Çocukların Ruh Sağlığını Korumak İçin Anne Babaların Ruh Sağlığı Yerinde Olmalı

Psikolog Levent Erdem, ruh sağlığı bozuk insanların sayısının artmasındaki sebebi mutsuz geçen çocukluğa ve anne babaların çocuklarını yetiştirirken yaptığı hatalara bağlıyor. Psikolog Erdem, “Her ne kadar genetik etkenlerin varlığını bilsek de, çocukların edindiği psikolojik sorunlar önemli bir çoğunlukla sonradan, ailevi ve çevresel faktörle sebebiyle başlayıp gelişiyor. Kesin bir oran vermek güç olsa da, çok önemli bir oranda, çocuk sahip olduğu davranışsal sorunları, aileden getiriyor” dedi.Dünya sağlık örgütünün (WHO) verilerine göre, dünyada yaklaşık 400 milyon kişinin ruh sağlığının yerinde değil. Üstelik bu rakamlara kayıtlara girmeyenler dahil değil.Çocuktur, küçüktür anlamaz demeyinPsikolojik sağlığın temelleri aile içerisindeki iklimden başlıyor. Bir başka deyişle okul hayatı başlamadan çok önce, ailede, evde başlıyor. Çocuk doğduktan sonra bir aile ortamında yaşamaya başlıyor. Anne babaların ilk yaşadığı yanılgı şu; Çocuk çok küçük bir şey anlamaz. Psikolog Levent Erdem çocukların konuşulan konuları çoğunlukla anlamadığını ancak ortamdaki davranış şekillerini, iklimi, havayı algılayıp bir kayıt cihazı gibi kaydettiğini söyledi. Psikolog Erdem “Bu kayıtlar da kişiliğin ilk temel yapı taşlarını oluşturmaya başlıyor. Dolayısıyla siz anne baba olarak nasıl davranırsanız, neler yaparsanız çocuğunuz da kısa bir süre sonra o şekilde davranışlar göstermeye başlar“ dedi.Topluma uyumsuzluk pek çok sorunun başlangıcı“Okul hayatına başladığında da, temel davranış şablonları yavaş yavaş başlamış oluyor” diyen Psikolog Levent Erdem, “Okul yaşamında çocukların uyum sorunları yaşamasının nedeni çoğunlukla aileden getirdiği olumsuz, toplu yaşamaya ve okul yaşamına uygun olmayan davranış şekil ve alışkanlıklarıdır. Okuldaki öğretmenlerin, aileden gelen bu olumsuz davranış alışkanlıklarını kırması, zaman alıyor veya mümkün olamayabiliyor. Çocuğunuzun, okul öncesinde aile yaşamında aldığı eğitim ve alışkanlıklar gelecekteki ergenlik ve yetişkinlik döneminde kendini olumlu veya olumsuz şekillerde gösterir. Psikolojik sorunlar yaşayan, toplum hayatına uyum gösteremeyen kişilerin neden bu durumda olduğunu incelediğimizde, altta yatan nedenlerin önemli bir bölümünün çocukluk yıllarına ve ailenin etkilerine dayandığı görülür.” şeklinde konuştu.Anne babalar çocukların fikrini almıyorÇocukların yetişmesi sırasında, anne babaların bilmeden veya dikkat etmeden yaptığı hatalı davranışların çocukları olumsuz etkilediğine dikkat çeken Erdem," Temel sorun ise ailenin çocuğu yokmuş gibi değerlendirmesi. Çocukların fikrini söyleyemediği ailelerde büyüyen çocuklar toplum içinde dikkat çekmek, fark edilmek ya da değer görmek için şiddete başvuran, başkalarını önemsemeyen kişilere dönüşüyor. Levent Erdem “Çocuğun hiç bir konuda fikrinin alınmadığı bir ailede çocuk kendini nasıl değerli hissedebilir? Bu ailenin önemli bir bireyi olduğunu nasıl bilebilir? Değersizlik duygu ve düşüncesiyle büyüyen bir çocuk yetişkinlik döneminde kendine güveni düşük, yaratıcı düşüncesi kısıtlı, sosyal yönden zayıf ve kendini ifade edemeyen, etmekten çekinen bir birey olacaktır. Anne babanın hiç önemsemediği, hatta farkında bile olmadığı bazı davranışları, ileriki yaşamında çocuğun olumsuz kişilik özellikleri ve davranışları olarak kendini gösterecektir. Çocuğa veya aileden bir başka kişiye gösterilen şiddet, saldırgan davranış veya çocuğu komşunun çocuğuyla kıyaslama, her hareketine kusur bulma gibi çok sık yapılan anne baba davranış hataları çocuk üzerinde değersizlik, değer verilmeme etkisi oluşturur” ifadelerini kullandı.Çocuktan önce anne babayı tedavi etmek lazımPsikolog Levent Erdem “Anne babalar çocuktaki ruhsal sorunlar için uzmanlara başvuruyorlar. Ancak olayın kaynağına inince çoğu zaman anne-baba davranışlarındaki hataları görüyoruz. Anne babanın ruh sağlığı yerinde olursa yetiştirdikleri çocukların da ruh sağlığı yerinde olacaktır. Çocukta ortaya çıkan sorunları çözmek için önce anne baba davranışlarını düzeltmek lazım. Böylece aslında sadece çocuğu değil onunla birlikte anne babayı da iyileştirmiş oluyoruz. Toplum olarak en büyük kazanım da budur” şeklinde konuştu.Anne babalar kendini geliştirmeliAnne baba olmanın sorumluluğunun ve çocuğun yani gelecekteki yetişkinin ruh sağlığı üzerindeki etkisi açık. Hata yapan anne babaların hatalarını fark edip kendilerini geliştirebileceğinin altını çizen Levent Erdem, “Ebeveynlerin henüz anne baba olmaya yeterince hazır olmamalarından ve bu konuda gelişmeye ve değişmeye hazır olmadıklarından kaynaklanıyor.” dedi. Bununla birlikte asıl odaklanmak gereken konu anne baba davranışlarının aile içerisindeki etkisini bilip bu yönde, daha bilinçli davranmak olacaktır. Sağlıklı anne baba davranışını bilmiyor olabilirsiniz. Bu durumda mutlaka bir eğitim almalı veya uzmana başvurmalısınız. Anne baba davranışı doğuştan gelen bir konu değildir, Öğrenilebilen, hatta öğrenilmesi gereken bir beceriler ve davranışlar bütünüdür” dedi.Toplumsal olaylar da etkili“Travma yaratan olayların tümü anne baba kaynaklı değil. Bir çok durum aile içi veya dışında, farklı nedenlerden meydana gelebilir” diyen Psikolog Levent Erdem “Ancak nedeni anne baba olmadığı durumlarda da, travma sonrasındaki anne baba davranışı çocuk üzerinde çok önemli bir etkiye sahip. Örneğin 15 Temmuz da ülkede yaşanan gerginlik ailenin dışında bir konu. Bununla birlikte, bu durumdan etkilenen çocuğun psikolojisini yönetmek ve destek olabilmek ise anne babanın bilmesi gereken bir konu” dedi.