Enes Çırtlık / Mynet - Sohbet robotu ChatGPT, son günlerin en çok konuşulan teknolojisi hale geldi. Elon Musk'ın kurucuları arasında yer aldığı OpenAI'nin yeni nesil sohbet robotu ChatGPT görenleri hayrete düşürmesiyle meşhur oldu. 2021 sonrası için çok bir bilgisi olmayan ancak yine de her konudan sorulara şaşırtıcı bir şekilde yanıt verebilen ChatGPT, üstelik Türkçe de konuşabiliyor. Sohbet robotu, hikayeler oluşturabiliyor, çeviriler yapabiliyor ve hatta kod bile yazabiliyor. Kısacası 'yapamaz' gözüyle bakılan birçok görevi yerine getirebiliyor. Hatta ödevini ChatGPT'ye bile yaptıran oluyor.
İstanbul Arel Üniversitesi'nden, yapay zeka ve big data konusunda çalışmaları bulunan akademisyen İrem Yeniceler Kortak, kimilerinin insanlığı yok edebilecek kadar tehlikeli olarak gördüğü, kimilerinin ise arama motorlarının çağını kapatıp, internet gibi yeni bir çağı başlatacağını söylediği ChatGPT hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
İrem Yeniceler Kortak, "ChatGPT’nin avantajları ve dezavantajları, olumlu ve olumsuz yanları nelerdir?" sorusuna şöyle yanıt verdi:
"ChatGPT, yapay zekanın doğal dil işleme yönteminin kullanılmasına dayanıyor aslında. Ben yapay zeka teknolojilerinin büyük oranda insanların günlük hayatlarını kolaylaştırdığını düşünüyorum. ChatGPT de bu noktada kişilerin günlük hayatlarında yapması uzun saatler süren işlemleri kısa sürede yapmasını sağlayabilir. Hızla yarışılan günümüz dünyası için bence bu büyük bir avantaj. Ancak her teknolojinin avantajları olduğu gibi birtakım riskleri de olabiliyor.
Öncelikle bu teknoloji içerisinde yayılan bilginin bir denetim sistemi yok. Gazetecilik açısından düşünüldüğünde, yeni medyayla birlikte sayısı artan yalan haberlerin önüne geçilmesi zor bir hale gelmişken bu tarz teknolojiler bilginin doğruluğunun sorgulanmasını daha da zorlaştırır hale getirebiliyor. Ayrıca bu teknoloji henüz deneme sürecinde olduğu için yaratacağı etkiyi tahmin etmek de oldukça zor. Zaten sistemde de sistemin hatalı bilgiler üretebileceğine dair uyarı bulunuyor."
Kortak, "ChatGPT’ye ev ödevlerini bile yaptıranların olduğu söyleniyor. Bu küresel eğitim sistemlerin geliştirir mi yoksa kötüleştirir mi?" sorusunu ise "Bence kötüleştirir. Araştırma yapmak bir bilgiyi öğrenmek adına oldukça önemli. Araştırma kısmı olmadan öğrenilen bilgilerin de zihinde tutulması da çok zor.
Bununla birlikte dünya üzerinde hala internet erişimi olmayan çok geniş bir kitle var. Bu kitlenin karşısında gerçekleştirilen bu gelişmeler hali hazırda var olan bilgi uçurumunu da derinleştireceğe benziyor. Bu bile bir araştırma konusu olabilir belki. Ancak soru genelinde cevaplamam gerekirse bu tarz yapılan ödevlerin ya da kısa yoldan öğrenen bilgilerin uzun vadede kişilerin bilgi düzeylerine olumsuz katkı yapacağını düşünüyorum." şeklinde cevapladı.
Kortak, Akademik alanda ChatGPT’ye nasıl bakılıyor, çevrenizdeki insanlardan izlenimleriniz neler? sorusuna;
"Akademik alanda bizlerin yapmış olduğu çalışmalar ve ürettikleri eserler oldukça önemli. Bir akademik çalışmanın ortaya çıkması ayları ve bazen yılları bile bulabiliyor. Bu noktada ChatGPT’nin saniyeler içerisinde makale yazan ve yazdığı makalede çok az intihal yapan bir sisteme sahip olması özellikle etik konusunda soru işaretlerini ortaya çıkarıyor. Sistemin aynı konu hakkında farklı şekilde makaleleri üretebiliyor olması da akademide yapılan birçok çalışmada verilen emeği arka planda bırakıyor. Bu sebeple bu tür çıktıların akademik birer çalışma olarak değerlendirilmemesi gerektiğini düşünüyorum." diyerek yanıt verdi.
