CHP'nin "iktidar" hedeflerini ortaya koyduğu 37. Olağan Kurultayı'nda Kemal Kılıçdaroğlu, 6. kez genel başkan seçilirken; partiyi 2023 seçimlerine taşıyacak parti yönetimi de belirlendi.
60 üyeli Parti Meclisi (PM) ve 15 üyeli Yüksek Disiplin Kurulu'nun yeni üyeleri belirlendiği kurultaydan sonra gözler, Kılıçdaroğlu'nun yeni "A Takımı"nı belirleyeceği Merkez Yönetim Kurulu (MYK) toplantısına çevrildi. Tüzük gereği 48 saatlik itiraz sürecinin ardından kesinleşecek olan PM'nin ilk toplantısının ardından yeni MYK'sını açıklaması bekleniyor.
Peki CHP'nin "iktidar" hedefiyle gerçekleştirdiği kurultayda hangi mesajlar ön plana çıktı, partinin yeni dönem politikaları nasıl şekillenebilir? CHP kulislerinde yapılan yorum ve değerlendirmeler şöyle:
Kurultayın en somut göstergelerinden birisi, 31 Mart yerel seçimlerinde yaptığı ittifakla büyükşehirleri kazanarak, partiyi bir anlamda "yerel ittifaka" taşıyan Kemal Kılıçdaroğlu'nun, ittifak politikalarının onaylanması oldu.
CHP Lideri, Türkiye Cumhuriyeti ve partisinin genel seçimlerin de yapılacağı 2023'te 100. yılı tamamlamasını da dikkate alarak kurultayda "İkinci Yüzyıla Çağrı" manifestosu ile "iktidar hedeflerini" açıklarken, bu iktidarı "dostlar" diye nitelendirdiği ittifak ortaklarıyla kuracağını net ortaya koydu.
Delegeler, "İkinci Yüzyıla Çağrı" manifestosunu oybirliğiyle kabul ederken Kılıçdaroğlu'nun "ittifakla iktidar" politikasına desteğini de, rakipsiz girdiği genel başkanlık seçiminde, son iki kurultaydan bu yana en güçlü desteği vererek gösterdi.
Partide, mevcut millet ittifakı ortaklarına yönelik bir tepki olmasa da AKP'den kopup yeni parti kuran Ali Babacan ve Ahmet Davutoğlu ile ittifak, bugüne gelinmesinde "günahları olduğu" gerekçesiyle geniş kesimler tarafından eleştiriliyor.
Ancak, "AKP'nin cumhuriyet kazanımlarını hedef alan politikalarıyla mücadele için 'sert söylem, protesto'nun yetmediği, bu durumu aşmanın tek yolunun AKP iktidarına son vermek olduğuna" dikkat çekiliyor. Yerel seçimlerde alınan başarılı sonuç nedeniyle, Kılıçdaroğlu'na verilen desteğin asıl nedeni olarak verdiği "iktidar umudu" gösteriliyor.
Kurultayda baştan beri bir genel başkanlık yarışı beklenmiyordu. Ancak delegenin taleplerine yanıt vermeyen çok sayıda MYK üyesini çizeceği bekleniyor ve "Delege cumartesi günü Kılıçdaroğlu'na karşı görevini yapar, pazar günü de istediğini yapar" yorumları yapılıyordu.
Sonuçlar beklendiği gibi olmadı ve listeyi delenlerin sayısı geçen yıllardaki kurultayların altında kaldı. Bunda Kılıçdaroğlu'nun anahtar listesini 52 kişiyle sınırlamak yerine 80 kişi olarak belirlemesi önemli rol oynadı. Yeniden aday olmak istemeyen Haluk Koç dışında tüm MYK üyelerini listesine alan Kılıçdaroğlu, Bilim Yönetim ve Kültür Platformu ile birlikte toplam 92 kişi arasından delegeye seçim yapma hakkı tanıdı.
Böylece MYK'sındaki isimleri de kendisi çizerek "küskün" hareketi yaratmak yerine bu görevi delegeye bıraktı. Tuncay Özan, Ünal Çeviköz, Aykut Erdoğdu ve Yıldırım Kaya, çizilen isimler oldu ve PM dışı kaldı. Buna karşın yaklaşık 2 yıl önce Kılıçdaroğlu'nu eleştirdiği gerekçesiyle kınama cezası alan Elazığ Milletvekili Gürsel Erol'un tabandaki gücünü ortaya koyarken, Gökhan Günaydın, Eren Erdem, Müslim Sarı, Gaye Usluer bir kez daha listeyi delerek PM'ye girdi. Delege bir anlamda "Bu isimleri parti yönetiminde görmek istiyorum" tavrında ısrarcı oldu.
