İdris TİFTİKCİ/İSTANBUL, (DHA) CUMHURBAŞKANI Yardımcısı Fuat Oktay, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesinin (İSEDAK) 35. Toplantısı'nın kapanış oturumunda konuştu.
Fuat Oktay, İİT üye ülkeleri kapsamında yüzde 25'lik nüfusa denk gelen yaklaşık 200 milyon kişinin yetersiz beslenmeyle karşı karşıya olduğunu, dünyanın her geçen gün yeni zorluklarla karşılaştığını söyledi. Oktay, Birleşmiş Milletler'in kurum ve kuruluşlarının yanı sıra diğer uluslararası kurum ve kuruluşların yeniden organize olması gerektiğini söyledi.
İslam dünyasının ciddi tehditlerle karşı karşıya olduğunu belirten Fuat Oktay, "Bunlar dünyanın farklı kesimlerinde İslama karşı düşmanlık ve zenofobi olarak vücuda geliyor. Özellikle bu problemlerden mustarip olan ülkeler yoksullukla, açlıkla, kıtlıkla, kuraklıkla baş etme çabasında. İslam ülkeleri dünya nüfusunun yüzde 24'ünü oluşturmasına rağmen, küresel ticaretin sadece yüzde 9,7'sini temsil ediyor." dedi.
Dünyadaki tarımsal alanların yüzde 20'sinin İİT üyesi ülkelerde yer aldığını, tarımsal ürünler noktasında atılacak adımlar olduğunu söyleyen Oktay, şunları söyledi:
"Ticari açığımız gıda ve tarımsal ürünlerde büyük bir açık ortaya koyuyor. 2018'de 117 milyar dolarlık gıda ihraç edilirken, 184 milyar dolarlık ithalat yapıldı. Bu konuda yapılacak çok fazla şey var. Tarımsal üretimimizi, gıda ticaret hacmini ve ticari anlamda açığı kısa vadede artırmak gerekiyor. İnanıyorum ki ülkelerimizde sürdürülebilir bir gıda sistemi inşa edebiliriz. Ne kadar yakın ticari ilişkilere sahip olursak o kadar güçlü şekilde, dış mihraklarla mücadele edebiliriz. İİT içerisindeki artan ticaret... Özellikle yüzde 25'lik bir ticaret hacminden bahsediyoruz. Bu, bizi etkin enstrümanlarla hedeflenen program içinde hareket etmeye zorluyor. Bunlardan biri, tercihli ticaret sistemini getirmek. Bunun için yıllardır her türlü desteği vermekte ve çabayı göstermekteyiz. Operasyonel bir sistemi İSEDAK bünyesinde inşa etmek için her türlü çabayı gösteriyoruz. Teknik dokümanlar güncellenirse ve tamamlanırsa, bu önemli sistemi yakın zamanda devreye sokabileceğiz ve üye ülkeler arasında serbest ticareti gerçekleştirebileceğiz."
Oktay, bazı İslam ülkelerinin çatışmalarla mücadele ettiğine işaret ederek, "Müslüman toplumlar ve azınlıklar Rohingya'dan Uygurlara dünyanın her yerinde, Türk Müslüman azınlıklar batı ülkelerinde bizim ilgimize ve korumamıza ihtiyaç duyuyor. Filistin halkı hala ulusal hakları, bağımsızlığı için bizim ekonomik desteğimize ihtiyaç duyuyor. Doğal afetler Müslüman dünyasında aktif bir dayanışmayı ve acil eylem planını gerekli kılıyor." diye konuştu.
Fuat Oktay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 13. İslam Zirvesi'nde ifade ettiği İİT Tahkim Merkezi'nde nihai aşamaya gelindiğini 3 yılın sonunda merkezin açılmasının umut vaat ettiğini belirtti. İSEDAK proje-fon mekanizmasının da toplantıda ele alındığına değinen Oktay, "Bu yıl 22 çok uluslu işbirliği projesi üye ülkeler tarafından yürürlüğe sokuldu. Üye ülkelerin giderek artan ilgisini düşündüğümüzde, ümit ediyorum proje sayısı önümüzdeki yıllarda artarak sürecektir." dedi.
Üye ülkelerin doğrudan ve dolaylı olarak yoksulluğun azaltılması çabalarına katkı sağladığını, büyük orandaki büyümenin eşitsizliği ve yoksulluğu beraberinde getirebildiğine dikkati çeken Oktay, şöyle devam etti:
"Kalkınma herkese eşit fırsatlar sunan, sosyal adaleti öncelik olarak konumlandıran bir yapı sunmalı. İSEDAK çatısı altında bu düşünceyi kalkınma fikirlerine ve politika önerilerimize olumlu şekilde yansıtıyoruz. İSEDAK proje-fon mekanizmalarıyla geçtiğimiz 6 yılda üye ülkeler kendi bünyelerinde doğrudan ve dolaylı olarak yoksulluğun azaltılması çabalarına katkı sağladı. İSEDAK hareketini daha da güçlendirerek önümüzdeki yıllara taşımamız gerekiyor. İşbirliğimizi ve dayanışmamızı İSEDAK şemsiyesi altında geliştirerek projelerimizi daha ileri boyutlara taşıyarak ekonomik ve sosyal kalkınmayı bölgemizde gerçekleştirebileceğiz, barışa ve istikrara hizmet edebileceğiz."