Avrupa Birliği’nin son açıklanan İlerleme Raporu’na göre, dünyada Çingeneler için yaşanacak en kötü yerlerden biri Türkiye.
Hükümet yetkilileri ve siyasetçilerin nutuklarında Türkiye’deki etnik grupları sıralarken adlarını unuttuğu Çingeneler, Olli Rehn’in dün açıkladığı Avrupa Birliği İlerleme Raporu’nda kendine yer buldu. Raporun Türkiye’deki insan haklarıyla ilgili bölümlerinde “Azınlık hakları, kültürel haklar ve azınlıkların korunması” şeklinde bir alt başlık yer aldı.
Rumlar, Ermeniler, Yahudiler, Kürtlerle ilgili gelişmeler ya da karşılaştıkları sorunlar sayıldıktan sonra, müzikleri, kendilerine özgü dansları ve yoksullukla iç içe ancak özgür yaşamlarıyla Avrupa kültüründe kendine özgü yerleri bulunan Çingenelerin Türkiye’deki durumları hakkında şöyle denildi:
“Çingenelere gelince, İçişleri Bakanlığı’na yurtsuz ve Türk olmayan Çingene ve Türk kültürüyle bir bağlantısı bulunmayan yabancıları sınır dışı etme yetkisi veren Yabancıların Türkiye’de Oturmaları ve Seyahatleri hakkındaki kanunda değişiklik için adım atılmamış, bu Çingenelere karşı ayrımcılığı desteklemiştir. Türkiye Çingene nüfusunun karşı karşıya kaldığı sorunlara yönelik bir stratejiyi daha oluşturacak ve onlara yeterli yasal korunma sağlayacaktır. Türkiye, Çingene toplumu tarafından çağrı yapılmasına karşın, 2005-2015 döneminde uluslar arası bir girişim olan “Çingenelerin Toplumsal Katılımı Onyılı” inisiyatifine katılmamaktadır.”
ZİL, ŞAL, GÜL, AYRIM, YIKIM…
Çingenelerin sosyal dışlanma ve eğitime erişimde marjinalleşmeyle karşılaştıkları, sağlık hizmetlerinde ayrımcılığa uğradıkları, istihdam fırsatlarında dışlandıkları, kişisel belgelere erişmede güçlük çektikleri, kamu hayatı ve kamusal ilişkilere katılımda dışlanmaya uğradıkları kaydedilen AB İlerleme Raporu’na şöyle devam edildi:
“İskân konusunda ise, Çingene nüfusu, Çingene yerleşim merkezlerinin kent yenileme programları adı altında birçok şehirdeki yıkımlarıyla karşı karşıya kalmaya devam etmektedir. Başbakanlık İnsan Hakları Komisyonu’nun, İstanbul Sulukule merkezindeki Çingene bölgesinde, 2008 ilkbaharında başlayan yıkımlarla ilgili araştırmalarında elde edilen bulgular henüz yayımlanmamıştır. ‘Avrupa Konseyi’ İnsan Haklarından Sorumlu Komisyon Üyesi Türkiye ziyaretinden sonra, Türk yetkililer tarafından Sulukule’deki tarihi bölgedeki yaşam standartlarının yükseltilmesi için yapılan çalışmaları kaydetmiştir. Ancak Üye, bazı tahliyeler, Avrupa Konseyi insan hakları standartlarının aksine, ilgili aileler için alternatif barınma imkânı sağlanmadan gerçekleşirken Çingenelerin başka bir yerde iskân edilmelerine ilişkin süreçten duyduğu kaygıyı dile getirmiştir.”
Raporda ayrıca, “Sürekli ayrımcı muameleyle karşılaşan Çingenelerin durumunda hiçbir ilerleme olmamıştır. Çingene merkezlerinin alternatif iskân sağlanmadan yıkımları devam etmektedir” cümlesi yer aldı.
ANKA