Ergenlik dönemiyle birlikte kişi için aileden çok arkadaşlar önem kazanmaktadır. Aileden uzaklaşma, arkadaşlara yakınlaşma gözükmeye başlar. Odak noktası arkadaşlardır artık.
Ergen yaşadığı hızlı değişimlerle birlikte zaman zaman korkular yaşayabilir, kendine ilişkin şüpheleri vardır. Ve kafasında cevaplayamadığı ya da paylaşma ihtiyacında olduğu bir sürü soru. Bu noktada arkadaşlar ergenin kendini yalnız hissetmemesine olanak sağlar. Aile her zaman verici ve olanak sağlayıcı olsa da ergen için bu süreçte duygularını paylaşabileceği ve yaşadıklarını anlayacağını düşündüğü en destekleyici kişiler arkadaşlardır.
Psikomola Bireysel ve Kurumsal Danışmanlık Merkezi’nden Çocuk ve Ergen Psikoloğu Uzm. Psk. Reyhan Uzun, arkadaşlığın, ergen için toplumsal becerilerin gelişmesinde, kişinin kendini tanıyıp, çözümlemesinde en etkin noktalardan biri olduğunu belirtti:
"Kişi kimlik arayışındayken, sürekli kendiyle ilgili sorgulamalarda bulunurken, kendi gibi ergen olan diğer arkadaşları kendisine rehber görevi görür. Adeta bir ayna gibi kendini görmesini, tanımasını sağlar. Yani arkadaşlar, kimlik arayışında olan ergenin destekleyicisidir aslında. Burada asıl nokta, çocuğunun kendinden uzaklaşmaya başlaması ve arkadaşların önem kazanmasıyla beraber ebeveynlerin yaşadığı kaygılardır. "
Uzm. Psk. Reyhan, ailelerin yaşadığı endişenin zaman zaman çocuklarıyla tartışmaya da neden olduğunu vurguluyor:
"Aileler endişelenmeye ve kendilerini çaresiz hissetmeye başlayabilirler.Kendileriyle arkadaşları kadar vakit geçirmediğinden dolayı çocuklarıyla zaman zaman tartışan aileler bile olmaktadır. Aslında bu noktada, aileye arkadaşlığın ergen için önemini ve gelişimin bir parçası olduğunu ve bu durumun geçici olduğunu anlatmak gerekir. Asıl endişelenilmesi gereken durum, çocuğun arkadaş çevresinin önem kazanmasıyla değil, arkadaş çevresinin oluşmaması durumunda olmalıdır.
Yakın arkadaşının olmaması, tüm zamanını aileyle geçirmesi ergenin içinde bulunduğu sürece aykırıdır. İşte o zaman ergenin ruh sağlığını değerlendirmek gerekir.Ergen tüm zamanını ailesiyle geçiriyorsa bu arkadaşlık yapamadığını, ya da arkadaşlıklarda ilişkilerini devam ettiremediğini düşündürtür. Ergen ya bağımlı ya da kendine güvensiz olabilir, bu durumda da toplumsal açıdan kendini yetersiz gördüğü için hep ailesiyle olmak isteyebilir. Diğer taraftan arkadaşları tarafından kabul gören ergenler de, kendilerine güvenli ve insan ilişkileri daha sağlıklı olan bireylerdir.Ergenlik zor ve iniş çıkışları olan bir süreçtir, bu süreçte yaşanılan değişimler aile için zor kabul edilse de, kimliğin kazanılmaya çalışıldığı bu süreçte ergen için her şey daha zor ve karmaşıktır. Bu zorluklarla baş etmede ve kendini ifade edebilmekte olan ergenin kendini en çok anladığını düşündüğü kişilerdir arkadaşlar. Ebeveynlerde bu süreçte çocuklarını anlayarak ve onlara destek olarak süreci daha rahat atlatabilirler."
Bu süreçte aileler neler yapabilir?
-Çocuklarının büyüdüğünü ve bununla beraber arkadaş çevrelerinin artacağını ya da zamanlarının büyük bir çoğunluğunu arkadaşlarıyla geçirmek isteyeceği gerçeğini kabul etmek en büyük gerçektir.
-Çocuklarının seçtiği, arkadaşlık yaptığı insanlarla görüşmesini yasaklamadan herhangi bir endişe yaşıyorsanız, bu konuda çocuğunuzla açıkça konuşarak endişelerinizi ifade edin.
-Çocuğunuzun arkadaşlarını tanımaya çalışın. Onlara eve arkadaşlarını çağırabileceklerine yönelik mesajlar verin ve iletişiminizi kuvvetlendirin.
-Çocukların gelişimsel dönem içinde ilgi alanları, zevk aldıkları şeyler değişebiliyor, dolayısıyla anne-baba olarak onların gelişimsel özelliklerini göz önüne alarak, onların yapmaktan hoşlandıkları şeyler üzerinden paylaşımcı olmak birlikte geçirilecek olan zamanları daha yapıcı kılar.
SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN:** uzm.psikologreyhanuzun@mynet.com**