Kurultayda dikkat çeken bir başka sonuç ise partiden ihraç edilen, ancak daha sonra "af"la partiye dönen eski Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka'nın PM'ye seçilmesi oldu. Kılıçdaroğlu , af talebi iki kez PM'den dönen, ancak üçüncü görüşmede kabul edilen Nazlıaka'yı, anahtar listesine almadı. Ancak milletvekiliyken de sahada çalışmalarıyla dikkat çeken Nazlıaka, listeyi delmeyi başararak tabanda karşılığı olduğunu ortaya koymuş oldu.
2018'deki yüzde 20 genç, yüzde 33 kadın kotasına ilişkin tüzük değişikliği ilk kez bu kurultayda uygulandığı için PM'nin yaklaşık yarısı kadın ve gençlerden oluştu. İlk başörtülü PM üyesi Kılıçdaroğlu'nun listesinde yer alan Sevgi Kılıç oldu. 60 kişilik PM'de de genç milletvekillerinin ağırlığı dikkat çekti. PM'deki milletvekili sayısı 33 olurken, saha ve Meclis çalışmalarında başarılı bulunan Ali Öztunç, Zeynel Emre, Candan Yüceer, Ahmet Akın, Murat Emir, Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Ali Mahir Başarız, Aysu Bankoğlu, Gamze Taşcıer, PM'ye yüksek oylarla seçilen genç parlamenterler oldu.
Parti içi muhalefet kurultayda varlık gösteremedi. Genel Başkan aday adaylığını açıklayan İlhan Cihaner, Aytuğ Atıcı ve Tolga Yarman, tüzük değişikliği için gerekli delege imza sayısı yüzde 10'dan yüzde 5'e düşürülmesine karşın, 68 delegeden imza toplayamadığı için aday olamadı.
Cihaner ve diğer muhalif adaylar bunun nedenini, genel merkezin delegeye baskısı olarak açıklarken, kulislerde muhaliflerin kendi aralarında uzlaşmaya varamamalarının en önemli etken olduğu ifade ediliyor. Bu kurultayda aday olmayan Muharrem İnce'nin de aralarında bulunduğu muhalif grupların "genel başkan adayı çıkarmayalım, ortak PM listesi çıkaralım" önerisi getirdiği, Cihaner'in ise adaylıkta ısrar etmesi üzerine desteği çektiğine dikkat çekiliyor. Bireysel hareket eden Atıcı ve Yarman'ın ise adaylık için yeterli desteği bulmasının zaten zor olduğu konuşuluyordu.
Bir başka önemli etken ise yerel seçimlerdeki başarı rüzgarını arkasına alan Kılıçdaroğlu'nun, "iktidar" umudunun da delege üzerinde etkili olması.
Kılıçdaroğlu'na yöneltilen eleştirilerden birisi, "kendi ekibini kuramaması" ve çevresindeki isimleri kolayca değiştirmesiydi. CHP Lideri, bu kurultayda tersini yaptı ve ekibini listesine aldı. Delege de 18 kişilik MYK'de çizdiği 4 isim dışında Kılıçdaroğlu'nun "A takımı"nı yüksek oylarla PM'ye seçerek "güven tazeledi."
Dikkat çeken bir başka sonuç ise şimdiye kadar çoğunlukla örgütlerden sorumlu genel başkan yardımcıları "en çok üstü çizilen" MYK üyesi olurdu. Gerek yerel seçim sürecinde, gerekse il ve ilçe kongrelerinde aday belirlemede etkin olan Örgütlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı, 4. sıradan PM'ye girmeyi başardı. Delege böylece , yerel seçimlerden ve il ilçe kongrelerinde izlenen strateji konusunda Kılıçdaroğlu'nun yanısıra ekibininin büyük bölümünü de başarılı bulduğunu ortaya koydu.
CHP Lideri Kılıçdaroğlu'nun, yeni MYK'yı PM'nin ilk toplantısının ardından açıklaması açıklaması bekleniyor. Tüzük gereği 48 saatlik itiraz süresinin ardından PM'nin toplanması planlanıyor.
Takvimin sıkışık olması nedeniyle PM toplantısı ve dolayısıyla MYK'nın açıklanması, Kurban Bayramı sonrasına, yani gelecek haftaya kalabilir. Kılıçdaroğlu'nun 18 üyeli MYK'nın üye sayısını azaltacağı konuşuluyordu. O nedenle de bu yönünde bir tercih yapması sürpriz olmayacak.
CHP lideri'nin PM'ye yüksek oylarla giren mevcut üyelerin yanısıra, yine delegeden güçlü destek alan PM üyelerini MYK'ye taşıyabileceği belirtiliyor.