Kuruyan cildiniz için, önce dermatologa gitmeniz; sonra da iyi bir nemlendirici almanız şart!
1. Kimlerde cilt kuruluğu görülür?
İnsanlar yaşlandıkça daha çok ortaya çıkan bir tablo olan kuru deri, "Kserozis" olarak bilinir. Yaşlanmayla beraber daha kuru ve daha az yağlı bir cilt oluşur. Derinin üst tabakasının yaklaşık yüzde 10 kadarlık bir kısmını su oluşturur. Bu tabakadaki suyun azalması, deride çatlama, kaşıntı ve kuruluğa neden olur. Cilt kuruluğu olan kişilerin çoğunda, altta yatan bir hastalık yoktur. Kuru cilde sahip olan kişilerin büyük çoğunluğu, sık duş alanlardır. Son yıllarda insanlarda duş alma sıklığı arttıkça, kserozis sıklığının da arttığı dikkati çekmektir.
2. Cilt kuruluğunun sebepleri nelerdir?
Kuru cilde neden olan çevresel etkenleri sıcak su, deterjanlar, giysilerden dolayı oluşan sürtünme, sık uçak yolculuğu, rüzgara maruz kalmak, çevre kirliliği, klima ve diğer kimyasal maddeler olarak sıralayabiliriz. Atopik egzema, kalıtsal bazı hastalıklar, ihtiyosis, sedef gibi cilt hastalıkları; metabolik faktörler tiroit bezinin yeterince çalışamaması, aşırı kilo kaybı ve ilerleyen yaş da, kuru deriye neden olan diğer faktörlerdir.
3. Cilt kuruluğu nasıl anlaşılır, belirtileri nelerdir?
Deri kuruluğunun ilk belirtisi, deride donuk gri beyaz bir renktir. Kuruluk arttıkça, renk değişikliğine ek olarak ciltte gerilme hissi, pul pul soyulmalar, kepeklenme, deri yüzeyinde pürüzlenme, çatlaklar, yarıklanmalar oluşur. Kaşıntı, kuru derinin neden olduğu diğer bir şikayettir. Kuruluk tedavi edilmezse, sonun egzamalar oluşabilir.
4. Cilt tipinin (kuru, yağlı, karma) nasıl olduğunu anlamak mümkün mü?
Deride kepeklenme, gerilme hissi ve kaşıntı şikayetleri varsa, bu "kuru cilt tipi" olarak değerlendirilir. Cilt akneye meyilliyse, gün içerisinde ve sabah uyanıldığında ciltte parlama oluyorsa, gözeneklerde genişleme ve siyah noktalar varsa, "yağlı cilt" olarak değerlendirilir. Bazı kişilerdeyse yüz bölgesinde özellikle yer yer kuruma, kepeklenme; buna karşılık belli bölgelerde yağlanma, parlama şikayeti olur. Bu tip ciltler, "karma cilt" olarak değerlendirilir.
5. Cilt kuruluğu, özellikle hangi bölgelerde görülür?
Su kaybının regülasyonu, vücudun bölgelerine göre farklılıklar gösterir. Kuruluk kollarda, bacaklarda ve gövdede daha belirgin olur; çünkü bu bölgelerde daha az yağ bezi vardır. Yüz, diğer vücut bölgelerine göre daha su geçirmezdir. Deri geçirgenliğindeyse, lipitlerin (yağların) kritik rolleri vardır. Sık duş alındığında doğal deri lipitlerinin yeniden oluşabilmesi için yeterli süre olmadığından kuruluk, özellikle yağ bezleri daha az olan kol ve bacaklarda daha belirgin olur.
6. Cildi kuruyan biri, kuru ciltler için olan ürünleri mi almalı yoksa önce dermatoloğa mı başvurmalı?
Cilt kuruluğu olan kişileri mutlaka bir dermatoloji uzmanına danışmalıdır. Kişinin şikayetleri, belirtilerin süresi ve şiddeti, tedavinin şeklini belirler. Bazı olgularda sadece nemlendiriciler yeterli olurken; belirtilerin şiddetli olduğu olgularda antihistaminik ilaçlar ve tropikal kortikosteroid kremler vermek gerekebilir. Çok sayıda ve markada nemlendirici olduğundan, rastgele bir nemlendirici kullanımı doğru değildir. Hastanın deri tipine ve şikayetlerine uygun nemlendiriciler önerilmelidir.
7. Cildi kuru olanlar, ne tür kozmetik ürünleri kullanmalı?
Kuru cilt problemi olanlar, yağ içinde su emülsiyonu dediğimiz ve deriyi yoğun nemlendiren ürünler kullanabilirler. Deride hassasiyet problemi olmayan kişilerse, üre ithiva eden kozmetik nemlendiricilerden fayda görebilirler. Banyo sonunda kullanılan vücut yağları, derinin nem kaybını engeller. Bu tip kozmetik ürünlerin de, oldukça faydası vardır.
8. Cilt kuruluğu için hastanede yapılabilecek tedaviler var mı?
Hastanede dermatologların yaptığı en pratik ve etkin uygulamalardan biri, mezoterapidir. Özellikle yüz bölgesini nemlendirmek ve elastikiyetini artırmak için yapılan bu işlem; kısa süreli, ağrısız ama son derece etkili bir uygulamadır. Hastanın tüm yüz ve boyun bölgesi; hatta el sırtındaki kuruluk ve nem kaybı için bile yapılan mezoterapide, deri altına hyaluronik asit ve vitaminler enjekte edilir. Birkaç ay arayla tekrar edilebilen bu işlemler sonunda, ciltte gözle görülebilen bir gerilme, nemlenme, elastikiyet artışı ve dolgunluk olur. Cerrahi dışı olan bu uygulamalar, dermatologlar tarafından hastane ortamında başarıyla yapılmaktadır.