ChatGPT’nin birçok kişiyi işsiz bırakabileceği konuşuluyor. Bu konuda da dikkat çeken açıklamalarda bulunan İrem Yeniceler Kortak, şu ifadeleri kullandı:
Günümüzde teknolojinin hızla kendini geliştirmesinin beraberinde bu teknolojilere ayak uydurmak adına toplumlar da kendini dönüştürüyor. Bu noktada birçok kişinin yaptığı iş ya otomatik sistemlere devrediliyor ya da yaptığı işin biçimi değiştiğinden bu iş içerisindeki konumu değişiyor. İnternet teknolojileri birçok kişinin işini kaybetmesine sebep oldu, aynı şekilde gelişen diğer teknolojiler de kişilerin işlerini riske attı ve atmaya devam ediyor.
ChatGPT de bu noktada belki şu anda değil ancak geliştirilip toplumun geniş kesimince kullanılır hale geldiğinde tıpkı kendinden önceki teknolojiler gibi kişilerin işlerini riske atabilir, işlerini kaybetme noktasına getirebilir tabi ki. Böyle bir ihtimal gelişen her teknolojinin beraberinde geliyor zaten.
Bildiğiniz üzere yapay zekaların insanlığı yok edeceğine yönelik birçok komplo teorisi de mevcut. ChatGPT de bu komplo teorilerinin birbiri ardına çıktığı bir dönemde teknoloji dünyasına damgasını vurdu. Bu konuda ChatGPT'nin veya ChatGPT’den sonra gelecek yapay zekaların insanlığı yok etme potansiyelinin olup olmadığını sorduğumuzda Kortak, "Bu teknolojilerin tüm insanlığı yok edeceğine dair bir potansiyel şu an için az bir ihtimal bana kalırsa. Bu teknolojilerin de kontrolünde ya da işleyişinde insana her daim ihtiyaç duyuluyor çünkü." ifadelerini kullandı.
Kortak ayrıca, "İçinde bulunduğumuz bu aşamada yapay zekaya tamamen teslim olarak yapılan işlemlerde hata payının yüksek olabileceği görüşündeyim. Bunun haricinde teknolojiyi yakalamak ve buna uyum sağlamak artık çağın bir gerekliliği gibi görünüyor." diye konuştu.
ChatGPT'nin Google ile karşılaştırıldığını, hatta Google gibi dev arama motorlarını bitirecek diyenlerin bile olduğunu aktarmıştık. Kortak ise bu konuda, "Google, birçok siteyi içinde barındıran ve arama yapıldığında doğru ya da yanlış tüm bilgileri kullanıcıların önüne saniyeler içerisinde veren bir arama motoru. Burada, reklamlar, tık tuzağı olarak kavramsallaştırılan clickbait içerikler ve araştırılan konuya benzer ya da tamamen zıt daha birçok farklı sonuç bulunuyor. Bu noktada doğru bilgiye ulaşmak da oldukça zorlaşıyor.
ChatGPT bu haliyle herhangi bir tık tuzağı sunmayan ve reklam barındırmayan bir oluşum olarak karşımıza çıkıyor. Ancak her iki örnekte de bilginin yüzde yüz doğru verilme garantisi kullanıcılara sunulmuyor. Sistemin geliştirilmesi halinde, salt bilgiyi sunması açısından daha fazla kullanıcıya hitap edebilme ihtimali var. Şu anda bile 5 gün içerisinde 1 milyon kullanıcıya erişmiş durumda. Yıllar içerisinde mecraların bu sayıda kullanıcıya erişme süreleri düşünüldüğünde çok hızlı bir ivme kazandığını söylemek mümkün." dedi.
Kortak, "ChatGPT’nin sizce yapabileceği en çılgınca şey veya şeyler ne?" sorusuna ise "Teknolojinin yapabileceklerini tahmin etmek fazlasıyla zor aslında. İnternet ilk çıktığında askeri amaçlarla kullanılıyordu ve bu noktaya geleceğini tahmin etmek imkansıza yakındı. Bu sebeple bu teknolojinin de yapabilecekleri tahmin etmek oldukça zor. Şu an yaptıklarıyla bile oldukça şaşırtıyor aslında." şeklinde yanıt verdi.
