12 Eylül 1980 darbesinin ardından dönemin askeri idaresi tarafından görevinden re'sen emekli edilen 33 valinin haklarının iade edilmesi için, İçişleri Bakanlığı harekete geçti. İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’le görüşen emekli valiler, haklarının iade edilmesi için söz aldı. İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı bu görüşme dönemin 12 Eylül askeri yönetimi tarafından görevinden re'sen emekli edilen kamu çalışanlarını da yakından ilgilendiriyor. Çünkü bakanlıktan bu karar çıkarsa, bütün darbe mağduru kamu çalışanları için emsal teşkil edecek.
12 Eylül Askeri yönetimi, sağ ve sol kadar, kamu da çalışan kesimleri de görüşlerini gerekçe göstererek res'en emekliye ayırmıştı. Bu kapsamda dönem itibariyle 33 vali görevinden uzaklaştırılmıştı. Valiler bir müddet sonra tekrar görevlerine atanmıştı. Ancak aradan bazılarının tekrar işe dönmesi 8 yıl 3 ay gibi bir süreyi bulmuştu. Bu sürede yaşanan mağduriyetin giderilmesi için valiler uzun mücadeleler vermiş ancak herhangi bir sonuç almaları mümkün olmamıştı.
BAKAN ŞAHİN EMEKLİ VALİLER İLE GÖRÜŞTÜ
Eski Merkez Valisi Güngör Aydın öncülüğünde bir grup vali, İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’i yıllardır ihmal edilen bu haklarını verilmesini görüşmek için ziyaret etti. Bakan Şahin, görüşmenin ardından bürokratlarına görevinden re'sen emekli edilen valilerin haklarının iade edilmesi için talimat verdi.
Görüşmenin içeriği ile ilgili bilgi veren eski Vali Güngör Aydın, bakanla görüşmelerini uzun süre İçişleri Bakanlığı yüksek bürokrasisinin önlediğini savundu. Ancak çeşitli kanalları zorlayarak bakana ulaşmayı başardıklarının anlatan Güngör Aydın, "Sayın Bakan geçen hafta görüşmemizde olumlu bir tavır alarak bizim haklarımızın verilmesi yönünde ilk adımı atmış oldu. Böylece, 12 Eylül zedeler konusunda ilk olumlu tavrı Sayın İçişleri Bakanı’ndan gördük. Eğer bu tavır içişleri bakanının görüşleri doğrultusunda sonuçlanırsa kendisine 12 Eylül zedeler olarak bir teşekkür borçlu olduğumuzu ifade edeceğiz." diye konuştu.
Güngör Aydın, kendisinin 12 Eylül askeri diktatörlüğünün keyfi kararı ile görevlerinden uzaklaştırıldığını anlattı. 30 yıldır sürdürdükleri mücadele sonunda hem Danıştay’dan hem de Anayasa Mahkemesi’nden oy birliği ile kararlar aldıklarını ifade eden Aydın, bu yargı kararları sonrasında, 15 Mart 2011 tarihinde idareye başvuru yaptığını söyledi. Aradan 14 aya yakın bir zaman geçtiği halde, yüksek yargının bu kararına rağmen ne kendisine ne diğer resen emekli edilen valiler hakkında herhangi bir hak tevdi edilmediğini söyledi. 12 Eylül yönetiminin 30 bine yakın insanı görevinden uzaklaştırdığına da dikkat çeken Aydın, "Biz resen emekli valililer görevlerine 1990 tarihinde geri döndük. Ancak bununla beraber 8 yıl 3 ay 22 günlük süreye ilişkin haklarımızı alamadık." dedi.
RE'SEN EMEKLİ EDİLENLER HAKKINDA EMSAL KARAR
Bu hakkın olumlu yönde sonuçlanması, 2001 yılında Ecevit’in Başbakanlığı’nda anayasanın geçici 15. Maddesi’ndeki hak aramanın engellemesine ilişkin 2. fıkranın iptal edilmesiyle başladığına dikkat çeken Aydın, "Bu iptalin üzerine dava açtım. Bu anayasa değişikliği doğrultusunda Danıştay dava kurulunda haklarımın verilmesi gerektiği yönünde bir karar alındı. Danıştay 11. Daire konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı. Anayasa Mahkemesi 3 Haziran 2010 tarihinde yasa maddesini oy birliği ile iptal etti. Yani, henüz daha referandum yapılmamışken bizim haklarımız iade edildi. Anayasa Mahkemesi bu kararı uyarınca Danıştay 11. Dairesi yeniden bir karar vererek haklarımın verilmesi noktasında bir karar aldı. Bu karar, bütün re'sen emeklileri kapsıyor. Haklarımı almam halinde bütün resen emekliler bu karar doğrultusunda karar alabilecek. Eğer bakanının bu talimatı gerçekleşirse artık dava açmış olsun olmasın önemli bir emsal olacak bütün resen emekliler haklarını alacak." ifadelerini kullandı.
"BİZLER KEYFİ OLARAK GÖREVLERİNDEN UZAKLAŞTIRILDIK"
Emekli Vali Güngör Aydın, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından Erzincan’da görev yapıyordu. Vali Güngör Aydın, hukuka aykırı davranışlarından dolayı dönemin garnizon komutanı grevden aldı. Aynı gerekçe ile Kolordu Komutanı Fevzi Aysundu ve MİT bölge komutanını da Ecevit hükümetine şikâyet etti. Bu şikayetin ardından, Aydın’ı 12 Eylül Darbesi gerçekleştikten sonra askeri yönetim göreve gelir gelmez görevinden aldı. Aynı zamanda Mülkiyeliler Birliği’nin genel başkanı da olan Aydın, birliği 12 Eylül askeri darbesine karşı durmasını sağladı. Güngör Aydın, şöyle konuştu: "12 eylül yönetimi benim tüm başarılarıma rağmen ve valiliğe atanmama karşı resen emekli kararı aldı. Diğer vali arkadaşlarım için de 12 eylül yönetimi bu kararları almıştır. Sorgulama yapılmadan bu kararlar alınmıştır. İçişleri Bakanlığı, Danıştay’a verdiği cevapta haklarımızda ‘içişleri Bakanlığında hiçbir bilgi ve belge yoktur.’ yanıtını vermiştir, bu da göstermektedir ki ; bizler keyfi olarak görevden uzaklaştırıldık.
(CHA)