Rahimdeki bebeğin yerleştiği rahim iç dokusunun rahim dışında bir yere yerleşmesine endometriozis dendiğini aktaran Op. Dr. Akçay, bunun yumurtalıklara yerleşerek kist oluşturmasına ise endometrioma, yani; Çikolata Kisti dendiğini söyledi. Hastaların en çok kasık bölgesinde ağrı ile geldiklerini ifade eden Akçay, “Mercimek kadar küçük ya da portakal büyüklüğünde de görülebilir, boyutu çok küçük olsa dahi çok şiddetli ağrı yapabilir. Ağrılı adet geçiren kişilerin çikolata kisti, endometriozis açısından değerlendirilmeleri gerekir” dedi. Tanı yöntemleri hakkında da bilgi veren Op. Dr. Akçay, “Ultrason ile kistler görülebilir, kist henüz oluşmadıysa milimetrik lezyonları karın içine bir kamera (laparoskopi) ile girerek görüntüleyebiliriz” diye konuştu.
Çikolata Kisti’nin aynı zamanda kısırlık nedeni de olduğunu belirten Op. Dr. Abdurrahman Akçay, “Çikolata kisti yapışma ve dokunun yapısını bozma özellikleri nedeniyle bağırsak tüp gibi karın içi organları birbirine yapıştırıp oradaki dokuyu bozar, tüplerin geçirgenliğini bozabilir ve ya yumurtalıkta oluşan büyük kistlerin baskısıyla yeni yumurtaların gelişimini engelleyebilir. Yumurtalıklar normalde karın içinde bir kenarından asılı durur, ancak endometriozis veya çikolata kisti nedenli yumurtalıkların etrafa yapışıklığı olursa hem tüpler hem yumurtalık işlevini yerine getiremez ve kısırlık oluşur” şeklinde konuştu.
Bu hastalarda kronik ağrılar olduğunu dile getiren Akçay, “Her ay bu kistlerin içinde kanama oluyor, adet döneminde kan normalde dışarı atılır, ancak rahim dışında endometriozis olursa burada oluşan kanamalar birikerek ağrı yapışıklığa neden olabilir. Kistin ağrı yapması büyüklüğü ile orantılı değildir, çok küçük endometriozis odakları da şiddetli ağrı yapabilir” dedi.
Bu kistlerin her ay kanamayla birlikte büyüyebileceklerini aktaran Akçay, “Bu kistleri izleriz, küçük boyutlardaysa ilaç tedavisine başlarız ve kistin küçülmesini bekleriz, bu ilaçların bazılarının kullanımı sırasında kadınlar adet görmez, bunun bir zararı yoktur. Kist 5 santimin üzerine çıktıysa o zaman ameliyat devreye giriyor” diye konuştu.
Çikolata kistinden korunmanın mümkün olmadığını ifade eden Op. Dr. Akçay, şunları söyledi:
“Ancak yıllık kontroller zamanında aksatmadan yapılırsa bu kistler çok büyümeden tespit edilebilir ve ameliyata gerek duymadan kurtulunabilir. En iyi yapacağımız şey düzenli kontroldür, kadınların adet döneminde ve adet sırasında şiddetli ağrıları varsa mutlaka bir kadın doğum uzmanına görünmelerinde fayda var.”
İHA