Çoğul gebelikler doğaya aykırı gebeliklerdir. Sonuçta anne adayı birden fazla fetus taşımak ve doğumla sonlandırmak durumundadır. Çoğul gebelikler eğer iki yumurtanın iki ayrı spermle döllenmesi sonucu oluşuyorsa, bunlara çift yumurta ikizleri deniliyor. Eğer tek yumurtanın tek spermle döllenip belirli bir süre sonra ikiye bölünmesi sonucu oluşuyorsa, özdeş deniliyor.
Çoğul gebelikler üçüz ve dördüzler şeklinde de oluşabilir. Bunlar da yine ayrı yumurtaların döllenmesi veya aynı yumurtanın bölünmesiyle gerçekleşebilmektedir.
Çoğul gebeliğin belirtilerinde anne adayının farkındalığı önemlidir. Kendi ailesinde veya eşinin ailesindeki çoğul gebelik öyküsünü bilen anne adayları çoğul gebelikten her zaman şüphelenmelidir. Çoğul gebelikler tek gebeliklere göre, gebeliğin tipik belirtilerini daha agresif yaşarlar. Bulantı ve kusma, karnın daha çabuk büyümesi, kasık ağrıları gibi durumlar bunun belirtileridir.
Çoğul gebelik ihtimalini arttıran faktörler arasında ırk ve kalıtım önemlidir. Yapılan çalışmalarda siyahi ırkta çoğul gebeliğin daha fazla olduğu görülmüştür. Bunun dışında annesi veya babası ikiz olanlarda da ikiz gebelik ihtimali artmaktadır. İleri yaş ikiz gebelik ihtimalini arttırmaktadır. Ayrıca yardımcı üreme teknikleri ya da kısırlık tedavisine katkıda bulunan bazı ilaçlar da bu ihtimali yükseltir.
Çoğul gebelik yaşayan anne adaylarının, tek gebelik yaşayan anne adaylarına göre beslenmelerinde çok büyük farklılık yoktur. Fakat çoğul gebeliğin getirdiği ek yükler açısından annenin farkında ve uyanık olması önemlidir.
Annenin kan düzeyindeki değişiklikler daha agresif olacaktır. Sıvı tüketiminin normal gebeliğe göre biraz daha arttırılması gebeliğin rahat geçmesi açısından önemlidir. Asitli kafein içeceklerin içilmemesi, sigara ve alkolün tüketilmemesi, az ve sık beslenmenin sürdürülmesi, vitamin desteğinin sağlanması önemlidir.
Çoğul gebeliklerde, normal gebeliklere göre farklı bir süreç beklenmektedir. Sonuç olarak çoğul gebelerde tek fetuslu gebeliğin daha agresif ve daha tipik belirtileri ortaya çıkmaktadır. Her safhasında bazı riskleri oluşmaktadır. Doktoru tarafından hastanın daha sık takibe alınması gerekmektedir. Erken doğum riski çoğul gebeliklerde daha sık görülmektedir. Özellikle ikiz gebeliklerin yüzde 60'ı erken doğumla sonuçlanabilmektedir. Annede meydana gelen hormonal değişiklikler daha yüksek olduğu için belirtiler de daha yüksek olacaktır.
Çoğul gebeliklerde, doğanın kanununa en uygun olan normal doğum takibi yaparız. Ama çoğul gebelikler her zaman buna imkan vermeyebilir. Erken doğum ihtimalinin yüksek olması, bebeklerin duruş pozisyonları buna engel olabilmektedir. Doktorun takibinde her şey doğal yollarla ilerlerse ve annenin yapısı da buna uygunsa normal doğumu önermekteyiz.
Erken doğum ihtimali olması veya yardımcı üreme teknikleriyle oluşan çoğul gebelikler kıymetli gebelik sınıflandırmasına girdiği için daha çok sezaryen yönünde karar alınabilmektedir.