Varikosel testisin toplardamarlarının genişlemesi ile oluşan bir hastalıktır. Erkeklerin %11.7’sinde bu durum saptanabilir. Semen analizi bozuk erkelerin %25.4’ünde varikosel bulunur. Varikosel yaşla birlikte ilerleyen testis gelişiminde gerileme, küçülme, ağrı ve sperm üretimini bozarak kısırlığa neden olabilir. Varikosel cerrahi olarak düzeltilebilir bir durumdur. Varikoselin sperm bozukluğuna yol açmasının nedeni testisin maruz kaldığı ısıyı artırmasıdır. Isı artımı sperm DNA’sında bozukluğa ve testise gelen oksijen ve besinin azalmasına neden olabilir.
Varikosel hastalığında 4 derece vardır. Subklinik denilen derecesinde el ile muayenede saptanamaz, sadece ultrason ile tanı konulabilir. Birinci derece varikosel el ile muayenede saptanmaz, sadece kişi ıkınınca damarlar el ile hissedilebilir. İkinci derece varikosel ıkınma olmasa bile el ile muayenede damarlar saptanabilir, fakat direkt gözle bakınca görülemez. Üçüncü derecede varikosel el ile muayeneye gerek kalmadan bakınca görülebilir. Varikosel tanısı koymada el ile muayene yeterlidir. Muayeneyi desteklemek için doppler ultrasonografi tetkiki istenebilir. Bu doktorun kararına bırakılmıştır.
Klinik çalışmalarda, derecesi ne olursa olsun, semen analizi normal olan erkeklerde varikosel operasyonun gebelik şansını arttırdığı gözlenmemiştir. Ancak 1. 2. ve 3. derece varikosel hastalığı ve semen analizi normal bir erkeğin (partneri de normal ise) açıklanamayan kısırlıkları var ise varikosel ameliyatı gebelik şansını artırabilir.
Ergen ya da adelosans varikosel hastalığı saptanırsa testis gelişimi ve semen analizi normal ise tedaviye gerek yoktur. Testis gelişimi ve/veya semen analizi bozulursa cerrahi tedavi önerilir. Varikosel hastalığı ilaç ile düzeltilemez. Bu burun kırığını ilaç ile düzeltmek gibidir. Varikosel hastalığı ancak cerrahi olarak düzeltilebilir. Ameliyat öncesi ve sonrası semen düzelmesi için bazı ek ilaçlar kullanılabilir. Fakat bunlar tek başına hastalığı düzeltmez.
Varikosel operasyonu için birçok yöntem ortaya çıkmış ise de en iyi yöntem İnguinal veya subinguinal Mikrosopik Açık Cerrahidir. Kasık bölgesinin hemen üzerinden 3-5 cm’lik cilt kesisi ile yapılır. Hasta aynı gün içinde hastaneden çıkabilir.
Diğer yöntemler (laparoskopi, radyolojik embolisazyon, robotik cerrahi vs.) gerek maliyetlerinin yüksek olması gerekse tekrarlama oranlarının yüksek olması (%10 ve üstü) nedeniyle daha az planlanmaktadır.
Mikroskopik Varikosel operasyonu diğer yöntemlere göre en düşük komplikasyon oranına, en yüksek sperm düzelme oranına ve en yüksek spontan gebelik oranına sahip ameliyattır. Varikosel operasyonu sonrasında gebelik oranı 1,59 canlı doğum oranı 2,17 kat artmaktadır.
Teknik Tekrarlama Hidrosel Gebelik
Palomo %14,97 %8,24 %37,69
Mikroskopik %1,05 %0,44 %41,97
Laparoskopik %4,3 %2,84 %30,07
Radyolojik %12,7 _ %33,2
embolizasyon
Makroskopik %2,63 %7,3 %36
Varikosel operasyonundan en fazlada fayda gören (semen analizlerinde en fazla düzelme olan) hastalar;
• 3.derece varikoseli olan
• Normal testis hacmi olan
• Hormonal değerleri normal olan
• Toplam haraketli sperm sayısı >5 milyon olan
Ağrı nedeniyle düzenli ağrı kesici kullanan hastalardır.
Op. Dr. Berk Karataş
** Üroloji Uzmanı
www.berkkaratas.com
https://www.instagram.com/opdrberkkaratas/
https://www.facebook.com/drberkkaratas/
**