ANKARA (İHA) - CHP Merkez Yönetim Kurulu (MYK) Üyesi ve İstanbul Milletvekili Bülent Tanla, Çin temaslarına ilişkin raporunda, Türkiye'nin Çin ile ilişkilerinde 'büyük düşünmek' zorunda olduğunu belirtti.
Tanla, parti genel merkezinde düzünlediği basın toplantısında, gelen davet üzerine 7-13 Temmuz tarihlerinde Çin Halk Cumhuriyeti'nde yaptığı incelemelerle ilgili bilgi verdi. Bu konu ile ilgili rapor hazırlayarak, Genel Başkan Deniz Baykal ve MYK'ya sunan Tanla, Çin'i büyük bir güç olarak ortaya çıktığını söyledi. Çin'in muazam maddi olanakları, ucuz el emeğinin yanısıra ulaştığı ileri teknoloji ile görmezden gelinemeyecek devasa bir ekonomik güce sahip olduğunu belirten Tanla, Çin'in bu yapısı ve bu gelişme hızıyla dünya siyaseti ve ekonomisinde ağırlığını giderek artıracağına dikkat çekti.
Türkiye'nin Çin ile olan ilişkilerinde 'büyük düşünmek' zorunda olduğunu söyleyen Tanla, şu önerileri sıraladı: "Çin'e tüm Ortadoğu ve Güneydoğu Asya coğrafyasını vizyon içine alan geniş bir açıyla yaklaşmalıyız. Bu amaçla düşünce kuruluşları, dostluk dernekleri, akil adamlar gibi paralel diplomasi kanalları kullanılmalıdır. Çince dil öğreniminin teşviki, Çin İncelemeleri Enstitüsü'nün kurulması, Çin'den üniversitelerimize Türkiye'den Çin'e öğrenci gönderilmesinde geç kalınmamalıdır. İhraç mallarımızın çeşitlendirilmesi, enerji ve hammadde işbirliği, Çin'in Kuzeydoğu ve Batı eyaletlerine yönelinmesi, turizmde Çin potansiyelinin değerlendirilmesi, üçüncü ülkelerde Çin'le işbirliği imkanlarının araştırılması, Pekin'de bir Türk Ticaret Merkezi kurulması düşünülmelidir. Çin'den serbest ticaret bölgelerimize, GAP kapsamındaki projelere, üçüncü ülkelere ihracata yönelik yatırım çekilmesi, ortak yatırım yapılması sağlanmalıdır. Bilim ve teknoloji alanlarında, AR-GE'de işbirliğine gidilmelidir. Çin konusundaki gecikmişliğimizi telaşa kapılmadan 'neyi nasıl yapmak, neyi nasıl yapmamak' üzerine artık ulusal referansımız olması gereken 'hızlandırılmış tren' tuzağına düşmeden zamanı ve imkanlarımızı doğru kullanarak kapatmamız şarttır".
Çin'in sadece ucuz mal ürettiği yönündeki değerlendirmenin doğru olmadığını, aynı ürünün 4-5 kalitede ve farklı fiyatlarda üretildiğini kaydeden Tanla, Türkiye ile Çin arasındaki ticaret hacminin sürekli Türkiye aleyhine büyümesi ve Türk firmalarının Çin'e ihracatının bu düzeylerde kalmasının nedenlerini ortaya çıkarmak amacıyla firmalar arasında yapılan bir araştırma sonucunda, Türkiye'nin Çin'e ihracatındaki başarısızlığın önemli nedenlerinden birisinin Çin'in bugüne kadar uyguladığı tarife ve tarife dışı engeller olduğunun belirlendiğini söyledi.
Tanla, Çin'in Doğu Türkistan'daki uygulamlarına ilişkin bir soru üzerine, "Biz Çin'in bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne saygılıyız" diye konuştu.