Üreme çağında Uterus’un (rahim) iç tabakasını oluşturan endometrium dokusu kanda artan östrojen hormonuna cevap olarak kalınlaşmaktadır. Eğer gebelik oluşmaz ise Uterus’un iç tabakası yani endometrium yıkılarak vücuttan adet kanaması ile atılmaktadır. Çikolata kisti hastalığında ise, endometrium benzeri dokuların Uterus’un dışında bulunması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Endometriozis dokusu aynı rahmin içindeki gibi reaksiyon vererek bir inflamasyon oluşturur. Bu lezyonlar tipik olarak kadınlık hormonu olan Östrojen’e bağımlıdır. Bu endometriotik dokuların etrafında fibrotik yapışıklıklar da bu hastalıkta sıkça görülmektedir. Bu nedenle endometriyozisli kadınlarda anormal ağrılı menstruasyon sıkça görülmektedir. Şiddetli kramplar, cinsel ilişkide ağrı, ve siyah leke leke kanama gibi semptomlarla tanısı konulan endometriozis oldukça yaygın bir rahatsızlıktır.
Hastanın şikayetleri sorgulandığında menstruasyonda ağrılı dışkılama da özellikle Derin İnfiltratif Endometriozis’te (DİE) sıkça görülmektedir (Sorulmazsa birçok hasta bu şikayetin çikolata kisti hastalığına bağlı olarak oluşabileceğini bilmediği için tanıda DİE atlanmaktadır!). Dünya üzerinde 200 milyona yakın kadının bu hastalığa sahip olduğu tahmin edilmektedir. Endometriozis’in iş gücü kaybına neden olması, yaşam kalitesini düşürmesi ve doğrudan pek çok hastalık ile ilişkili olması bu hastalığın önemini arttırmaktadır. Çikolata kisti, kısırlığın ve şiddetli pelvik ağrıların en temel nedenleri arasında yer almanın yanı sıra bazı otoimmün hastalıklar, miyomlar ya da adenomyozis (çikolata kistinin Uterus’u tuttuğu sıra dışı bir hastalıktır. Düzensiz ve şiddetli kanamalar, pelvik bölgede ağrı, kısırlık ve düşüğe neden olabilir), interstisyel sistit (mesanede kronik inflamasyon, ağrı ile karakterize bir hastalık) ve bazı kanser türleri ile bir arada görülebilir. Özellikle kanama, ağrı, Uterus’un ebatlarında artış (adenomyoziste) hem myomlarda hem de çikolata kistinde görülebildiği için, ortak şikayetlerden dolayı her iki hastalıkta birbiri ile karıştırılabilir. Kısaca myomlardan da bahsedeceğiz.
MYOM NEDİR?
Myom (fibroid olarakta adlandırılmaktadır), uterus’un (rahim) kas tabakasından kaynaklanan, kanserli olmayan yani iyi huylu olarak tanımlanan tümörlerdir. Myom düz kastan ve fibroz dokudan oluşur. Myomlar, uterus duvarından kaynaklanırlar fakat rahmin dışına doğru (karnın içine) veya içine endometrium’a doğru büyüyebilirler. Myomlar genellikle Uterus’un duvarlarının büyümesine neden olur. Bir myomun boyutu ufak bir fasulye tanesinden karaciğere kadar büyüyebilecek boyutlara ulaşabilir. Myomların hastaların en büyük şikayetleri ağrı, bası semptomları, kanamalar ve çocuk sahibi olamamadır.
MYOMLARIN SINIFLANDIRILMASI
Myomlar yerleştikleri yere göre 5 farklı gruba ayrılırlar: İntramural, subseroz, submüköz, intrakaviter ve servikal (rahim ağzı) olarak sınıflandırılabilirler. Yerleştikleri yere göre hastaların şikayetleri de farklıdır.
İntramural Miyomlar:rahim duvarı içindeki myomlardır. En yaygın olan miyom türüdür.
Subseröz Miyomlar:genellikle uterus duvarından dışarı doğru büyürler ve oldukça büyük boyutlu olabilirler.
Submukozal Miyomlar:uterus duvarının alt kısmında endometiruma doğru büyürler ve pedinküllü miyom oluşturabilirler.
İntraakaviter Miyomlar:(rahimiçi boşluk) uterus boşluğunda bulunan miyom formlarına verilen isimdir.
Servikal Miyomlar:serviste (rahim boynu) oluşan miyomlardır.
Doç. Dr. Taner Usta
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
www.drtanerusta.com
Instagram: /drtanerusta