Çocuklarınızın parayla ilgili sorularınna bazen ne cevap vereceğinizi bilemiyor musunuz. O halde bunları bir deneyin!
"Ne kadar para kazanıyorsun?"
Klasik bu sorunun cevabı genellikle "yeterince" olur. Ancak onun bunu neden sorduğunu da öğrenmek isterseniz, "İhtiyacımız olan şeyleri alabileceğimiz kadar kazanıyoruz. Neden sormuştun?"
"Niçin bunu alamıyorum?"
Oyuncakçıda ya da giysi mağazasında çocuğunuz bazı şeyleri neden alamadığınızla ilgili bir sürü soru sorar. Sadece para harcamak istemediğinizi söylemiyorsunuz. Bu parayla ilgili bilgilendirme için değerli bir zaman. Şöyle başlayın; "Bu alışveriş için sadece 50 liramız var." İhtiyaçlarınızı güzelce anlatın ve kalan miktarla her şeyi alamayacağınızı anlatın.
"Neden sadece kredi karını kullanmıyorsun?"
Nakit paranız yoksa cüzdanınız boştur. Çocuğunuz paranız olmadığını anlayabilir ama kredi kartınızda limit olduğunu da öğretmelisiniz. Örneğin 600 dolarlık iPad almak için kredi kartı limitiniz yetmiyorsa, bunu ona açıklayın. Her harcamanın banya daha fazla borçlanma ve ödeme anlamına geldiğini öğrensin. Örnek olurken siz de kredi kartı borcunuzu geciktirmeyin.
"Neden eski aletleri ve eşyaları kullanmak zorundayız?"
Eski cep telefonları kullanılıyor, BlueRay yok, bu yıl yeni bisiklet yok.. Çocuklar kendilerini ve eşyalarını arkadaşlarıyla kıyaslar. hatta aileler bile bazen ona yeni bir şey alamadığı için kendilerini suçlu hisseder. "Yeni bir şey alamayız çünkü.. (Bu kısımda 'istekler' ve 'gereklilikler' üzerine konuşamnın sırasıdır)". Bazı şeyler hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayın ancak ona her zaman aynı şeyi almayın.
"Annem mi babam mı çok para kazanıyor?"
Bir jenerasyon öncesinde bu soru çok nadir sorulurdu. Soruyu oğlunuzun mu yoksa kızınızın mı sorduğu çok önemli. Daha önemlisi bu bilgi için bunu anlayabilir bir yaşta ve doğru zaman olduğundan emin olun. Bunun cevabı asla anne ya da baba olmamalı. Ailemiz için ikimiz de aynı kazanıyoruz olmalı.
"Daha fazla nasıl para kazanabilirim?"
Bu soruyu yine bir soruyla geçiştirme zamanı; "Niçin daha fazla para kazanman gerekiyor?" Muhtemelen cevabı "Böylece ... alabilirim.." olacaktır. İhtiyacı yaşına uygunsa verdiğiniz harçlığı biraz daha artırmayı düşünebilirsiniz. Eğer 12-13 yaşlarında bir çocuğunuz varsa komşulara yardımcı olarak para kazanabileceği birkaç ufak iş bulabilir, harçlışını artırabilirsiniz. Eğer 16-17 yaşlarında bir çocuğunuz varsa, iş okul zamanından çalabilir. Bu nedene maddi olarak daha fazla destek olmanız gerekir.
"Niçin bütün paramı harcayamıyorum-o benim param!"
Bu tür bir soruyla karşılaştığınızda ona neden parasının hepsini harcamaması ve saklaması gerektiğini anlama zamanınız gelmiştir. Ona, harcama ve biriktirme yöntemini gösterin. Kendinize ve ona ayırdığını parayı ayrı ayrı ileride yapmak isteyecekleriniz için ayrı kumbaralarda biriktirin. Çocuğunuz büyüdükçe ona bankada bir hesap açtırın ve birikimlerini yeri geldiğinde harcamasını sağlayın. Biriktirdiği parayı ne yapacağıyla ilgili konuşun, hatta ortak hedefler belirleyin. Parasını zaman zaman sizinle paylaşmayı da öğrenir ve bundan mutlu olur.
"Tüm paramı ona vermeli miyim?”
Çocuğunuza yeri geldiğinde parasını nasıl harcayacağını öğretmelisiniz. Kendi alışverişini yaptığında parasının azalmasının ne demek olduğunu öğrenecektir. Ayrıca, bazen sokakta yardıma ihtiyacı olanlara parasından biraz vererek ya da vereceği parayla ona yiyecek alarak paylaşmasını da öğretmelisiniz.
"O liseye gidebilecek miyim?"
Çocuğunuzun büyüdükçe masrafları da artacak. Lise, üniversite gibi okullar için biraz daha paraya ihtiyacınız olacak. Bu konuda ona zaman zaman bir şeyler söylediğinizi tahmin edebiliyoruz ancak para biriktirmesi için ne yapıyorsunuz? Hangi okul onun için daha iyi? Uzun vadede her ihtimali göz önünde tutup ona göre birlikte birikim yapmalısınız.
"İşini kaybedecek misin?"
İşinizle ilgili bazı değişiklikler, stres çocuğunuzun işinizi kaybetmenizle ilgili sizin için endişelenmesine neden olabilir. Size, "İşini kaybedersen bize ne olacak?" diye sorabilir. Onun gözlerine bakarak bu tür şeylerin iş hayatında olabileceğini, her türlü riskin var olduğunu ancak geleceğiniz için onunla yaptığınız gibi para biriktirdiğinisi anlatabilirsiniz. Hayatta üzücü şeyler de olabilir, bunlardan birinin de bu olduğunu anlatın.