Habertürk gazetesi yazarı Fatih Altaylı, köşesinde MAK Danışmanlık Araştırma’nın “Türkiye’de toplumun dine ve dini değerlere bakışı” adlı araştırmasının ilginç sonuçlarını ele aldı. Araştırmanın soruları ve verilen yanıtlar şöyle:
1. Öldükten sonra dirileceğinize ve bu dünyada yaptıklarınızdan sorguya çekileceğinize inanıyor musunuz?
Bu soruya yanıt verenlerin yüzde 73’ü, “Evet öldükten sonra dirileceğime ve hesaba çekileceğime inanıyorum” diyor. Yüzde 10’u ise “Dirileceğim ama hesaba çekilmeyeceğim” yanıtını veriyor. Öldükten sonra dirilmeye inanmayanların oranı ise yüzde 9. Yanıt vermemeyi tercih edenler ise yüzde 8.
2. Kuran-ı Kerim’i Arap harfleriyle yazımından okuyabiliyor musunuz?
Bu soruya ilginç bir biçimde yüzde 33 oranında “Evet okuyabiliyorum” yanıtı verilmiş. Yüzde 54 ise “Hayır, Arap alfabesiyle yazılmış Kuran-ı Kerim’i okuyamıyorum” diyor. Yanıt vermeyenler ise yüzde 14.
3. Eğitim almak amacıyla hiç Kuran kursuna gittiniz mi?
“Kuran kursuna gittim” diyenlerin oranı yüzde 25. “Hayır hiç gitmedim” diyenlerin oranı yüzde 65. Görüş bildirmeyenlerin oranı ise yüzde 10.
4. Kuran-ı Kerim’in Türkçe mealini okudunuz mu?
Ankete katılanların yüzde 17’si hayatında bir kez bile olsa Kuran-ı Kerim’in Türkçe mealini okumuş. Yüzde 60’ı ise Türkçe meali hiç okumamış. Yüzde 23’lük bir oran ise bu soruya yanıt vermemeyi tercih etmiş.
5. Cennete gideceğinizden emin olsanız, cennete gitmek için şu an ölmeyi düşünür müsünüz?
Bu garip soruya “Evet” diyenlerin oranı yüzde 15. “Hayır düşünmem” diyenlerin oranı yüzde 65. Yüzde 20 ise bu konuda ya kararsız ya da görüş bildirmemeyi tercih etmiş.
5. Peygamber Efendimiz’in hayatını hiç okudunuz mu?
Katılımcıların yüzde 23’ü Hz. Muhammed’in hayat öyküsünü okuduğunu söylerken, yüzde 65’i “Hayır okumadım” demiş. Yüzde 12’lik bir oran ise yanıt vermemiş.
6. Camiye veya mescide hangi sıklıkla gidiyorsunuz?
Katılımcıların yüzde 12’si, “Bayramdan bayrama” yanıtını vermiş. Bayram ve cuma namazları için camiye gidenlerin oranı yüzde 32 olurken “Zaman zaman vakit namazları için de gidiyorum” diyenler yüzde 13, “Hiç gitmiyorum” diyenler ise yüzde 32 oranında olmuş. Görüş bildirmeyenler ise yüzde 13.
7. Ramazan ayında oruç tutuyor musunuz?
“Tüm ramazan ayı boyunca oruç tutarım” diyenlerin oranı yüzde 45. “Ramazanın bir bölümünde oruç tutarım” diyenlerin oranı yüzde 25. “Asla oruç tutmam” diyenlerin oranı yüzde 20. Yanıt vermeyenler ise yüzde 10.
8. İslam dini ile ilgili bilgileri daha çok hangi kaynaklardan öğreniyorsunuz?
Katılımcıların yüzde 30’u “Dini kitaplar” yanıtını vermiş. Dinin en yoğun olarak öğrenildiği yer ise yüzde 45 ile “internet” olmuş. Yüzde 20, “Birine sorarak öğreniyorum” derken yüzde 5, yanıt vermemeyi tercih etmiş.
