Çocuklarının gelişimini yakından takip eden ebeveynlerin zaman zaman farkında olmadıkları davranış şekilleri ve bunların kazandırdığı alışkanlıklar, gerek fiziksel gerekse psikolojik gelişimleri açısından önemlidir. Pek çok çocukta karşılaştığımız davranış şekillerden biri de oturma pozisyonuyla ilgilidir.
Öyle davranışlar vardır ki, bunun normal olduğunu düşünür, sağlıksız sonuçlar doğurabileceğini tahmin bile etmeyiz. Çocuklardaki, 'W' oturuş pozisyonu da (kelebek oturuş) bunlardan biridir.
W oturuşu nasıldır?
W oturuşu aslında bir bozukluk değil, tamamen doğal bir durum, bir oturma pozisyonudur. Bu oturuş şekli herhangi bir hastalığın belirtisi de değildir. İki bacağın birden tamamen yana açılıp diz kapaklarının önde olduğu ve vücudun bir W harfine benzediği bir oturma şeklidir.
W oturuşunun zararları nelerdir?
W oturuşu, uzmanların çoğunun zararlı olduğuna inandığı bir oturuş yeklidir. Vücuttaki ana gücü sınırladığı düşünülüyor ancak bu oturuş pozisyonu çoğu çocuğa büyük bir destek sağlıyor. Çocuğun karın ve sırt kaslarını aynı anda kullanmasına gerek olmadığından, genelde bunu bacakların önde olduğu ya da üst üste olduğu pozisyonları tercih ediyor.
W oturuşunun kas sertliğine sebep olduğu biliniyor. Bu sertliğin özellikle de bacaklarda ve kalçada olabileceği söyleniyor ancak dizleri ve bilekleri de etkileyebileceği düşünülüyor.
W oturuş pozisyonunu çocuğun kalçasının kaymasına neden olabilir.
Bazı nörolojik sıkıntılara da sebep olduğu düşünülüyor. Bu oturuşta aktif olarak kullanılmayan kasların zamanla aktivitesini azalttığı düşünüldüğünden, yumuşayan kaslar pozisyonun uzun vadede kişinin vücudunu dik tutmakta sorun yaşayacağı öngörülüyor.
Çocuğunuzun özellikle fiziksel olarak güçlü olmasını bekliyorsanız, bu pozisyon ileride ona engel olabilir. Uzun süreli W oturuşun çocukluk dönemi boyunca edinilmesi gereken kaba motor becerilerin geliştirilmesini geciktirdiği konusu belirtiliyor.
W oturuş pozisyonunu, çocuğun kalça, bacak kaslarının kısa ve gergin olmasına neden olur, bu durum çocuğun koordinasyonu, dengesi ve kaba motor becerilerini olumsuz yönde etkiler.
W oturuş pozisyonunu, çocuğun bedensel ağrılığını bir taraftan diğerine aktarmakta güçlük yaşar ve bu durum direk dengede kalabilme, koşma hatta zıplama ile ilgili yakın ilişkilidir.
W oturuş pozisyonunu, çocuğun güçlü gövde kaslarının gelişimini engeller.
W oturuş pozisyonunda oturan çocuk üst bedeninde rotasyon yapamaz; bu durum çocuğun her iki elini kullandığı etkinliklerde, bir eli ile ters taraftan bir oyuncak alması gerektiği durumlarda zorlanır. İleri yaşlarda çocuğun el becerileri, masa başı etkinliklerinde güçlük çekmesine neden olabilir.
W oturuş pozisyonunu, çocuğun baskın elini seçmesinde gecikmeye neden olur. Çocuk sağındaki nesneler için sadece sağ elini, solundakiler için ise sadece sol elini kullanabilir. Bu durum ileride bedensel koordinasyon sorunlarına neden olabilir.
Eğer çocuğunuzun uzun süreli W oturuş pozisyonunu tercih ettiğini fark ederseniz “Öyle oturma!” demek yerine aşağıdaki oturuş pozisyonlarını alternatif olarak uygulayın.
Neden çocuklar böyle oturmayı tercih ediyorlar?
Çocukların bu oturuş pozisyonunu benimsemekteki en önemli sebepleri içgüdüsel olarak sahip oldukları denge güdüsüdür. Çocuklar en stabil oldukları pozisyonda olmak istiyorlar. Bununla birlikte de araba koltukları, salıncaklar, ev içi salıncaklı yataklar, özetle bebek taşıma için üretilmiş her şey de bu oturuş pozisyonunu destekliyor gibi görünüyor.
Bu noktada, W oturuşunun herhangi bir zararı olmadığına inanan Rachel Coley açıklamasında şunları söyledi: "Çocukların böyle oturması tamamen doğal ve üstelik çok normal. Çünkü bu oturuş esnek olduklarının bir göstergesidir. İçgüdüsel olarak aradıkları doğal dengeyi bulmuş olduklarının bir ifadesi. Üstelik de bu pozisyon, özellikle emekleme dönemindeki bebeklerde, emeklemeden dizlerinin üzerine çıkmaya ve ardından yeniden oturmaya karşı doğal bir ortam ve pozisyon hazırlıyor. Yani, aslında hiçbir zararı yok, tam tersine her şeyin yolunda olduğunun bir göstergesidir."
Genel çoğunluğun içinde tek başına faydalı olduğunu savunan Rachel Coley’den mi taraf olursunuz, yoksa zararlı ve mutlaka üstünde durdurulması gerektiğini düşünen uzmanlar ordusuna mı katılırsınız iyi düşünmeniz gerekiyor.
W oturuşunu önlemek için neler yapılabilir?
W oturuş denilen oturuş pozisyonunun zararı konusunda kesin olarak ikna olmuş olan uzmanlara göre yapılacak en iyi şey, çocuğu bu pozisyonda otururken yakaladığınız takdirde pozisyonunu hemen değiştirmeye yardımcı olmaktır. Alışkanlıklarını değiştirmek biraz zaman alacak olsa da, doğru pozisyona getirmek yapılacak en doğru şey.