Tiffanie Wen
Da BBC Future
Bazı cihazlarda kullanılan uygulama programları ile vücudumuzu yakından takip edip stresi ve bazı hastalık belirtilerini azaltmak mümkün.
"Yavaşça gözlerinizi kapayın. Duyduğunuz yağmur sesleriyle dikkatinizi bedeniniz üzerinde yoğunlaştırın. Aklınıza başka şeyler gelirse bu ses yükselecektir. Bu sizi korkutmasın. Tekrar bedeninizi düşünün ve derin nefes alın…"
Pip, elde tutulan ve derideki elektrik akımını ölçen bir cihaz. Onu elinizde tutarken kulaklıktan rahatlatıcı bir yağmur sesi geliyor. Ayrıca bir anlatıcı bu sırada yapmanız gerekenleri size anlatıyor.
Deriden yaptığı ölçümlerle bu cihaz sinir sistemini ve stres seviyesini algılıyor, kalp atışını, nefesi ve diğer bedensel aktiviteleri ölçüyor. Stres seviyesi yüksek görünüyorsa cihaza bağlı başka bir programda oyun oynayarak bunu düşürmeye çalışıyorsunuz.
Bu şekilde biyolojik ölçümler yapan başka cihazlar da var. Pip derinin iletkenliğini ölçüyor; diğer cihazlar ise beyin dalgalarını, kas gerginliğini veya kalp atışını takip ediyor. Inner Balance Transformation System adlı uygulama gün boyunca kalp atışınızı izleyerek kalp sağlığı ile ilgili bilgi veriyor ve endişelerden kurtulmanız için gerekli adımları atmanızı sağlıyor. Bu ölçümler atletlerin hazırlık sürecinde de kullanılıyor.
Tepkileri kontrol etmekSalzburg Üniversitesi'nden Adrian Meule, "Biyolojik ölçümler, genellikle farkında olmadığımız bazı fizyolojik tepkilerimizi kontrol etmede yardımcı oluyor" diyor.
DERGİ - Vitamin hapları zararlı mı?VÜcudun gizli sinyalleri izlenerek stres seviyesi düşürülebilir.
"Örneğin bu ölçümler tansiyonu düşürmek amacıyla yapılıyorsa ekranda tansiyon ölçümü görülüyor ve yavaş ve derin bir şekilde nefes alma ve rahatlama önerileri veriliyor."
Bu teknik, bedensel faaliyetlerini düzenlemek amacıyla çocuklarda kullanıldığında, ölçümler puan şeklinde veriliyor ve istenen sonuç elde edildiğinde güler yüz gösteriliyor.
Pip cihazında rahatlama amacıyla kullanılan Clarity adlı uygulama programında kişiye ormanda yağan yağmur sesi dinletiliyor. Ses giderek azalıyor ve sonunda rahatlama derecesine göre bir puan veriliyor.
Daha fazla oyuna benzer Relax and Race programı ise stresli durumlarda sakin olma yöntemlerini öğretiyor. Kullanan kişi rahat olduğunda oyundaki ejderha daha hızlı, stres seviyesi arttığında ise yavaş uçuyor. Rahatlama başarılmış ise bir sonraki oyun için ödül verilerek teşvik ediliyor.
Atletler de kullanıyor2006'da Dünya Kupası'nı almadan önce İtalya milli takımı biyolojik ölçüm uygulamasını kullanmış, futbolculara nefes alma, kas gerginliği ve başka konularda eğitim verilmişti.
Sporcular da biyoölçüm yoluyla müsabakalarda daha iyi performans sergileyebilir.
Olimpiyat müsabakaları öncesinde de atletler genellikle bir psikolog eşliğinde bu teknikleri kullanarak bedenini en iyi seviyeye getirmeyi öğrenebiliyor.
Araştırmacılar, bu teknikler yoluyla kalp ve damar hastalıkları, stres kaynaklı baş ağrısı ve migren gibi rahatsızlıkların azaltılabileceğini söylüyor.
Akciğer sorunu olan hastalar vücutlarını rahatlatma yoluyla daha etkili nefes almayı öğrenebiliyor.
Meule ayrıcabiyolojik ölçümlerle kalp atışını kontrol ederek yemek yeme isteğinin azaltılabileceğini söylüyor. Denekler dakikada aldıkları nefes sayısını altıya düşürebilmiş ve haftalar süren çalışmalar sonrasında belli yemeklere karşı duydukları aşırı istekte azalma olduğunu görmüşlerdi.
Kısacası, arada bir durup kalp atışımızı ve nefes alışımızı dinleyerek dikkatimizi bedenimize yöneltirsek hem davranışlarımızı değiştirebilir hem de daha sağlıklı olabiliriz.
Bu makalenin İngilizce aslını BBC Future sayfasında okuyabilirsiniz.Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.