9. Göz çevresi kuruluklarında ve buna bağlı oluşan çizgilerde ne gibi uygulamalar yapılabilir?
En iyi uygulamalardan biri, göz çevresi kimyasal peelingleridir. İçeriklerindeki yüzde 15 oranındaki meyve asitleri; göz çevresinin morluklarıyla lekelerini açar, ince çizgileri hafifletir, derinin nemlenmesini ve aydınlanmasını sağlar. 3 hafta arayla yapılan ve 4-5 seansta tamamlanan bu uygulamanın sonunda, göz çevresinde iyi sonuç sağlanır.
10. Soğuk ve sıcak hava, cildi etkiler mi?
Kuru deri, stratum korneum tabakasının nem içeriğinin azalmasıdır. Sıcağa ve soğuğa maruz kalan ciltte transepidermal su kaybı artar ve bu artış, cildin kurumasına neden olur.
11. Mevsimlerin cilt üzerinde etkisi var mı?
Özellikle kış mevsimi, cilt kuruluğuna neden olur. Dönemsel kuruluk dendiğinde "kış kaşıntısı" olarak da bilinen, soğuğa bağlı kserois akla gelir. Kış aylarında düşük neme bağlı olarak gelişen bu tablodan korunmak için, mutlaka koruyucu giysiler giyilmeli, nemlendiriciler kullanılmalıdır.
12. Güneş cildi kurutur mu?
Güneş, hem ısı, hem de ışın etkisiyle derinin nem kaybına neden olur. UV ışınları cilt yaşlanmasınai deri kalınlaşmasına, lekelere; uzun dönemde deri kanserine neden olur. Güneşin zararlı UV ışınları, DNA yıkım ve fotoürünlere bağlı mutagenez ve immün sistem bozukluğuna neden olur. Deri kanserlerinden korunmak ve kozmetik açıdan kaba ve kuru bir deri görüntüsünden uzaklaşmak için, yaz ve kış ayları boyunca güneş koruyucu ürünler kullanmak gerekir. Güneş koruyucuları, deri hasarını ve derinin kurumasını engeller.
13. Sauna ve hamama sık gitmek, kese ve vücüut peelingi yapmak, cildin kurumasına neden olur mu?
Suyla sık temasta bulunmak, derinin nem kaybına neden olduğundan, çok sık kese ve peeling uygulamaları sakıncalıdır. Kese ve peeling sırasında deriden oluşan sürtünmeye bağlı hassasiyet, kuruluğun şiddetini daha da artırmaktadır.
14. Cilt kuruluğunu önlemek için neler yapılmalı?
Soğukta eldiven takın: Özellikle sonbahar ve kış aylarında, düşük nem oranına bağlı olarak deri kuruluğu daha sık görülür. Soğuk havalarda açıkta kalan bölgeleri, özellikle ellerimizi eldivenle korumamız gerekir.
Kısa duş alın: Sık duş almak vücut hijyeni için gerekli olsa da; uzun süren, banyo köpükleriyle yapılan ve çok suyla alınan duşlar, deri kuruluğunu artırır. Bu nedenle banyo ve duş süresi kısa tutulmalı, duştan çıktıktan sonra cilt tipine uygun nemlendiriciler kullanılmalı.
Yağlı sabun kullanın: Sabunlar deriyi kuruttuğundan, pH'ı 5.5 olan sabunsuz temizleyiciler veya yağ ve gliserin oranı yüksek sabunlar kullanılmalıdır.
Kimyasallardan korunun: Deterjan, aseton ve kimyasallarla sık temastan kaçının.
Çok dar giyinmeyin: Çok dar giysiler, sürtünmeye bağlı olarak deride kuruluk ve hassasiyete neden olabileceğinden, kıyafet seçimine dikkat edilmelidir.
Ofisi nemlendirin: Özellikle ofis ortamında çalışanlar, klimanın neden olduğu düşük neme bağlı cilt kuruluğundan şikayet edebilirler. Odanın nem oranının düşük olmamasına dikkat edilmelidir.
15. Cildin kurumaması için nasıl beslenmeli?
Yaz aylarında terlemeye bağlı olarak kişilerde oluşan susuzluk hissi, su içilmesi için kişiyi uyarır; fakat kış aylarında genellikle su tüketimi azalır. Cilt kuruluğunu engelemek için dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, bol su tüketimidir. Sadece suyla değil, bitki çayları ya da meyve sularıyla da gerekli sıvı ihtiyacı karşılanabilir. Yediğimiz besinler de, cilt kuruluğuna etki eder. Hızla oluşan kilo kayıplarıyla dengesiz beslenme, deride kuruluğa neden olur. Özellikle bol meyve ve sebze tüketimi, cilt sağlığı için gereklidir. Doymamış yağ asitlerinden (sıvı yağ) zengin beslenme de, cilt kuruluğunu önlemede fayda sağlar. Yemeklerde yeterli miktarda sıvı yağ tüketmekte fayda vardır.