BİŞKEK (AA) - Türkiye Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Yakup Ömeroğlu, "Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un eserlerinin dünya dillerine bu kadar hızlı bir şekilde tercüme edilişinin sebebi, sevilen ve okunan bir yazar olmasındandır. dedi.
Ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un doğumunun 90'ıncı yıl dönümü dolayısıyla 5 Ekim'de başkent Bişkek'te başlayan ve 25 ülkeden 155 entelektüelin katıldığı 3. Uluslararası Issık Göl Forumu kapsamında, "Cengiz Aytmatov ve Bugünün Zorlukları" başlıklı oturum gerçekleştirildi.
Rusya Federasyonu Sanat Akademisi Başkan Yardımcısı Andrei Zolotov'un moderatörlüğündeki oturumda konuşan Ömeroğlu, "Aytmatov, sağlığında yazdığı eserleri ile dünya edebiyatının klasiği haline geldiğini görebilen yazardı. Dünya edebiyatının pek çok klasikleri var. Ama onların pek azı bu şansa sahip oldular." diye konuştu.
Ömeroğlu, eserlerinde her gün insan olmayı tavsiye eden Aytmatov'un bu mesajının dünya insanlığı tarafından benimsendiğini ve sevildiğini vurguladı.
Aytmatov'un, "Bir insan için en zor şey her gün insan kalabilmektir." ifadesini içeren mesajına bugün her zamankinden daha fazla ihtiyaç olduğunu söyleyen Ömeroğlu, "Aytmatov eserlerinde insan sorunlarına değiniyordu. İnsandan dilini, kültürünü, kariyerini, statüsünü çıkararak içindekini yazıyordu. O insanı yazdığı için insanlık onu algıladı ve kabul etti." dedi.
Cengiz Aytmatov'un eserlerinin 191 dilde çevrildiğini ifade eden ünlü Kazak yazar Muhtar Şahanov da "Aytmatov'da olduğu kadar hayattayken hiçbir yazarın eserleri dünyada bu kadar çok tercüme edilmedi." diye konuştu.
Kırgız bilim ve devlet adamı Prof. Dr. Cumagül Saadanbekov, Aytmatov'un Kırgız milli karakterine açıklık getiren bir yazar olma özelliğine dikkati çekti.
Saadanbekov, "Kırgız entelektüeller ne dün ne de bugün Aytmatov kadar eserlerinde Kırgız halkının benzersiz misafirperverliğini, güçlü aile geleneklerini, büyüklere ve özellikle anne ve babaya saygısını, nezaketini ve cömertliğini anlatamadı. Aytmatov elinden geldiği kadar kendi halkının dünya halkların arasında laikiyle yerini bulması için çaba harcadı." diye konuştu.
Alman gazeteci-yazar Irmtraud Guchke, bir dönem Avrupa kurumlarında çalışan Aytmatov'un kendi ülkesini ne kadar sevdiğini anlatırken, Aytmatov'un dünyanın modern zorluklarına karşı hep çözüm önerileri getiren biri olduğuna değindi.
Bir başka Kazak yazar Oljas Suleymanov, sadece kültür olgusunun insanları birleştirebileceğini dile getirerek, "Edebiyat dünyası son yıllarda büyük kriz içindedir. Edebiyatı bu krizden toplum ve devlet ortak iş birliği sayesinde kurtabilecektir. Kırgızistan'da toplum ve devletin ortak çabasını görüyorum. Bu nedenle Uluslararası Issık Göl Forumu'nun geleneksel hale gelmesini arzuluyorum." dedi.
Kırgızistan'ın kuzeyindeki Talas bölgesinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928'de dünyaya gelen Aytmatov, 2008'de Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristan'ın başkenti Kazan'da ani böbrek rahatsızlığı geçirmiş, tedavi için götürüldüğü Almanya'da 10 Haziran'da 79 yaşında hayatını kaybetmişti.
Yazar Aytmatov, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki Ata Beyit Ulusal Anıt Mezarlığı'nda babası Toleykul Aytmatov'un mezarı yanında toprağa verilmişti.