CHP’nin “millet iradesine saygı gösterilmediği” gerekçesiyle yemin etmemesiyle başlayan krizin çözümü noktasında AK Parti ve CHP dün bir araya gelerek önemli bir adım attı. İki taraf, “ortak bir irade metni açıklanması” konusunda anlaştı. Liderlerin onayına bağlı olarak metin pazartesi sabahı kamuoyuna açıklanacak. CHP’nin Pazartesi günü Meclis Genel Kurulu’nda yemin etmesi bekleniyor.
Tutulu vekillerin tahliye edilmemesi üzerine CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun 28 Haziran’daki “Yemin etmeyeceğiz” açıklamasının üzerinden 11 gün geçtikten sonra çözüm geldi. Dün Başbakan Erdoğan’ın Meclis Başkanı Çiçek’i ziyaretiyle krizdeki tıkanıklık aşıldı ve Erdoğan’ın “Meclis Başkanı davet ederse toplantıya katılacağız” açıklaması çözüm için zemin yarattı.
Bisküvi yiyip anlaştılar
Çiçek, AK Parti ve CHP’ye toplantı çağrısı yaptı. AK Parti’den Grup Başkanvekilleri Nurettin Canikli ve Ahmet Aydın, Genel Başkan Yardımcısı Haluk İpek, CHP’den ise Grup Başkanvekili Mehmet Akif Hamzaçebi ile milletvekilleri Tekin Bingöl ve Aydın Ayaydın, saat 19.00’da Çiçek’in odasında buluştu. Çiçek 15 dakika sonra “Odam size emanet, Yozgat’a gitmem gerekiyor. Siz bu işten uzlaşarak çıkın” diyerek tarafları baş başa bıraktı. Çiçek, ayrılmadan önce “İçiniz ferahlasın soğuk karpuz yiyin, sorunu ferah ferah çözün” diyerek her iki heyet için yemek ve karpuz gönderdi. Ancak bu karpuzlar yerine Hamzaçebi’nin cebinden çıkardığı diyet bisküviler yendi ve çay içildi.
5 maddelik bildiri
Görüşmede taraflar, karşılıklı olarak çözüm için “genel ilkelerini” ortaya koydu. Bu ilkelerin liderlere iletilmesi ve gelecek onay ile ortak bir deklarasyon hazırlanmasına karar verildi. Deklarasyon metni için AK Parti ve CHP heyetleri yeniden bir araya gelecek. Başbakan Erdoğan’ın dün İstanbul’a gitmesi nedeniyle toplantının bu akşam veya pazartesiye kalabileceği de ifade edildi. CHP tarafı ise Kılıçdaroğlu’na bu sabah bilgi verecek. İki tarafın karşılıklı ortaya koyduğu “genel ilkelerden” bir bildiri ortaya çıkacağı öğrenildi. İki tarafın da genel ilkeler konusunda hassas noktaları bulunduğu Ak Parti’nin “tutuklu vekil” ifadesine metinde yer verilmesine sıcak bakmadığı, CHP’nin de “milli irade” vurgusunun yapılmasında ısrarlı olduğu ifade ediliyor. Liderlerin onayına bağlı olarak kaleme alınacak ve pazartesi sabahı son şekli verilecek bildirinin şu temel başlıklardan oluşacağı öğrenildi:
* Yemin edememiş, parlamentoya gelemeyecek milletvekillerinin olması milli iradenin üstünlüğü açısından sıkıntı yaratmıştır.
* Halkın iradesi tecelli etmelidir.
* Demokrasi ve hukukun üstünlüğü temel alınmalıdır.
* Çözüm yeri TBMM’dir.
* Anayasa çalışmaları öncesi ana muhalefet partisi Meclis çalışmalarında olmalıdır.
Canikli: Yapıcı ve olumlu
Yaklaşık 1 saat süren toplantı sonrası AK Partili Nurettin Canikli, görüşmenin “yapıcı ve olumlu bir havada” geçtiğini vurguladı. Canikli “Biz CHP’lilerin Meclis’te yasama faaliyetlerine katılmalarını arzu ettiğimizi net bir şekilde kendilerine ilettik. Bu çerçevede konu tüm boyutlarıyla değerlendirildi. Şu anda bir sonuç söz konusu değil. Şu anda iyiniyetle, yürüyen bir görüşme var” dedi. “CHP’lilerin Pazartesi yemin etmelerini bekliyor musunuz?” sorusuna “Şu an itibariyle bu konuda bir değerlendirme yapamam” karşılığını veren Canikli, Başbakan’ın İstanbul’da olduğunu ve kendisiyle gelişmeleri paylaşacaklarını ifade etti.
Canikli, CHP’li Hamzaçebi’nin “Yasal düzenleme süreci tıkar” açıklamasının anımsatılması üzerine de, “Biz de katılıyoruz bu görüşe. Zaten şu ana kadar tutuklu arkadaşlarının salıvermesi amaçlı bir çok öneri gündeme geldi. Ama hiçbir tanesi somut olarak aktarılmadı sadece kamuoyunda tartışıldı. Bugüne kadar çözüm olabilir diye ortaya sürülen önerilerden hiçbir tanesinin sorunu tam anlamıyla çözemeyeceği ya da yan etkilerinin çok büyük olacağı için uygulama kabiliyetinin olmadığı ortaya çıktı. Sayın Hamzaçebi’nin kastettiği budur. Biz de bu görüşe katılıyoruz. Yasal düzenleme sistemi tıkar” değerlendirmesini yaptı.
Hamzaçebi: Pazartesi netleşir
CHP’li Hamzaçebi “Son derece yapıcı ve olumlu bir görüşme oldu. Soruna CHP zaten olumlu yaklaşıyor, AK Parti’nin de olumlu görüşlerini gördük. Sanıyorum en geç pazartesi net bir tablo ortaya çıkmış olacak” dedi. Hamzaçebi yasal düzenlemenin sürecin uzamasına neden olacağını da söyledi ve “O işin sonraki aşaması” dedi. Hamzaçebi, “Pazartesi yemin edebilir misiniz?” sorusuna, “Bir tablo ortaya çıksın, görelim. Biz tabii ki parlamentonun çalışmasını arzu ediyoruz. Parlamento bizim olmamız gereken yerdir. Bu çalışmadan Genel Başkan’ın haberi olacaktır. Karar iki tarafta da genel başkanların olacaktır” yanıtını verdi.
Elitaş-Ayaydın görüşmesi
Öte yandan Çiçek-Erdoğan görüşmesinden yarım saat önce AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş’ın CHP milletvekili Aydın Ayaydın’ı makamında kabul ettiği, bu toplantıya Nihat Ergün ile Hayati Yazıcı’nın da katıldığı öğrenildi. Bu görüşmede de yemin krizinin değerlendirildiği bildirildi.
Gül’den yemin çağrısı
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dün yemin kriziyle ilgili bir soruyu “Bütün partilerimizi TBMM’de beraber, Türkiye’nin bütün karşılaşılan sorunlarını el birliği içerisinde çözmeye bir kez daha davet ediyorum” diye yanıtladı.