Çocuklarımızla konuşurken o kadar çok şeye dikkat etmemiz gerek ki… Bazen farkına varmadan kurduğumuz cümleler çocukta tamiri imkansız hatalara neden olabilmektedir. Sizler için bir derleme yaptım. Aşağıdaki ifadeleri kullanırken biraz daha dikkat diyorum..
GÜVEN KIRICI İFADELERİNİZ…
ETİKETCİ ANNE BABALAR
Aile bireyi aşağıda belirtilen cümlelerle başlayan ifadeler kullanması çocuğu etiketlendirme, sınıflandırma belli bir kategoriye kattıklarını ifade eder. Çocukta kimlik gelişiminde olumsuz etkilenmeye neden olur.
Siz çocuklar….
Senin gibi insanlar….
Şimdiki çocuklar…
Ne kadar tipik bir çocuksun….
Ne kadar inatçısın..
Şimdi bu giydiklerinde mi moda?
Ah şimdiki nesil..
PSİKOLOG OLMA ÇABASI
Aile bireyi çocuğa psikolog edasıyla yaklaşır. Çocuğun kendine olan güvenini olumsuz etkiler.
Ne kadar tembelsin…
Ne kadar düşüncesizsin..
Bebek gibi davranıyorsun..
Kendini… hissetmiyorsun sadece….
Gerçekten bunları söylemek istediğini sanmıyorum..
Sadece sorun çıkarmak için böyle davranıyorsun…
Bir dakika şurda oturup beni dinlemiyorsun. Değil mi?
Bu sana göre bir iş değil..
Biliyorum sen böyle..
Dikkat çekmek istiyorsun..
Aman sen deme..
Sen yapamazsın..
Söylemek istediğin şey..
MESAFE KOYMAK YA DA KOYMAMAK
Ebeveyn çocukla arasına mesafe koyar. Ancak bu mesafe çocuğun kendine olan güvenini zedeleyecek şekildedir.
Çocukların her dediğine kulak asma..
Tamam! Pes ettim..
Seni dinlemiyorum..
KIYASLAMA
Ebeveynlerin en fazla hataya düştüğü cümleler.. Siz siz olun çocuğunuzu bir başka kişiyle kıyaslamayın. Unutmayın ki her çocuk özeldir ve tektir.
Ablan hiç böyle davranmazdı..
Ali annesine hiç karşılık vermiyor..
Şu çocuk o kadar yoksulluk içinde bile..
Benim zamanımda..
Ben çocukken..
Ayşe hem çok iyi bir öğrenci hem de…
Sen kim olduğunu zannediyorsun?
Geçen gün Onur’u gördüm. Ne kadar büyümüş. Sen neden…?
ABARTI ABARTI ABARTI
Ebeveyn çocuğun hatalarını abartarak çocukta suçluluk duygusu yaratmaya yada iyice umursamaz davranışlara girmesine neden olur.
Sen zaten her zaman..
Sen zaten hiçbir zaman..
Sen hiçbir işi doğru düzgün yapamaz mısın?
Yazıklar olsun. Sana hiçbir şey öğretememişim.
Bıraksam sadece uyur/ oyun oynar / yemek yersin..
Senin hiçbir şeye saygın yok..
Yaptığın tek şey şikayet etmek..
Bütün söylediklerim bir kulağından giriyor bir kulağından çıkıyor..
ALAYCILAR
Çocuğun yaşıyla alay ederek değersizlik duygusu kazanmasına neden olur.
Büyüdüğün zaman..
Aynı bir bebek gibisin.
Herkes seni bebek zannedecek..
Kaç yaşındasın. Allah aşkına?
Sadece 5 yaşındasın ve..
Artık büyüdüğünü zannediyorsun ama…
BEN BİLİRİMCİLER
Çocuğa karşı büyüklük edaları yaratan ifadelerdir.
Ne kadar sevimli..
Senin yaşındaki biri için oldukça iyi
Hiç değilse elinden geleni yapmışsın
Bu ilk denemen olduğu için hiç de fena değil..
SUÇLULUK DUYGUSU YARATMAYA ÇALIŞANLAR
Çocukta suçluluk duygusu yaratma ve kişiliğinde oturmasına neden olan ileride toplumsal kimliğini benimserken kendine güvensizliği tetikleyen ifadelerdir.
Ölümüme sen neden olacaksın..
Senin yüzünden başım ağrımaya başladı..
Sana aldığım elbise ne kadar pahalı biliyor musun?
Tek çocuğum sen misin?
Baban elinden geleni yaptı sense….
Sen olmadan ben bu işi..
Bana ne yaptığını görüyor musun?
Bana ne yapmak istiyorsun?
Saçlarım bembeyaz oldu görüyor musun?
KAHİNLER
Olaylar hakkında yorumlar yapma ileriye yönelik varsayımlar da bulunmaktır.
Büyüdüğün zaman..
Bunu hiçbir zaman başaramayacaksın..
Bir gün elbet pişman olursun ama..
Bir gün senin ne olduğunu anlarlar..
Böyle gidersen..
ASLINDA KULLANMANIZ GEREKEN CÜMLELERİNİZ…
PAYLAŞMAK
Çocuğunuz hakkındaki olumlu duygularınızı paylaşmayı içeren ifadelerdir.
Seni seviyorum.
Seninle beraberken çok mutluyum.
Seninle oyun oynamaya bayılıyorum.
Sana kitap okumak çok hoşuma gidiyor..
Yaşamıma ne kadar neşe kattığını biliyor musun?
Bugünü seninle geçirmekten ne kadar mutluyum biliyorsun?
Sen ..ken o kadar mutlu oluyorum kiii
TAKTİR ETMEK
Çocuğunuzun olumlu davranışlar karşısında da taktir gördüğünü hissetmesini ve kendine olan güvenini pekiştirmeyi sağlar.
Senin bunu … böyle yapman çok hoşuma gidiyor..
Seni seviyorum çünkü..
Benim için çok önemlisin çünkü..
Çok güzel gülümsüyorsun.
Ne kadar yaratıcı bir gücün var. Şu yaptığına bak..
… için seni kutlarım..
çok hoş görünüyorsun. Şu renk seçimine bayılıyorum..
… için sana bayılıyorum.
BAŞARILARINI HİSSETTİRMEK
Çocuğun çabalarını ve yapabildiklerini ön planı çıkaran cesaret sözcükleridir.
Elinden geleni yapmaya çabaladığını görüyorum..
Elinden gelenin en iyisini yapmaya çalıştığını biliyorum.
Bu çok güzel bir başarı. Aferin..
ONU KABUL ETMEK
Çocuğunuzu olduğu gibi çıkarsız kabul ettiğinizi eleştirmediğinizi içeren cümlelerdir.
Bana kırgın olduğunu biliyorum ama..
Bazen canın sıkkın oluyor biliyorum ama..
Hata yapman normal.
Her zaman kusursuz olamazsın ki
Son zamanlarda çok bencilce davranıyorsun ama …. Biliyorum.
GÜVEN DUYMAK
Çocuğunuza güvendiğinizi ifade eder.
Sana güveniyorum.
Sana güvenim sonsuz.
Eminim başaracaksın.
Yine sen kazandın.
Başkaları yaparsa sen hayda hayda yaparsın.
Sana her zaman güveneceğimi biliyorsun..
Senin fikrini almak istiyorum.
Senin bu konudaki görüşün benim için önemli..
Bu konuda sen ne düşünüyorsun?
İyi dileklerimle,
Pozitif Gelişim Özel Eğitim Ve Aile Danışmanlık Merkezi
Çocuk Gelişim Uzmanı
Şenay Yılmaz