Demir fiyatına Çin ve Dubai oyunu

ADANA (İHA) - Anadolu Yapım Müteahhitleri Federasyonu Genel Başkanı İsmail Babacan, demir fiyatlarındaki 4 aylık artışın yüzde 100 dolayında olduğunu belirterek, bu artışın en büyük sebeplerinden birinin Çin ve Dubai'nin demir-çelik oyunu olduğunu, bu oyunun inşaat sektörünü çıkmaza sürüklediğini söyledi.

Babacan, Anadolu Yapım Müteahhitleri Federasyonu Olağan Yönetim Kurulu toplantısında yaptığı konuşmada, inşaat demiri fiyatlarının 4 ay içerisinde yüzde 100'e varan oranda arttığını belirterek, "1 Ocak 2008'de tonu 850 YTL olan inşaat demiri fiyatı, 4 Mayıs 2008 tarihi itibarıyla bin 750 YTL'ye yükseldi. Aynı tarihler arasındaki enflasyon TÜFE'de yüzde 9.0, ÜFE'de yüzde 7.0 civarında iken demirde bu oran yüzde 100 oldu" diye konuştu.

Reklam
Reklam

Babacan demirdeki fiyat artışının 2006 yılında da yaşandığını 1 ton demirin fiyatının bin 150 YTL'ye kadar yükseldiğini iç piyasada talep yüksekliğini fırsat bilen üreticilerin ihracat fiyatlarından 100 dolar fazlasına iç piyasaya satış yaptıklarını hatırlatarak, 2006 yılındaki fiyat artışının daha sonra durduğunu ve normale döndüğünü anımsattı.

Babacan durumun 2006 yılından çok farklı olduğunu iç piyasada talep olmamasına rağmen 2007 yılı sonunda tonu 850 YTL olan demirin fiyatının 4 Mayıs 2008 itibarıyla bin 750 YTL'ye kadar çıktığına dikkat çekerek, "Bu artışa, Çin'e yapılan, Navlun ücretlerindeki demir cevheri ve hurda ihracatı etkeni de vardır. Geçen yıl 62.65 milyon ton nihai ürün ve 6.4 milyon ton yarı mamül ürün ihraç eden Çin, ihracata caydırıcı vergiler koyarak 2008 yılında demir-çelik ihracatını kısıtladı. Bu durum Türkiye'nin
demir-çelik fiyatının artmasına etken oldu. Şuanda ihracatta demirin tonu bin 100 dolardan satılıyor" dedi.

Dubai'nin demir-çelik ithalatında vergileri kaldırdığının altını çizen Babacan şunları kaydetti:

Reklam
Reklam

"Bu nedenle en yüksek fiyatla ihracat yapan ülke Dubai. Talep gelen diğer ülkelerin başında İspanya, Romanya, Bulgaristan, Lübnan, Singapur geliyor. Bu ülkelerden sürekli talep gelmesi demir fiyatlarını etkiledi. Sonuç olarak Türkiye'deki demir fiyatlarının artışının başrolü Çin ve Dubai'nin oynamış olduğu demir-çelik oyunundan kaynaklanıyor. Bu oyun Türkiye'deki inşaat sektörünü çıkmaza soktuğu gibi sektör çalışanlarını da zor durumda bırakıyor."

Akaryakıt, demir-çelik, bakır ve alüminyum gibi inşaatın bünyesinde bulunan girdilerde yılbaşından buyana yüzde 60 ile yüzde 100 arasında zam geldiğini vurgulayan Babacan, "Ülkemiz ekonomisinin en önemli atardamarlarından biri olan inşaat sektöründe başlayan durgunluk, demir fiyatlarındaki aşırı artışla ivme kazanmıştır. Sağladığı istihdam ve girdilerinin çeşitliliği açısından, ekonomide çok geniş bir yelpazeyi etkileyen inşaat sektörü, demir fiyatlarındaki bu dengesiz artıştan olumsuz etkilenmektedir.

Özellikle kamu kurumlarına ya da özel sektörde anahtar teslimi iş yapan müteahhit firmalarımız zor durumdadır. Bu firmalar 4 ay önce yapmış oldukları anahtar teslimi sözleşmelerde; demir fiyatlarını ortalama 850 YTL olarak hesaplamış ve yıllık enflasyonu da devletin en yetkili ağızlarından yapılan açıklamalar ışığında yüzde 10 olarak öngörmüştür. Aradan daha 4 ay geçmeden demir fiyatlarının yüzde 100 oranında artması, bu firmalarımızı ve dolayısıyla inşaat sektörünü olumsuz etkileyecektir. Kamu
ihalelerinde yaşanan yüksek kırımlar da göz önüne alındığında, yapılan işin kalitesi ve imalat programının sağlıklı yürümesi zorlaşmaktadır. Her iki durumda da ülkemiz ekonomisi ve inşaat sektörü ciddi zarar görecektir. Bu zararları ve çöküşü önlemek için, kamu ve TOKİ inşaatları müteahhitlerine ya idarece demir temin edilmeli, ya da enflasyonun üzerindeki fiyat farkları ödenmelidir" diye konuştu.

Reklam
Reklam

Ülkedeki demir fiyatlarının yurtdışı piyasalara ve özellikle dolara endeksli olduğunu ancak dolarda ve dış piyasada bu denli bir artış olmadığına göre 'serbest piyasadaki' bu gelişmenin nasıl açıklanacağını merak ettiklerini söyleyen Babacan, "Demir fiyatlarının yüksek oranlarda artışı bazı çevrelerin anormal karlar sağlama peşinde olduğu endişesini uyandırmaktadır. Ülkemizdeki ve dünyadaki tüm ekonomik göstergeler bu artışın suni ve spekülatif amaçlı olduğunu göstermektedir. Bu gelişme, üretici
firmaların piyasa fiyatlarının belirlenmesinde birlikte hareket ettikleri yönünde bir kuşkuya da yol açmaktadır ki bu durumda Rekabet Kurumu'nun olaya el koyması gerekiyor."

Babacan Anadolu Yapım Müteahhitleri Federasyonu Yönetim Kurulu olarak yapılan olağan toplantıda kendilerine bağlı olan Adana, Mersin, Kayseri, Gaziantep, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Malatya ve Hatay'da 15-30 Mayıs tarihleri arasında iş durdurma tavsiye kararı aldıkların sözlerine ekledi.