ChatGPT'nin internet bağlantısıyla buluşturulması nelere yol açacağı konusunda ise "ChatGPT şu anda yapay zeka sistemlerinin birçoğunun yaptığı gibi bir veri setine dayanıyor. Kendine öğretilmiş olan bu veriler içerisinden konuyla ilgili olan bilgileri birleştiriyor ve her seferinde farklı bilgiler sunuyor. Bu durum bu teknolojinin internet bağlantısı olmadan da çalışabilmesini sağlıyor bu sebeple. Anlık olarak olayları haber verebilme, güncel olarak verileri sunabilme imkanı tanındığı taktirde çok daha fazla konuda etkisini hissettirebilir gibi geliyor. Tıpkı deprem haberlerini veya spor karşılaşmalarını otomatik olarak yazan robot gazetecilik pratikleri gibi bu uygulamalar da bir yandan zamandan ve maliyetten avantaj sağlarken bir yandan da kişilerin iş hayatlarında tehdit edici bir unsuru oluşturabilir." şeklinde konuştu.
ChatGPT’nin arkasında OpenAI vakfı var, OpenAI'nin kurucularından biri de Elon Musk. Musk’ın aynı zamanda Neuralink adlı bir implant şirketi de bulunuyor.
Akademisyen Kortak, "ChatGPT ve Neuralink birlikte çalıştığında kafamıza yerleştirilecek bir implant sayesinde ChatGPT ile etkileşim kurabilir miyiz? Hep filmlerde gördüğümüz her şeyi bilen dijital asistanların çağı ChatGPT ile birlikte değerlendirirsek yakın mı?" sorusuna şu şekilde yanıt verdi:
Az önce de dediğim gibi teknolojinin yapabileceklerini tahmin etmek oldukça zor. Ancak bu teknolojilerin bir toplumun geniş kesimince kullanılabilmesi için çok sayıda güncellemeye ihtiyaç var. Ayrıca bu teknolojinin geldiği toplumun dinamikleri de oldukça önemli. Şu anda medya okuryazarlığı durumu oldukça tartışılan bir konu. Çünkü yalan haber özellikle pandemi zamanında da görüldüğü gibi çok fazla süzgeçten geçmeden hızlıca paylaşılabiliyor ve bu durum toplumun teknolojiyle olan ilişkisini sorgulatıyor.
Evet yeni gelen teknolojiler tabii ki öncekilerden farklı yaşam pratikleri vaat ediyor ancak bu teknolojilerin o topluma da uyumlu olması gerekiyor çünkü onu kullanabilen kişilerin varlığıyla bu teknolojiler de anlam kazanacak. Kullanım pratiği olmayan teknolojiler her ne kadar iyi dizayn edilmiş olsa da ne yazık ki bir süre sonra geri planda kalabilme riskiyle karşı karşıya geliyor.
Kortak, ChatGPT hakkında yaptığı açıklamalarda son olarak şu sözlere yer verdi:
"Sistem şu anda henüz geliştirilme aşamasında. Sistem üzerinde yapısal olarak değerlendirildiğinde yazım hataları mevcut, henüz bir dilin yapısına da tam olarak hakim değil. Aslında bu tarz teknolojiler 1960’lı yıllara dayanıyor. ChatGPT bir anda paylaşılmaya başlandı ancak yeni bir teknoloji değil. 1966 yılında Joseph Weizenbaum tarafından icat edilen Eliza da bir chatbot gibi kullanılıyordu. O tarihten bu yana da doğal dil işlemeye yönelik birçok yazılım geliştirildi.
Sistemin verdiği bilgiler oldukça hızlı, bu noktada kişilere çok büyük avantaj sağlıyor. Bir bilgiyi saniyeler içerisinde yazıp, istenilen şekilde tablolaştırıp ve hatta istenilen şekilde yazılım diline satır satır çevirebiliyor. Bu işlemler için günlük hayatta hem geniş bir zaman hem de kapsamlı bir bilgi birikimi gerekli. Bu noktadan hareketle sistemin gelişiminin tamamlanmasının beraberinde kullanıcıların hayatlarında önemli bir yeri olabileceğini düşünüyorum. Ancak dediğim gibi bu teknolojiler sürekli olarak kendini geliştiriyor, toplumun bu teknolojilere olan yakınlığının sağlanması ve bu teknolojilerin toplumun her kesimine inebilmesi önemli."