Mia Birdsong 5 yaşındaki oğlunu yatağına yatırdığında, oğlu her gece rutin olarak istediği şeyi söylüyordu: "Anne bana özgürlük savaşçılarını anlatır mısın?”
Kendini ve oğlunu çift ırklı siyah insanlar olarak tanımlayan Birdsong, oğluyla uykuya dalmadan önce Angela Davis ve Bree Newsome gibi tarihsel ve modern aktivistlerden bahsediyor.
Bu gelenek Birdsong’un oğlu anaokulunda Martin Luther King JR.’ı öğrendiği zaman başlamış, ancak bu uyku öncesi hikâyeleri sivil hak dersi olmaktan çok daha fazlası. Bu hikâyeler, küçük bir çocuğun kendini, macerası boyunca eşitlik ve adalet için, “kötü adamları” alt eden bir kahraman gibi hayal etmesi için bir şans.
Kaliforniya Oakland menşeli bir aktivist olan ve aile, ırk, çocuklar ve yoksulluk konularıyla ilgilenen Birdsong bu konularla ilgili vasat bir aileden daha çok kafa yormuş olabilir ve genç insanların ırk ve zulmü anlamasına yardımcı olmak için araçlar ve kılavuzlar ararken yalnız değil.
Bir çocukla genellikle onun – ve sizin- kimliğinize dayanan bir konuşmayı nasıl yapmalısınız?
İster polis kurşunuyla öldürülme olayı hakkındaki soruları, ister göçmenlik hakkındaki tartışmaları ya da Beyoncé’nin eskileri akla getiren yeni video klibi hakkındaki soruları cevaplamaya çalışsınlar, yetişkinler kolay bir cevap bulamayacaklarını hemen fark ediyorlar.
Beyaz aileler tanınan ayrıcalıklar ve destekçi olmanın ne olduğu konusuna odaklanabilirler. Bunu yanında beyaz olmayan aileler, kötü deyimlerine rağmen çocuklarını güçlü olmaları için eğitip çocukluklarının mutlu bir haya sürmesi için çalışırken genellikle çocuklarını karşılaşacakları ayrımcılık hakkında hazırlamak zorundalar. Konuşmanın içeriği ve çocuğun ihtiyaçları sürekli değişse de, tüm aileler için bu zorlu duruma kendine güvenerek yaklaşabilecekleri bazı basit ilkeler mevcut.
Erkenden halledin
İki yaşındaki kızına Japon kökenli Amerikanların hapsedilmesini, Japon-Amerikan bir kızla beyaz Amerikan bir kızın arkadaşlığından bahseden bir kitap kullanarak anlatmaya çalışan Birdsong “Bunun için büyülü bir yaş yok” diyor.
Birdsong kızının durumu anlamasını ya da analiz etmesini beklemiyor, istediği onun duygusal bir hikâye sayesinde adaletsizlik hakkında uzun süre devam edecek bir bağlantı kurması.
Eğer bu size bu yaşlar için çok iddialı geldiyse, şunu belirtmeliyiz ki çocukların büyük yaşlara gelene kadar kültürel ve sosyal tutumları konusunu anlamadıklarına dair yanlış anlaşılmaya rağmen, onlar erken yaşlarda ırkları fark ediyor ve ırklar hakkında hassasiyet gösteriyorlar. Benzer olarak, küçük olsalar bile çocukların renklerinden dolayı yetişkinler tarafından ayrıma uğraması ihtimali oldukça yüksek. Bu konudaki çalışmalar yetişkinlerin çocuklarla iletişim kurarken ırk hakkındaki inançlarının hemen göze çarpmayan ve üstü kapalı olduğunu öne sürüyor. Yakınlarda yapılan küçük bir araştırma, katılımcıların 5 yaşındaki siyah bir erkek çocuğun yüzüne baktıklarında onu tehdit olarak algıladıklarını gösterdi.
Emekleme çağındaki çocuk için bu konulara başlamakla ilgili aklında soru işaretleri olanlar, çocuklara kafa karıştırıcı veya öğretici kitapları ne kadar sıklıkta okuduğumuz durumunu değerlendirmeliler. İyi geceler Ay Dede’de neden sandalyelerde oturan ayılar olduğunu veya MÖ, ME, La Lala ‘da neden üç domuzun şarkı söylediğinin anlaşılacak bir yanı olmasa da, bunlar erken çocukluğun başlıca dayanak noktaları olur.
Irkla ve sosyal adaletle ilgili pek çok konuyu ele alan danışman Andrew Grant-Thomas “Erken başlangıçlar sadece kitaplarla sınırlı kalmamalıdır” diyor. Ayrıca EmbraceRace.org’un ortak kurucusu olan Grant-Thomas, yakında açılacak olan çevrimiçi topluluğun amacının çocuklarını yetiştirirken ırk hakkında daha düşünceli olan yetişkinleri desteklemek ve bilgilendirmek olacağını söylüyor.
