Bir DNA virüsüdür ve siğiller, papillomlar, serviks kanserine neden olur. Cinsel açıdan aktif kişilerin çoğu, yaşamlarının bir döneminde bu virüs ile karşılaşırlar. HPV erkekte penis üzeri ve genital bölgede , kadında dış genital organlar, vagina ve rahim ağzına yerleşir. HPV virüsünün 200’ün üzerinde tipi vardır, özellikle genital bölgede görülmesine rağmen bazı tipleri anal bölge, ağız içinde (oral seks sebebiyle) görülebilmektedir. HPV virüsü vücuda girdikten sonra dönem dönem alevlenmeler ile ortaya çıkabilmektedir. HPV (Human papilloma virüsünün) genital siğil veya kondilom denen lezyonlara yol açabilir. Kadında ve erkekte çıktığı bölgeye göre kanser oluşumuna sebep olabilir. Kadında rahim ağzı kanseri, erkek ve kadında anüs çevresinde anal kanser, erkekte penis ve üretra hatta mesane kanserine yol açabilmektedir. Aynı şekilde oral seks sebebiyle ağız içinde , dilde, damakta lezyonlar oluşturarak kanser oluşumuna zemin oluşturabilirler.
Her HPV tipi kansere sebep olmaz iken, hastalığın tekrarlaması , vücutta aktif lezyon oluşması kişinin bağışıklık sistemi ile ilgilidir. Bazı insanlar virüs ile karşılaşmalarına rağmen hiçbir belirti vermeden virüs vücut tarafından yok edilebilmekte veya taşıyıcılık dediğimiz hastalık olmadan sadece bulaşıcılık özelliği kalmaktadır.
HPV cinsel yolla bulaşan en sık enfeksiyondur. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) hastalık kontrol merkezi (CDC) verilerine göre dünyada cinsel aktif kadın ve erkeklerin yaklaşık % 50’si yaşamları boyunca HPV ile en az bir kez enfekte olurlar.
HPV VİRÜSÜNÜN TANISI NASIL KONULUR?
HPV virüsünün tanısı görünümüne bakılarak konulur. Çıplak gözle ve büyüteç yardımı ile lezyonların değerlendirmesi sonucu tanı konur. Çok tipik görünümler vardır. Dıştan görünümü karnıbaharı andırır şekildedir, şüphede kalınan lezyonlar patolojik değerlendirme ile virüsün tipi belirlenir. Kadınlarda düzenli aralıklarla yapılan smear testi ve şüpheli lezyonun çıkarılıp patolojik değerlendirmesi sonucu net tanı ortaya konulabilir. Erkeklerde ise virüs varlığı araştırılırken genital bölgenin büyüteçli özel gözlükler ile değerlendirilmesi, şüpheli lezyonlardan örnek alınıp patolojik değerlendirme yapılması ile tanı konur. Erkeklerde penis ağzına (mea) yakın lezyon olması veya idrarda kan hücrelerinin görülmesi idrar yolunun kamera ile(sistoüretroskopi) değerlendirilmesini gerektirir. HPV virüsü ile temas eden her insanda belirtiler ortaya çıkmayabilir, fakat partnerinde kondilom(genital siğil) bulunan bir kişide % 60-90 virüs varlığı tespit edilmiştir. Erkek veya kadından birisinde HPV lezyonunun tespit edilmesi durumunda diğer kişinin ilgili doktora bayan ise kadın doğum , erkek ise üroloji doktoruna gitmesi uygun olur. Hastaların ayrıca makat bölgesi ve ağız içi lezyonlara yönelik olarak genel cerrahi ve kulak burun boğaz uzmanı tarafından muayene edilmesi tam bir değerlendirme için uygun olacaktır.
HPV NASIL BULAŞIR?
