Paul Wood / BBC, Orta Doğu muhabiri
İngiltere'de önce 'Cihatçı John' adıyla tanınan, geçtiğimiz hafta ise gerçek isminin Muhammed Emwazi olduğu ortaya çıkan İngiltere vatandaşı Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanını, örgütün eski bir üyesi BBC'ye anlattı.
Aralarında gazeteciler James Foley ve Steven Sotloff'un da bulunduğu Batılı rehinelerin başlarının kesilerek öldürüldüğü görülen videolarda yüzündeki maskeyle Batılı ülkelerin liderlerini tehdit eden Emwazi için eski IŞİD militanı "Herkesten uzak dururdu" diyor.
Kendisini Ebu Ayman olarak tanıtan eski IŞİD militanı, Emwazi'yle Suriye'de tanıştığını söylüyor.
Emwazi için "Kimseyle sohbet etmezdi, hep tek başına vakit geçirirdi" diyen Ebu Ayman, "İlk tanıştığımız dönemde ikimiz de [Beşar] Esad rejimine karşı savaşan sıradan askerlerdik" diyor.
Suriye'deki iç savaşın şiddetlendiği dönemlerde ülkeye gelen yabancı cihatçılar genellikle Suriye'nin kuzeyindeki Atme mülteci kampı yakınlarında toplanıyorlardı.
Kentteki evleri ele geçiren Batılı savaşçılar, Twitter ve Instagram hesaplarından da "Beş Yıldızlı Cihad" etiketiyle konforlu yaşamlarını fotoğraflayıp paylaşıyorlardı.
'Garip birisiydi'
O dönemlerde İngiltere'den gelen savaşçıların evini birkaç kez ziyaret ettiğini söyleyen Ebu Ayman, Muhammed Emwazi'nin ilk andan itibaren garip davrandığını belirtiyor.
"Bize karşı çok soğuktu. Hiç konuşmazdı. Bizimle namaza da gelmiyordu" diyen Ebu Ayman, İngiltere'den gelen diğer cihatçılarla birlikte namaz kıldıklarını da vurguluyor.
"Diğer İngiliz kardeşlerimiz bizi sokakta gördüğünde selam verirdi ama Muhammed başını öteki tarafa çeviriyordu" diyen Ebu Ayman, Emwazi'nin diğer İngiltere vatandaşı cihatçılarla da çok samimi olmadığını ifade ediyor.
Ebu Ayman'a "Peki nasıl oldu da sıradan bir savaşçı olan Emwazi IŞİD'in korkunç sembolü haline gelen 'Cihatçı John'a dönüştü?" diye sorduğumuzda ise şu yanıtı veriyor:
"IŞİD'in profesyonel psikologları var. Kimi seçeceklerini ve nasıl meşhur edeceklerini çok iyi biliyorlar. Ama yine de Emwazi'nin özel hiçbir tarafı yoktu. Cihatçı John herhangi birisi de olabilirdi."
'Emwazi'yi izleyip IŞİD'e katıldılar'
Kadın ve çocukları öldürmesi istenince IŞİD'den kaçtığını söyleyen Ebu Ayman, IŞİD'e katılımlarda Emwazi'nin büründüğü 'Cihatçı John' kimliğinin önemli rol oynadığını da söylüyor:
"Onu çok seven birçok kişi var. Kimi savaşçılar Emwazi'nin videolarını izledikten sonra IŞİD'e katılmaya karar verip gelmişti. IŞİD onu çok iyi kullandı. O artık Avrupa'daki Müslüman kardeşlerimizi çekmek için kullanılan bir şöhret."
Ancak Ebu Ayman'a göre Emwazi'nin gösteriş yaptığını ve IŞİD tarafından kullanıldığını düşünen örgüt militanları da var. Eski IŞİD militanı "Birçok kişi fırsatını bulduğu anda örgütten kaçacak" diyor.
Emwazi şimdi nerede?
Muhammed Emwazi'yi IŞİD'in mi acımasız bir katile dönüştürdüğü, yoksa zaten içinde olan bazı dürtülerin Suriye'deki savaş sırasında açığa mı çıktığı sorusunu yanıtlamak son derece güç.
Ancak IŞİD'in yayınladığı videolarda üstlendiği rol nedeniyle artık dünyanın en çok aranan kişilerinden birisi olduğu tartışmasız bir gerçek.
BBC'nin güvenilir kaynaklardan elde ettiği bilgilere göre, IŞİD Emwazi'nin yerini gizli tutup güvenliğini sağlayabilmek için özel bir çaba harcıyor. Örgüt için 'Cihatçı John' yaşadıkları ülkede bir şekilde mutsuz olan genç erkekleri cezbedebilecek çok önemli bir propaganda malzemesi.