Çevre Ve Şehircilik İl Müdürü Bolat: Kullanışmış Yağları Lavaboya Dökmeyin

Amasya Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ömer Bolat, bütün canlıların ortak varlığı olan çevrenin, sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda korunması gerektiğini söyledi.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2005 yılında yürürlüğe koyduğu ‘Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’nin bu amaca hizmet ettiğini belirten Bolat, bitkisel atık yağların üretiminden bertarafına kadar, çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesi gerektiğini ifade etti.Bitkisel ham yağ rafine sanayinden çıkan soap-stock, tank dibi tortu ve yağlı topraklar ile kullanılmış kızartmalık yağlar, çeşitli tesislerin yağ tutucularından çıkan yağlar ve kullanım süresi geçmiş olan bitkisel yağların bitkisel atık yağ olarak tanımlandığını kaydeden Bolat, “Türkiye’de yaklaşık 950 bin ton sıvı, 550 bin ton margarin, 200 bin ton civarında da yem, boya ve sabun sanayi ihtiyacı olmak üzere 1,7 milyon ton bitkisel yağ tüketilmektedir. Bitkisel atık yağların evsel atıklarla birlikte atılması, kanalizasyon sistemi gibi kolektör sistemlerine verilmesi veya kontrolsüz bir şekilde açık alanlara bırakılması sakıncalıdır. Bu alanlara dökülen atık yağlar kolektör sistemlerinin tıkanmasına, yeraltı sularının kirlenmesine, evsel atık su kirliliğinin ve arıtma tesisi maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır.” dedi.Bolat şunları kaydetti: “Bitkisel yağlar, zeytin, ayçiçeği, mısır, pamuk, soya, kanola ve aspir gibi yağlı bitki tohumlarından elde edilen yağların genel adıdır. Bitkisel yağlar gıda sanayinde sıvı ve katı formlarda kullanıldığı gibi, yem sanayi, sabun sanayi, boya sanayinde kullanılmaktadır. Ayrıca biyodizel ve biyogaz üretimi ile enerji üretiminde de kullanılabilmektedir. Kullanılmış kızartmalık yağlar yüksek sıcaklık altında okside olmuş, tekrar kullanımı sağlık açısından uygun olmayan kızartma yağları kullanılmış kızartmalık yağ olarak adlandırılmaktadır. Kızartma işlemi‚ en basit olarak gıda maddesinin sıcak yağ içinde pişmesi olarak tarif edilebilir. Evsel kullanımda ise kızartmalık yağın iki defa, kısa aralıklarla kullandıktan sonra değiştirilmesi gerekmektedir. Bir defa kullanılan yağ, aradan bir süre geçtikten sonra tekrar kullanılmamalıdır. Kullanılmış yağlar lavaboya döküldüğü zaman dren sistemine sıvanmakta, kanalizasyon borusu iç cidarında diğer atıkların yapışmasına ve zamanla borunun daralmasına neden olmaktadır. Bu şekilde tıkanıklıklara ve taşmalara neden olarak kanalizasyon sistemine ve arıtılması gereken atık yükünü arttırarak atık su arıtma tesislerine zarar vermekte ve bakım ve işletme maliyetini arttırmaktadır. ABD’nde yapılan bir araştırmaya göre lavaboya dökülen atık yağlar, kanalizasyon sistemlerinin yüzde 40 oranında tıkanmasına neden olmaktadır.”Kızartmalık atık yağların geri kazanımı hakkında da bilgi veren Bolat, “Kızartmalık atık yağlarınızı lavaboya, çöpe, suya ve toprağa dökmeyin. Kızartmalık atık yağlarınızı diğer atık madde ve çöplerden ayrı olarak biriktirin. Atık yağların biriktirilmesi için sızdırmaz, iç ve dış yüzeyleri korozyona dayanıklı bidon (evler için), konteyner ve tank (ticari işletmeler için) gibi toplama kapları kullanın. Size hizmet veren Belediye ile kızartmalık atık yağlarınızın yönetimi (toplanması, taşınması, geri kazanımı) konusunda irtibata geçin. Belediye yetkilileri kızartmalık atık yağlarınızın kim tarafından, nasıl ve ne zaman toplanacağı konusunda sizlere gerekli bilgiyi verecektir. Atık haline gelen bitkisel yağların Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan lisans almış kişilerce toplanması, otel, lokanta, fastfood, yemekhane, yemek fabrikaları, turistik tesisler, tatil köyleri ve hastaneler gibi ticari bitkisel atık yağ üreticilerinin kızartmalık atık yağlarını ve yağ tutucularında tutulan yağları bu lisanslı firmalarla yıllık sözleşme yaparak teslim etmeleri gerekmektedir. Kızartmalık atık yağ sevkiyatında ulusal atık taşıma formu kullanın ve her taşımadan sonra formların bir kopyasını ilgili valiliğe gönderin (ticari işletmeler için). Çevrenizde bulunan lokanta, fastfood, yemekhane, hazır yemek fabrikası, otel, motel, hastane, turistik tesis, tatil köyü gibi ticari işletmelerin ürettikleri kızartmalık atık yağların ve yağ tutucularından çıkan atık yağların bertarafı için lisanslı bir toplayıcı/geri kazanım tesisi ile yaptıkları sözleşmenin, işletmede kolay görünür bir yerde asılı bulunmasına dikkat edin. Sözleşmesi olmayan firmaları ilgili belediye yetkililerine bildirin.” şeklinde konuştu.