LEFKOŞA (İHA) - Kıbrıs sorunundaki son gelişmeler, İngiltere'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Lord David Hannay'ın ardından ABD Dışişleri Bakanlığı Kıbrıs Koordinatörü Thomas Weston'un KKTC'deki yoğun temasları, Kıbrıslı Rumları endişelendirmeye başladı.
Rum medyası gelişmelere geniş yer ayırırken, Simerini gazetesi de taslak planı yayımladı.
Simerini, "Karşılıklı Tanıma..." başlığıyla manşete çıkardığı haberinde, BM'nin Türkiye'deki seçimlerden sonra iki tarafın önüne koyması beklenen çözüm planının yeni Kıbrıs ortaklığını oluşturacak iki kurucu devletin karşılıklı olarak birbirlerini tanımalarını ilke olarak öngördüğünü yazdı.
Gazete, diplomatik kaynaklara dayanarak şu ön koşulları yazdı:
"1 - Yeni ortaklığın partenojenez (yepyeni) olması... İki kurucu devlet, "üçüncü ortak devleti" kurmak için kuruculuk mantığı ile birbirlerini tanıyacaklar.
2 - Referandumların bir çeşit halk egemenliği yöntemi olduğu ve bu bağlamda;
a ) Yeni devlet sisteminden doğacak olan iki kurucu devlet ayrı egemenliğe sahip olacak.
b ) Üçüncü ortak devlet; iki halk ve çifte self determinasyona havale edilen ayrı referandumlar aracılığıyla ayrı egemenlik hakkı kullanacak 'iki devletin' onayıyla yaratılacak.
Lefkoşa ve Atina, Anglo-Amerikanların niyetlerinden haberdardır ve bir anlık bile olsa Kıbrıs Cumhuriyeti'nin lağvedilmesine pencere açan çok yönlü yorumlara verilen anlamlarda sorun tespit ediliyor.
Edindiğimiz bilgilere göre, BM diğer şeyler yanında şunları da öngörüyor:
1 - Tarafların karşılıklı olarak birbirlerini tanımaları ve tek uluslararası temsiliyeti sembolize edecek olan 'üçüncü ortak devleti' ortaklaşa kurmaları
2 - Üç ana coğrafik bölge olması... Birinci bölge Rumların, diğeri türklerin ve üçüncüsü de 'ortak devlet'. 'Üçüncü devletin' coğrafik bölgesinin esin kaynağı; Washington DC ve Brüksel örnekleridir.
3 - Dönüşümlü bakanlık ve başbakanın etkin olduğu parlementer sistem (Ortak devlette). Cumhurbaşkanı Kıbrıslı Rum olursa Başbakan Kıbrıslı Türk olacak. Aynı zamanda Kıbrıs Türk ve Rum devletlerinin de kendi başbakanları bulunacak.
4 - Dışişleri ve para politikaları ile savunma konuları, ortak devletin merkezi hükümetinin yetkileri dahilinde olacak. Bu yetkililer kullanılırken oy dağılımı, bir tarafın diğerine tahakküm etmeyeceği şekilde olacak.
5 - Her devletciğin birer ve iki de ortak olmak üzere 4 meclis bulunacak. Yani üst ve alt meclisler...
Ortak meclislerden birinde temsiliyet, siyasi eşitliği ortaya koyacak şekilde yüzde 50- yüzde 50, diğer ortak mecliste ise nüfus oranına göre ve Rum lehine yüzde 30 ile yüzde 70 olacak.
6 - yüzde 10'a varacak miktarda Rum, Kıbrıs Türk devletçiliğine geri dönecek. Toprak düzenlenmesi, Kıbrıs Türk devletçiliğindeki Rum sayısının Kıbrıslı Türkler'den az olması sağlanacak şekilde yapılacak.
7 - İki kurucu devletçilikten her birine kendi vatandaşlığı bulunması hakkı verecek şekilde bir ortak vatandaşlık benimsenecek.
8 - Devlet yapıları, bazı durumlarda AB içinde ayrı temsiliyete ve merkezi hükümetin onayına gerek olmadan uluslararası ticaret anlaşması yapmalarına izin veren İsviçre modeli temelinde netleştirilecek."