HPV en sık cinsel teması ile bulaşır. Cinsel temas ile bulaşma en önemli bulaşma yoludur. Bununla birlikte cinsel birleşme olmadan cilt teması ile de bulaşma olabilir. Ayrıca koterizasyon işlemi sırasında hava yolu ile bulaşma olabileceği de bildirilmiştir. Anal ve oral ilişki ile makat bölgesine ve ağız içine bulaşmalarda bildirilmiştir. Varolan siğillerin genital bölgenin jilet ve kesici aletlerle temizlenmesi sırasında çevre dokulara ekilmesi ve bu şekilde kasık bölgesinde daha geniş bir alanda ortaya çıktıkları tespit edilmiştir. Doğum sırasında vaginal bölgedeki HPV’nin çocuğa geçmesine bağlı laringeal papillomatozis vakaları bildirilmiştir. Genellikle vaginal ve anal, bazen de oral cinsel ilişkiyle bulaşma olmaktadır. İnsanlar arasında yanlış bir kanı sadece cinsel birleşme ile bulaşacağı ve prezervatifle korunulabileceği yönündedir. Fakat vagen veya penis içinde uretrada değilde kasık bölgesinde, pubik bölgede, makat bölgesindeki lezyonların varlığında prezervatifin koruyuculuğu yoktur. Ayrıca cinsel birleşme olmadan sadece cildin temas ettiği durumlarda da bulaşma olabilmektedir. Çoğunlukla herhangi bir belirti vermediği için, çoğu erkek ve kadın hiç farkında olmadan HPV ile enfekte olabilirler. Cinsel ilişkiden yıllar sonra bile görülebilen HPV’ye, tek eşli erkeklerde dahi rastlanabilmektedir.
HPV virüsü ile enfekte bir kişi ile cinsel ilişki sonrası lezyonların ortaya çıkışı 2-3 ayı alır. Lezyonlar kendiliğinden gerileyip ortadan kalkabilir. Burada belirleyici olan kişinin vücut direnci ve virüsün bulaştırıcılık gücüdür.
HPV hakkında bilinmesi ve yapılması gerekenler nelerdir?
HPV genellikle cinsel temas ile bulaşmaktadır, genital bölge cilt teması ile de bulaşma olabilmektedir.
Eşinde ve/veya partnerinde HPV tespit edilen kişi mutlaka doktor kontrolünden geçmelidir(Üroloji ve/veya Kadın Doğum doktoru tarafından).
HPV aşısı cinsel birleşme yaşamamış ve /veya HPV virüsü (tip 6.11, 16, 18) tespit edilmemiş 9- 27 yaş arası kişilerin aşılanması koruyuculuk açısında avantajlıdır.
Kadınlar cinsel olarak aktif oldukları dönem boyunca yılda 1 – 2 kez smear testi ile kontrolden geçmelidir.
Homoseksüel erkeklerde veya anal cinsel ilişkide bulunan bayanlarda yıllık anal muayene ve Pap testi( anal smear testi) yapılmalıdır.
Genital ve anal bölgede kondilom tespit edilen hastaların kulak burun boğaz doktoru tarafından HPV açısından muayenesinin yapılması da uygun olacaktır.
Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanılması bulaştırıcılık ihtimalini azaltmaktadır.
Erkek veya kadın olsun genital bölgelerinde farklı bir lezyon gördüklerinde vakit kaybetmeden üroloji veya kadın-doğum doktoruna başvurmaları uygun olacaktır. Tedavi edilmemiş, geciktirilmiş vakalarda kanser dönüşüm riski çok daha fazladır, erken müdahale her zaman çok daha avantajlı ve hayat kurtarıcıdır. Genital siğiller cerrahi olarak alınabilirken, koterizasyon(yakma işlemi) veya kriyoterapi(dondurma işlemi )ile ortadan kaldırılmaktadırlar.
Üroloji Uzmanı Op .Dr. Murad ÇELTİK
Doktorlar merkezi
**Web: www.muradceltik.com
**
**facebook: www.facebook.com/opdrmuratceltik
**