İki kız babası olan Grant-Thomas, ailelerin çocukları için ırkın da dâhil olduğu bir ortam yaratabileceklerine inanıyor. Bu ortam çocuklarının akıl hocaları ve koruyucuları olan, arkadaş ve iş arkadaşlarının da dâhil olduğu, hangi eğlenceleri tercih ettikleri hakkındaki sohbetleri ve yetişkinlerin akşam yemeği masası konuşmalarını da kapsıyor. “Bunların hepsi önemli” diyor Grant-Thomas. “Bu bir kitap üzerine olan öylesine bir konuşma değil.”
Sık sık yapın
Ailenin uygun gördüğü en erken zamanda bu konuşmalara başlamak önemli olsa da çocukları düzenli bir şekilde ırkla ilgili konuşmalara dâhil etmek de oldukça önemli. Araştırmalar çocukların erken yaşlardı ırk ayrımına vardığını ve ırksal hassasiyetler geliştirdiklerini gösteriyor.
Günlük hayat insanların ne tür bir ırkçılık, ayrımcılık veya ayrıcalık yaşadığını konuşmak için fırsatlarla dolu.
Üstelik bu anlar travmatik olmak zorunda da değil. Eğer ırk hakkındaki ilk konuşmanız, uluslararası veya ulusal bir trajedinin hatırlanmasıyla olduysa, bu konuşmayı başlatmak için kaçırdığınız fırsatlara bakmalısınız. Oscar adayları açıklandığında ve #OscarsSoWhite (#OscarÇokBeyaz) etiketi popüler olmaya başladığında, tartışmayı çocuğunuzla birlikte takip edebilirsiniz. Beyoncé polis kurşunlarına ve Katrina Kasırgasına atıf yaptığı videolar çıkardığı zaman, bunları birlikte izleyin ve bunlar hakkında konuşmaya hazırlanın. Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump’ın Meksikalı göçmenlerin “tecavüzcü” olduğunu savunurken, bu söylemin yanlışlığından bahsedin.
Grant-Thomas “İşin zorluğu sıradan deneyimlerle ırk ve etnik konular hakkındaki konuşmaları normal hale getirmek” diyor.
Bunlar ailelerin ya da koruyucuların önemli meselelerin hepsi hakkında konuşmak için kendilerini yükümlü hissetmeleri gerektiği anlamına gelmiyor, ancak onların yaklaşımını yıllar içinde açılacak konuşmalar için temel kurmak olarak düşünebilirsiniz.
Güçlendirmeye odaklanın
Birdsong siyah Amerikalıların kölelik olarak tanımlanan deneyimlerini öğrendiği zamanı hatırlıyor ve kendini bir çocuk olarak sınırlandırılmış hissettiğini belirtiyor.
“İnsanların zulmünden bahsettiğiniz her seferde, aynı zamanda insanların güce direncinden de bahsediyorsunuz”
Çocuklarına ırkı anlama konusunda aynı karanlık durumu miras bırakmak istememiş, bu nedenle onlara birçok renkten kendilerinin ve diğerlerinin güçlü savunucuları olan insanların birçok örneğini öğretmeye odaklanmış.
“İnsanların zulmünden bahsettiğiniz her seferinde, aynı zamanda insanların güce direncinden de bahsediyorsunuz.” diyor. Benzer şekilde beyaz aileler çocuklarına ayrıcalıklarını nasıl eşit haklar için kullanacaklarına odaklanarak, başkalarına nasıl destek olacaklarını öğretebilirler.Bu başkasına kendini nasıl savunulması gerektiğini bildirmeye çalıştığı bilmişlik taslamak anlamına gelmiyor, ancak ten rengi farklı olan insanları başrollere bulunmasına izin vermek ve onların açısından çok ihtiyaç duyulan yardımı ve desteği sağlamak demek.
Öğrenmeyi asla bırakmayın
Birdsong, çocuklarla ırk hakkında konuşmanın yetişkinlerin de kendi değerlerini tekrar gözden geçirmeye zorladığından bahsediyor. Irkların birlikteliğine ve eşitliğe kendini adamış olan aileler ve koruyucular bile kendi önyargıları konusunda şaşkınlık yaşayabilirler. Ancak eğer yetişkinler kendilerinden mükemmeliyetçilik beklerlerse, kör noktaları fark etmeleri zorlaşır. Bunun yerine en azından ara sıra hata yapmanın ve rahatsız hissetmenin kaçınılmaz olduğunu, sürecin temel parçası olduğunu kabul etmeliler.
“Birçoğumuz üzerimizde aşırı derecede baskı hissediyoruz ve bu işi doğru yapmak istiyoruz” diyor Grant-Thomas, “Hem rutin bir konuşma olacağını düşünemediğimiz için hem de çocuklarımızın olduğundan daha kırılgan olduklarını düşündüğümüz için”
Alçak gönüllük hakkında çalışmanın yetişkinlere kendi sınırlarını anlama konusunda yardımcı olabileceği gibi çocuklarının yapabilecekleri ve ihtiyaçları konusunda fikir verebileceğini ekliyor Grant-Thomas sözlerine. Birdsong bunu ömür boyu olan bir bağlılık olarak görüyor. “Bu kısmen, asla sona erdirmediğinizin bilincinde olmakla ilgili bir şey” diyor.