Yaklaşık iki yıldır dünyada olduğu gibi ülkemizde de tüm hızıyla devam eden Covid-19 pandemisi sürecinde, Crohn ve Kolit hastaları ‘bağışıklığı baskılayacağı’ düşüncesiyle ilaçlarını kesebiliyorlar. Ancak dikkat! Acıbadem International Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy, Covid-19’a yakalanma kaygısıyla doktora danışılmadan ilaçların kesilmesinin bu hastalıkların uyanmasına yol açabileceğini vurgulayarak “Bazı ilaçlarda dozların azaltılması gerekse de bu ayarlamayı mutlaka doktorun yapması gerekiyor. Aksi halde doktora danışılmadan ilaç kullanmayı bırakmak ya da dozlarını azaltmak çok ciddi tehlikelere yol açabilir” diyor. Genel olarak inflamatuar bağırsak hastalıkları olarak adlandırılan bu iki hastalığın, sindirim sistemi dışında da belirti verebildiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy, 1-7 Aralık Crohn ve Kolit Farkındalık Haftası kapsamında yaptığı açıklamada, inflamatuar bağırsak hastalıklarında en sık görülen 8 belirtiyi anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Karında huzursuzluk veren ya da kramplar şeklinde gelen şiddetli ağrılardır. Tuvalete gitmekle ağrının şiddeti değişmez. Ağrıya ishal eşlik edebilir. Yemek yemekle ağrı şiddetlenebilir. Sebebi açıklanmamış uzun süreli karın ağrılarında Crohn hastalığı mutlaka akla getirilmelidir.
İshal genellikle 3 haftadan uzun sürer. Çoğunlukla kanlı ve mukuslu yani beyaz sümüksü akıntı şeklindedir. Gece uykudan uyandırabilir. Crohn hastalığında bol ve sulu ishal olabilir. Ülseratif Kolit hastalığında ise ishal yumuşamış dışkı şeklinde ve muhakkak kanlı görülür.
Crohn hastalığı bağırsağın tüm katmanlarını tuttuğu için, özellikle makat bölgesinde bağırsaktan cilde açılan tüneller (fistüller) ya da cilde açılamamış apselere yol açar. Apseler şiddetli makat ağrısı yapar. Apse fistülleştiğinde ise ağrı azalır ancak makat çevresinde akıntı, kirlenme başlar. Fistül vajen içine olduysa, vajenden dışkı, kan ya da gaz gelebilir.
Özellikle Ülseratif Kolit hastalığında, rektum muhakkak hastalandığı için rektum duyarlılığı artar ve kişide sürekli tuvalete gitme isteği oluşur. Sürekli tuvalete gitme isteğine çoğunlukla makatta ağrı da eşlik eder. Ayrıca tuvalet sonrası bitmemişlik hissi sıktır. Ancak her tuvalete gidişte dışkı gelmez, sadece sümüksü akıntı ya da kan gelebilir.
Gastroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy “Özellikle ülseratif kolitte, sıklıkla makattan kan gelir. Kan çoğunlukla dışkıyla bulaşıktır. Crohn hastalığında ise; fistül ve makatta apse olmadığı sürece rektal kanama çok görülmez” diyor.
Birçok başka hastalığın belirtisi olabilen iştahsızlık ve istemsiz kilo kaybı Crohn ve Kolit hastalığında da sıklıkla görülür. Ayrıca bu şikayetlere ateş, üşüme ve titreme de eşlik edebilir. Kişi kendini halsiz ve yorgun hisseder.
Özellikle Crohn hastalığında ağızda, dil üstünde ağrılı, derin ya da yüzeyel beyaz aftlar görülebilir.
Gastroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy “Çocukluk döneminde Crohn ve Kolit sıklıkla görülmüyor olsa da, özellikle çocuk yaşındaki bir hastada sebebi açıklanmamış büyüme gelişme geriliği varsa inflamatuar bağırsak hastalıkları da akla getirilmelidir” diyor.