Anne babalar özellikle soğuk kış mevsiminde hastalanır kaygısıyla çocuklarının çok daha fazla üzerlerine düşüyor. Bağışıklık sistemini güçlendirmenin çözümünü de kimi zaman hekime danışmaktan gelişigüzel verdikleri vitamin takviyelerinde buluyorlar. Ancak çocuklara vitamin takviye ederken çok dikkatli olmak gerekiyor, çünkü vücutta yüksek dozda vitamin toksik etki yaratarak; başta kalp, böbrek ile kan damarlarında kireçlenme olmak üzere birçok sağlık sorununa yol açabiliyor!
Vücutta büyüme, gelişme, enerji kullanımı ile yeni hücre ve dokuların yapımı için gerekli olan besin maddelerini oluşturan vitaminler, özellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarda yaşamsal öneme sahip. Çocuklarda büyümenin hızlı olduğu 0-2 yaş, 5 yaş ve adolesan dönemde (10 yaştan itibaren) vitamin ile mineral ihtiyacı artıyor. Bir de üst solunum yolu enfeksiyonlarının sık görüldüğü kış mevsiminde! Aileler de özellikle soğuk havalarda çocuklarının bağışıklık sistemini güçlendirmek ve güneş ışığı açığını kapatmak için hekime danışmadan vitamin takviyesine başvurabiliyor. Acıbadem Bağdat Caddesi Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Huri Aydoğan, ancak ailelerin gelişigüzel verdikleri vitamin takviyelerinin çocuklarda fayda sağlamak yerine ciddi hasarlar oluşturabileceği uyarısında bulunuyor.
Hekime danışmadan asla vermeyin
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Huri Aydoğan normal büyüyen ve sağlıklı beslenen çocuklarda vitamin takviyesine ihtiyaç duyulmadığının altını çiziyor. “Maalesef aileler çocuğun yeterli beslenip beslenmemesine ve gelişim durumuna bakmaksızın vitamin takviyesi kullanma eğiliminde olabiliyorlar” diyen Dr. Huri Aydoğan sözlerine şöyle devam ediyor: “Vücutta yüksek doz vitaminler de kalp, böbrek, mide gibi yumuşak dokularda kireçlenmeden böbrek taşlarına, karaciğer ve damağın büyümesinden cildin kuruyup çatlamasına kadar pek çok önemli sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Bu yüzden çocuklara hekime danışmadan asla vitamin takviye edilmemesi gerekiyor” diyor.
Özellikle yağda eriyen vitaminler toksik etki yapabiliyor
Vitaminler “suda eriyen vitaminler” ile “yağda eriyen vitaminler” olmak üzere iki gruba ayrılıyor. B ve C vitaminleri suda eriyen; A, D, E ve K vitaminleri de yağda eriyen vitaminler grubunda yer alıyor. Suda eriyen B ile C vitaminleri fazla alındıklarında idrar yolu ile vücuttan atıldıkları için genellikle sorun oluşturmuyor. Bunun aksine yağda eriyen vitaminler vücutta depolandıkları için toksik etki oluşturarak yarar yerine zarar verebiliyorlar.
Gelişigüzel vitamin takviyesi sağlığından ediyor!
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Huri Aydoğan, çocuklarda özellikle yağda çözünen A, D, E ve K vitaminlerinin aşırı depolanması sonucunda gelişen sağlık problemlerini şöyle sıralıyor:
A vitamini: Karaciğer ve dalak büyüyor
A vitamini çocuklarda doku farklılaşması ve çoğalması (çocuklarda büyüme döneminde), görme, üreme, bağışıklık sistemi ve epitel hücrelerin bütünlüğü ile akciğer olgunlaşmasında katkısı gibi etkileri nedeniyle önem taşıyor. Eksikliğinde mental ve fiziksel gelişim etkileniyor, cilt kuruyor, kabuklanıyor, iştahta azalma, kansızlık ile enfeksiyonlara eğilim artıyor. Ancak yağda eriyen vitamin olduğu için gelişigüzel takviye edildiğinde yarar yerine zarar veriyor. Dokularda birikerek aşırı iştahsızlık, yavaş büyüme, cildin kuruyup çatlaması ve sararması, karaciğer ve dalağın büyümesi, uzun kemiklerde ağrı, artmış kafa içi basıncı ile kellik gibi önemli sorunlar vücutta yüksek doz A vitamininin oluşturduğu nedenler arasında yer alıyor.
D vitamini: Kalp ile böbrekler kireçleniyor
Vücudun kalsiyumu absorbe etmesine katkı sağlıyor. Çocuklarda kemikler ve dişlerin güçlenmesinde önemli rol oynuyor. Bunların yanı sıra bağışıklık ve sinir sistemini de destekliyor. Dr. Huri Aydoğan, D vitaminin yağda eriyen ve depolanan bir vitamin olduğu için, günlük gereksinimin üzerinde alındığında vücutta birikip toksik etki yarattığı uyarısında bulunarak şunları söylüyor: “Bunun sonucunda da çocukta ishal, kilo kaybı, sık idrara çıkma, böbrek taşı gece idrar yapma, kalp, böbrek, kan damarları, bronş ile mide gibi yumuşak dokularda kalsiyum birikimine bağlı kireçlenme gibi ciddi sağlık sorunları gelişebiliyor”
E vitamini fazlalığı:
Çok güçlü bir antioksidan olan E vitamini çocuklarda vasküler endoteli (damarlarımızın iç tabakasını oluşturan hücreleri, nöronal ve diğer hücre zarlarını serbest radikal hasarından koruyor. Yüksek doz E vitamini bağışıklık sistemi hastalıklarının ilerlemesini kolaylaştırıyor.
K vitamini fazlalığı:
K vitaminin çocuklarda pıhtılaşama faktörleri üzerinde düzenleyici etkisi var. Yüksek dozda alımında kansızlık ve sarılık gibi sorunlara yol açsa da oral alımında toksik etki görülmüyor.