LUSAKA (AA) - Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zambiya ile Türkiye arasında askeri çerçeve ve savunma sanayi anlaşmalarının süratle neticelendirmesi için gayret edilmesi gerektiğini belirtti.
Başkan Erdoğan ve Zambiya Cumhurbaşkanı Edgar Lungu, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda baş başa gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından heyetler arası görüşmeye geçti.
Heyetler arası görüşmenin basına açık kısmında konuşan Başkan Erdoğan, Zambiya'nın başta Viktorya Şelaleleri de olmak üzere önemli bir turizm potansiyeli bulunduğuna dikkati çekerek, turizm sektörünün Türkiye'de çok geliştiğini, bu konuda Zambiya ile tecrübe paylaşımına gidebileceğini dile getirdi.
THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı'dan aralık başında Zambiya'ya uçuş başlatabilecekleri yönünde bilgi aldığını söyleyen Erdoğan, uçuşların bu ülkenin turizmine olumlu katkı yapacağına işaret etti.
Her ikisi de tarım ülkesi olan Türkiye ve Zambiya'nın bu alanda da yüksek bir iş birliği potansiyeli bulunduğunu belirten Erdoğan, Türkiye'nin tarım endüstrisi alanındaki birikimini Zambiya ile paylaşabileceğini kaydetti.
Erdoğan, en kısa zamanda Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması'nın müzakerelerinin tamamlanması gerektiğini vurgulayarak, enerji alanında ilk etapta doğalgaz çevrim santrali yapılabileceğini, asıl ideal olanın ise hidroelektrik santral yapımı olduğunu söyledi.
Rüzgar enerjisi santrallerinin çoğaltmanın da mümkün olduğunu dile getiren Erdoğan, "Barajlar noktasında sıkıntınız var, bunu biliyorum. Barajlar inşa etmek suretiyle gerek kullanımda gerek içme suyunda gerekse enerji üretiminde önemli adımlar atılabilir." diye konuştu.
- "Türkiye savunma sanayisinde büyük gelişme gösterdi"
Askeri ve güvenlik iş birliği konusunda ilk askeri diyalog toplantısının, geçen yıl mayıs ayında düzenlendiğini anımsatan Başkan Erdoğan, "Askeri makamlar arasında bu temasların devamında yarar bulmalıyız. Bu çerçevede 30 Nisan-3 Mayıs 2019 tarihlerinde İstanbul'da düzenlemeyi planladığımız dünyanın önemli savunma sanayi fuarları arasında yer alan, '2019 Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı'na Zambiya'nın katılımından memnuniyet duyarız." dedi.
Erdoğan, Türkiye'nin savunma sanayi alanında son yıllarda gösterdiği büyük gelişime işaret ederek, bu konuda dünyanın sayılı ülkeleri arasına giren Türkiye'nin, Zambiya'nın bu alandaki ihtiyaçlarının karşılanmasına katkı sağlayabileceğini söyledi. Erdoğan, "Bunun için askeri çerçeve ve savunma sanayi anlaşmalarını süratle neticelendirmeye gayret etmeliyiz. Zaten Milli Savunma Bakanlarımızın da bugün imzalayacağı iki anlaşma var." diye konuştu.
İki ülkenin emniyet teşkilatları arasındaki yakın iş birliğinin memnuniyet verici seviyede olduğunu vurgulayan Erdoğan, bunun için büyükelçilik nezdinde İçişleri Müşavirliği kadrosu açtıklarını aktardı.
Başkan Erdoğan, müşavirin en kısa zamanda göreve başlamasını arzu ettiklerini belirtti.
Erdoğan, 1912'den bu yana 136 Zambiyalı öğrencinin Türkiye burslarından faydalandığını, 2018-2019 akademik dönemi için 12 Zambiyalı öğrenciye burs tahsis ettiklerini, bu sayının arttırılabileceğini bildirdi.
