Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin yaptıkları telefon görüşmesinde geçen hafta Kahramanmaraş’ta yangına müdahale ederken düşen Rus uçağında hayatını kaybeden Türk ve Rus mürettebat için karşılıklı olarak başsağlığı diledi.
Türkiye ve Rusya’nın enerji sektöründeki iş birliğine büyük önem verdiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu alandaki iş birliğinin nişanelerinden olan TürkAkım’dan gaz akışının artırılmasını beklediklerini ifade etti.
Afganistan’daki gelişmelere de değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabil Havaalanının güvenliği ve işletilmesi sorumluluğunu, uygun şartların oluşması halinde gelecekte de devam ettirebileceklerini; Türkiye’nin sürdüreceği bu sorumluluğun, başta uluslararası kamuoyu ve Afgan halkı olmak üzere tüm tarafların endişelerinin giderilmesine katkı sunacağını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan’da yumuşak bir geçiş olmasını temenni ettiklerini belirterek, Taliban’ın geçmişteki hatalarını tekrarlamamasının, tüm etnik gruplara yönelik kucaklayıcı bir anlayışla hareket etmesinin ve verdiği sözleri hayata geçirmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan’da kurulacak yeni hükümetin de Afgan halkının çeşitliliğini yansıtacak şekilde kapsayıcı ve temsil edici olması gerektiğini söyledi.
Kabil’de Taliban ve Cumhuriyet liderleri arasında barış ve güvenlik konularında görüşmelerin başlamasının ümit verici olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu süreçte Taliban’la diyalog kanallarının açık tutulması, katı koşullara dayalı yaklaşım yerine kademeli bir angajman izlenmesi gerektiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Taliban’ın verdiği ılımlı mesajları şimdilik müspet karşıladıklarını, ancak Taliban’ın sözlerinin değil eylemlerinin önümüzdeki sürecin şekillenmesini sağlayacağını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, Afganistan’da önümüzdeki dönemde kurulacak hükümetle geliştirilecek ilişki hususunda da eşgüdüm içinde olma noktasında mutabık kaldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Almanya Başbakanı Angela Merkel ile de görüştü.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre görüşmede, Afganistan'daki gelişmeler ve göçmen konusu başta olmak üzere bölgesel konular ile ikili ilişkiler ele alındı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan'daki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek, Kabil Havaalanında güvenlik ve işletme sorumluluğunu, uygun şartların oluşması halinde sürdürebileceklerini, bunun başta uluslararası kamuoyu ve Afgan halkı olmak üzere tüm tarafların endişelerinin giderilmesine katkı sağlayacağını ifade etti.
Afganistan'da kurulacak yeni hükümetin tüm Afgan halkını kapsaması ve temsil etmesi gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabil'de Taliban ve Cumhuriyet liderleri arasında barış ve güvenlik konularında görüşmelerin başlamasının önemli olduğunu dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan kaynaklı göç tablosu karşısında insani trajediyi önlemenin, bu insanlara acilen Afganistan'da ve komşu ülkelerde yardım sağlamanın şart olduğunu; baskıyı azaltmak için ayrıca Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği başta olmak üzere ilgili BM kuruluşlarının mali katkıları artırılarak daha etkin rol oynamalarının temin edilmesi gereğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan ve İran'da gerekli tedbirler alınmazsa yeni göç dalgasının kaçınılmaz olduğuna dikkati çekerek, halihazırda 5 milyon sığınmacıyı misafir eden bir ülke olan Türkiye'nin Afganistan kaynaklı ilave bir göç yükünü kaldıramayacağını dile getirdi.
Bu çerçevede İran'la da görüştüklerini ve İran sınırındaki önlemleri artırdıklarını anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afgan düzensiz göçünün krize dönüşmeden bir an önce çözüme kavuşturulması noktasında Avrupa'ya da önemli görevler düştüğünü ifade etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Birliği'nin 18 Mart Mutabakatının tüm unsurlarıyla güncellenmesine dair Türkiye'nin haklı beklentisini karşılaması konusunda çekimser yaklaşımını sürdürmesinin göç alanındaki iş birliği potansiyelini menfi şekilde etkilediğini belirtti.
Milyonlarca Suriye kökenli sığınmacının getirdiği yükün yanı sıra Afganistan'da yaşanan son gelişmelerin kamuoyundaki hassasiyeti daha da artırdığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 18 Mart Mutabakatı tüm unsurlarıyla tatbik edilmeden Avrupa Birliği'nin Türkiye'den daha fazla beklenti içerisine girmesinin gerçekçi olmadığını vurguladı.