9. Hangi sıklıkta namaz kılıyorsunuz?
5 vakit namaz kılanların oranı yüzde 22. “Arada vakit namazı kıldığım da olur ama bayram ve cuma namazlarını kaçırmam” diyenlerin oranı yüzde 26. “Arada cuma ve bayram namazlarını, bazen de teravihleri kılıyorum” diyenlerin oranı yüzde 24, hiç namaz kılmayanların oranı ise yüzde 22. Yanıt vermeyenler ise yüzde 6.
10. Herhangi bir dini cemaat ve tarikata bağlı bulundunuz mu?
Bu soruya verilen yanıt beklenenin altında bir “Evet” içeriyor. Katılımcıların yalnızca yüzde 15’i hayatının bir döneminde veya halen bir cemaat veya tarikata bağlı olmuş. Yüzde 60 oranında katılımcı ise asla bir cemaat veya tarikata intisap etmemiş. Yanıt vermeyenlerin oranı ise yüzde 25. Araştırma şirketi buraya bir not düşmüş ve “15 Temmuz’un etkisiyle toplumun cemaat ve tarikatlara kuşkuyla bakmaya başladığını” yazmış.
11. FETÖ ve 15 Temmuz darbe girişimi, cemaat ve tarikatlara bakışınızı nasıl etkiledi?
Yanıtların yüzde 30’u, “Tarikat ve cemaatlere olumsuz ya da kuşkuyla bakmama neden oldu” demiş. Yüzde 50’lik bir grup, “Tarikat ve cemaatler daha sıkı bir denetim altına alınmalı” görüşünü bildirmiş. Yüzde 12’sinin ise tarikat ve cemaatlere bakışında bir değişiklik olmamış. Bunlar büyük ihtimalle tarikat ve cemaatlere zaten olumsuz gözle bakanlar. Yüzde 8 ise yanıt vermemiş.
12. Dua eder misiniz?
Yüzde 75’lik bir oran, “Evet sık sık dua ederim” demiş. Yüzde 10, “ara sıra” dua ederken, yüzde 6 “Hiç dua etmem” yanıtını vermeyi tercih etmiş. Yüzde 4 ise görüş bildirmemiş.
13. Siyasi bir seçimde adayın dinine düşkün biri olması sizin için ne kadar önemli?
Bu soruya katılımcıların yüzde 51’i, “Çok önemli” demiş. Yüzde 24 “Kısmen önemli” derken, yüzde 20 “Hiç önemli değil”i tercih etmiş. Yüzde 5 ise görüş vermemiş.
14. İslam ülkelerinin papalık benzeri bir dini liderliğe ya da halifeliğe ihtiyacı olduğunu düşünüyor musunuz?
Bu sorunun yanıtları çok enteresan. Yüzde 54’lük inanması çok zor bir oran “Evet” derken yüzde 40 katılımcı “Hayır” demeyi tercih etmiş. Yüzde 6 ise bu konuda karasız kalmış.
15. Günah işlediğinizde pişman olur musunuz?
Yüzde 90’lık bir oran günah işlediğinde pişmanlık duyarken, yüzde 2’lik bir oran, “Hayır duymam” demiş. Yüzde 8 ise görüş vermekten kaçınmış.
16. Gusül abdesti alır mısınız?
“Gusül abdesti olmadan evden çıkmam” diyenlerin oranı yüzde 65 iken, “Ara sıra alırım” diyenlerin oranı yüzde 17, “Gusül abdestinin ne olduğunu bilmiyorum” diyenlerin oranı ise yüzde 13. Yanıt vermeyenler yüzde 5.
Yüzde 99’unun Müslüman olduğuna inandırılmaya çalışıldığı toplumumuzda “inanç” durumu bu.
Dindar olduğunu iddia edenlerin dini bilgilerini araştırmaya kalkarsak daha da inanılmaz sonuçlar almamız muhtemel.
İnançlı olmayanların önemli bir bölümünün din konusunda inançlı olanların pek çoğundan daha fazla bilgili olduğunu bile düşünmek mümkün.