Türkiye'de kendi imkanları ve üniversitelerin verdiği burslarla eğitim gören Zambiyalı öğrenci sayısının 100'ün üzerinde olduğunu söyleyen Erdoğan, Türkiye'nin, Zambiya'nın kalkınma gündemi açısından öncelik taşıyan alanlarla uyumlu burs vermeye özen gösterdiğini dile getirdi.
TİKA'nın Lusaka'da ofis açmasının önemine de değinen Erdoğan, TİKA'nın 2000'li yanlardan bu yana Zambiya'ya yönelik teknik yardımlar ve eğitim programları düzenlediğini aktardı. Erdoğan, TİKA'nın Lusaka'da bir ofis açmasının, bu faaliyetlerin daha sistematik bir şekilde yürütülmesine imkan sağlayacağını belirtti.
Türk mimarisini yansıtan Türkiye Büyükelçiliğinin inşa edilebilmesi için şehir merkezinde uygun bir arazi isteyen Erdoğan, "Karşılıklılık ilkesi temelinde Ankara İncek diplomatik sitede uygun bir arsayı da büyükelçiliğinizin yerleşimi için tahsis etmeye hazırız." dedi.
İki cumhurbaşkanı açıklamaları sonrasında heyetlerini birbirlerine takdim etti.
\
- Anlaşmaların imza töreni yapıldı
Erdoğan ve Zambiya Cumhurbaşkanı Edgar Lungu, heyetler arası görüşmelerinin ardından iki ülke arasındaki anlaşmaların imza törenine katıldı.
Buna göre iki ülke arasında "Lusaka’da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Program Koordinasyon Ofisi’nin Kurulması ve Faaliyetlerine İlişkin Mutabakat Muhtırası" TİKA Başkanı Serdar Çam ile Zambiya Dışişleri Bakanı Joseph Malanji tarafından imzalandı.
"Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ile ve Zambiya Ulusal Yayın Kurumu Arasında İş Birliği Protokolü"ne ise Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Zambiya Ulusal Yayın Kurumu Genel Müdürü Richard Mwanza imza koydu.
"Tarım Alanında İş Birliği Konulu Mutabakat Zaptı" da Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile Zambiya Tarım Bakanı Michael Katambo tarafından imzalandı.
Türkiye ile Zambiya arasındaki "Balıkçılık ve Hayvancılık Alanında İş Birliği Konulu Mutabakat Zaptı" ise Ticaret Bakanı Pekcan ile Zambiya Balıkçılık ve Hayvancılık Bakanı Kampamba Mulenga tarafından imza altına alındı.
İki ülke arasındaki "Turizm Alanında İş Birliği Anlaşması" Bakan Pekcan ve Zambiya Turizm ve Sanat Bakanı Charles Banda tarafından imzalandı.
"Kolluk Eğitimi İş Birliği Protokolü" ve "Güvenlik İş Birliği Anlaşması"na Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Zambiya İçişleri Bakanı Stephen Kampyongo imza koydu.
"Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma" Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Zambiya Ticaret ve Sanayi Bakanı Christopher Yaluma tarafından imza altına alındı.
İki ülke arasındaki "Gençlik ve Spor Alanında İş Birliği Anlaşması" Bakan Albayrak ile Zambiya Gençlik ve Spor Bakanı Moses Mawere tarafından imzalandı.
"Diplomatik Pasaport Hamilleri için Vizelerin Karşılıklı Olarak Kaldırılmasına Dair Anlaşma"ya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Bakan Kampyongo imza koydu.
"Ormancılık Alanında İş Birliği Anlaşması" ve "Eğitim Alanında İş Birliği Anlaşması" da Bakan Çavuşoğlu ile mevkidaşı Malanji tarafından imza altına alındı.
İmza törenlerinin ardından Erdoğan ve Lungu heyetleriyle birlikte aile fotoğrafı çekildi.
Fotoğraf çekiminin ardından Erdoğan ve Lungu heyetleriyle birlikte Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nın bahçesinde bir süre dolaştı.
(Bitti)