilcisi Mistura’ya göre Türkiye ve Rusya’nın öncülüğünü yaptığı ateşkes ve Astana süreci, Cenevre’de bu kez yapılan görüşmeleri farklı kılıyor ve barışa yönelik umudu artırıyor. Rejim heyetinin içine yeni katılan Kürt milletvekili Ömer Ossi dikkat çekiyor. Ossi’nin aslında görüşmeye davet edilmeyen PKK üyesi olduğu iddia ediliyor.
MUHALİFLER AYNI TARAFTA AMA FARKLI MASALARDA
Açılışta konuşan BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan De Mistura, işlerinin kolay olmayacağını ve mucize beklemediğini söyledi. Muhalif grupların arasındaki heyet krizinden sonra taraflar aynı tarafta ancak farklı masalarda oturmayı kabul etti.
De Mistura'nın sağ tarafında Nasır Hariri başkanlığındaki muhalefet heyeti, sol tarafında Beşşar Caferi başkanlığındaki Esed rejimi heyeti hazır bulundu.
Taraflara katılımları için teşekkür ederek konuşmasına başlayan Mistura'nın karşısında, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu Uluslararası Destek Grubu üyesi ülkelerin temsilcileri yer aldı.
Suriye’de 2011 yılının Mart ayından beri devam eden iç savaşın son bulması yolunda kritik bir kavşak olarak görülen Cenevre’deki müzakereler dün yeniden başladı. Toplantının başladığı gün ve öncesinde Suriye’deki Esed rejiminin muhalif grupların elindeki bölgeleri bombalaması üzerine devreye Rusya girdi.
MISTURA: RUSYA, ESAD REJİMİNDEN CENEVRE GÖRÜŞMELERİ BOYUNCA HAVA SALDIRILARINI DURDURMASINI İSTEDİ
Cenevre’deki görüşmelere öncülük eden Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, “Rusya, Beşar Esad rejiminden Cenevre görüşmeleri boyunca resmi olarak hava saldırılarını durdurmasını istedi” açıklamasıyla tansiyonu düşürmeye çalıştı.
İsviçre’nin Cenevre kentinde BM gözetiminde 4. turu düzenlenen Suriye konulu görüşmeler de böyle bir ortamda ikili toplantılarla başladı. Mistura, rejim ve muhalefet heyetiyle BM binasında ayrı ayrı bir araya geldi. Mistura önce, rejimin BM Daimi Temsilcisi Beşar Caferi başkanlığındaki heyetle görüştü. Yaklaşık yarım saat süren bu görüşmenin ardından Mistura, muhalefet heyetiyle bir araya geldi. Görüşmeye muhalifler adına heyet başkanı Nasır Hariri, Müzakere Yüksek Komitesi Başkan Yardımcısı Yahya Kadamani ve başmüzakereci Muhammed Sabra katıldı.
2 GÜN SÜRMÜŞTÜ
Taraflar Cenevre’de en son 1 Şubat 2016’da toplanmıştı. Ancak büyük umutlarla başlayan bu görüşme rejimin saldırılarına devam etmesi nedeniyle 2 gün sonra sona ermişti.
ASTANA SÜRECİ UMUDU ARTIRDI
Bundan önceki Cenevre turları genellikle karşılıklı ateşkes ilanlarıyla başladı. Ancak ateşkes süreçleri kısa sürede daha kanlı saldırıların başlaması nedeniyle bozuldu. Ateşkeslere öncülük eden ABD ve Rusya arasındaki anlaşmazlıklar da bu müzakerelerin sonuç vermesini engelliyordu. Bu kez ilan edilen ateşkese Rusya ve Türkiye öncülük ediyor. Öte yandan İran da sahada rejim yanlısı pek çok gruba hükmeden taraf olarak sürece aktif destek veriyor. Geçtiğimiz yıl sonunda ilan edilen ateşkes, çatışmaları büyük ölçüde azaltmış bulunuyor. BM Suriye Özel Temsilcisi Mistura tam da bu nedenle bu kez yapılan görüşmelerden öncekilere oranla daha fazla umutlu olduğunu vurguluyor.
KİMLER KATILIYOR?
ESED TARAFINDA PKK’LI ŞÜPHESİ:
Görüşmelere katılan Suriye’deki Esed rejimin başında ülkenin BM Büyükelçisi Beşar el Caferi bulunuyor. Rejim heyetinin içine yeni katılan Kürt milletvekili Ömer Ossi dikkat çekiyor. Ossi’nin aslında görüşmeye davet edilmeyen PKK üyesi olduğu iddia ediliyor.
MUHALİFLERİN HEYETİNDE KİMLER VAR?
Muhalefet heyetine 40 yaşındaki kardiyolog Nasr Hariri başkanlık ediyor. Deralı olan ve yaklaşık 20 kez rejim tarafından tutuklanıp serbest bırakılan Hariri’nin heyetinde dikkat çeken isimlerin başında da İslam Ordusu’nun liderlerinden Muhammed Alluş geliyor.
İŞTE CENEVRE'YE DAVET EDİLMEYEN ÖRGÜTLER: IŞİD, EL NUSRA, PKK
Görüşmelerin ana çerçevesini oluşturan 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararında terörist olarak nitelenen IŞİD (DEAŞ) ve El Nusra örgütleri Cenevre’ye davet edilmediler. PKK/PYD örgütü de Rusya ve ABD’nin ısrarlarına rağmen Türkiye’nin karşı çıkması nedeniyle Cenevre masasında yer bulamadı.
TÜRKİYE'Yİ KİM TEMSİL EDİYOR?
Görüşmelerde Türkiye’yi Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu’dan sorumlu Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal ve beraberindeki heyet temsil ediyor.
CENEVRE GÖRÜŞMELERİNDE HEDEF NE?
Cenevre ’deki görüşmeler BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararında belirlenen çerçeveye göre yapılıyor. Söz konusu karar, muhalefet ve rejim heyetlerinin müzakereleri sonuçlandırmasının ardından bir geçiş yönetimi kurulmasını öngörüyor. Yeni yönetimin 12 ayda bir anayasa hazırlayıp ülkeyi seçime götürmesi gerekiyor.