Kapanma önlemlerine ve h**ızlı aşılama ile koronavirüs**ün yayılma hızını**n azal**dığı İngiltere'de, son birkaç haftadır ilk olarak Hindistan'da ortaya çıkan varyantın hakim olması ve günlük vaka sayılarındaki artışlar**, 21 Haziran için planlanan "normalleşmeye geçiş**" hedefinin gecikebileceği endişesine yol açtı.
27 Mayıs itibarıyla Birleşik Krallık'ı oluşturan İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'da günlük vaka sayısı bir hafta öncesine göre 668 artarak 3542 oldu.
Bu artışların kısmen Mart ayının sonundan bu yana aşama aşama sosyal önlemlerin hafifletilmesi kısmın de ilk olarak Hindistan'da ortaya çıkan ve daha bulaşıcı olduğu düşünülen yeni varyantın, yeni koronavirüs vakalarının dörtte üçünü oluşturmasıyla ilgili olabileceği düşünülüyor.
Vakalardaki artışlar ülke genelinden çok Bolton, Bedford, Blackburn, Glasgow gibi bazı bölgelerde yoğunlaşıyor.
Başbakan Boris Johnson dün 21 Haziran'da "normalleşmeye geçiş" hedefiyle ilgili bir soruyu yanıtlarken, İngiltere'nin bütün sınırlamaları kaldırmak için gerekirse bekleyebileceğini ama şu anda gecikmeyi gerektirecek bir veri olmadığını söylemişti.
Çalışma Bakanı Kwasi Kwarteng ise henüz salgın önlemlerindeki aşamalı açılmanın sonu olarak ilan edilen 21 Haziran hedefini geciktirecek bir veri bulunmadığını söyledi ama bu tarihin ertelenmeyeceğini de garanti edemeyeceğini not etti.
Bir kısım bilim insanı, uluslararası seyahat üzerindeki sınırlamaların da iyice azalacağı tam açılma için, çok daha yüksek oranda insanın iki doz aşısını olmasını beklemek gerektiğini düşünüyor.
Ülke çapında Mart ayı sonundan bu yana aşama aşama sosyal önlemler hafifletilir ve son olarak iç mekanlar da kısmen açılırken, bir yandan aşılama bütün hızıyla sürüyor. İlk araştırmalar İngiltere'de kullanılan aşıların Hindistan'da ortaya çıkan varyanta karşı da etkili olduğuna işaret ediyor.
Ülkede şu ana kadar kullanılan Pfizer/BioNTech, Oxford/AstraZeneca ve Moderna aşılarına bugün onay verilen tek dozluk Janssen de eklendi. Hükümet bu aşıdan 20 milyon doz sipariş vermişti.
Şu ana kadar Birleşik Krallık'ın 18 yaş üzeri yani yetişkin nüfusunun yüzde 45,6'sı (24 milyon insan) iki doz aşısını da oldu. Ve aşılama büyük bir hızla sürdürüldüğünden her hafta ikinci dozunu tamamlayanların oranı yaklaşık yüzde 5 yükseliyor.
Aslında Mart, Nisan ve Mayıs ayları içinde kademe kademe önlemlerin gevşetilmesiyle günlük vaka sayılarının ülke çapında bir miktar yükselmesi bekleniyordu.
Fakat hükümet burada hastaneye yatmayı gerektirecek kadar ağır geçirenlerin sayısının önemli bir kriter olacağını söylemişti.
21 Haziran olarak belirlenen normale yakın bir hayata geçiş hedefine zamanında ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirirken hükümetin hesaba katacağı ölçütlerden biri bu olacak.
BBC'ye konuşan Çalışma Bakanı Kwasi Kwarteng "Gördüğüm hiç bir şey açılma gününü ertelememiz gerektiğinin işaretini vermiyor. Ama tabi ki verilerin değişebileceği notunu da düşmek kaydıyla" dedi.
Kwarteng, "Dolayısıyla eğer bilimsel kanıtlar, veriler hastaneye yatış oranlarında artışa, riskini artışına işaret ediyorsa, o zaman, o tarihi ileriye atma esnekliğimiz var. Ama bugün itibariyle, gördüğüm verilere bakarak bu tarihi erteleyeceğimizi düşünmüyorum. Yine de bunu garanti edemem" diye konuştu.
21 Haziran'ın gerçekten "büyük açılma tarihi" olup olmayacağı konusundaki karar 14 Haziran'da verilecek.
Bilim insanları ilk olarak Hindistan'da ortaya çıkan yeni varyantın önceki varyantlardan daha bulaşıcı olduğunu düşünüyor.
Aşıların bu varyanta karşı da etkili olduğunu gösteren veriler var. Ancak yine de sadece bir doz aşı olmanın bu varyanta karşı koruyuculuğunun, İngiltere/Kent varyantına göre daha düşük olduğu tahmin ediliyor.
İlk veriler bir doz aşının Hindistan varyantına karşı koruyucu etkisinin yüzde 30 civarında olduğuna ama iki doz aşısını da olmuş olanların yüksek oranda korunduğuna işaret ediyor.
Aşılama kampanyasında da veriler ışığında bazı kurallarda değişiklikler yapılıyor. Örneğin, başlangıçta iki doz arasında 12 hafta olabileceği şeklindeki bilimsel tavsiye, 50 yaş üzeri ve risk grubundaki kişiler için 8 haftaya indirildi.
Ülkede her şey yolunda gider ve 21 Haziran'da açılmanın son adımı gerçekleşirse, sosyal temasla ilgili bütün yasal sınırlamalar kaldırılmış olacak. Gece kulüpleri yeniden açılacak, konserler ve spor müsabakaları gibi kitlesel etkinliklerle ilgili sınırlamalar kaldırılacak.