İşveren ve çalışanın birbirlerini tanıdığı, iş sürecindeki verimliliği test ettikleri döneme deneme süresi denir. Bu süreçte çalışanın iş koşullarına uyum sağlayıp sağlamadığı kadar işverenin çalışana olan tutumu ve hakkını verip vermediği de önemlidir. İş Kanunu kapsamında çalışan ve işverenin bütün hakları koruma altına alınmıştır. Aralarındaki adil sürecin işleyişi iş sözleşmesiyle tescillenir. Kanuna göre iş sözleşmesi feshedilmeden belirli bir süre önce karşı tarafa yazılı olarak bildirilmesi gerekiyor. Çalışanın yeni iş bulana kadar geçirdiği süre ve işverenin açısından işlerinin sürekliliğinde bir mağduriyet yaşanmaması amaçlanıyor. Kanunen belirlenen ihbar süresine uyulmadığı takdirde ihbar tazminatı hakkı oluşuyor. Ancak birçok kişi deneme süresinin iş sözleşmesine dâhil edilip edilmediğini bilmiyor. Bu durum tarafların anlaşmasına bağlı olsa da deneme süresinde ihbar süresinin durumu ve sonucunda herhangi bir tazminat doğar mı oldukça merak edilen konular arasında yer alıyor.
Yeni bir işe başlandığı zaman kimileri direkt sözleşmeli olarak çalışmaya başlayabiliyor ancak kimileri ise deneme sürecinde sayılıyor. Deneme sürecinde işveren ve çalışan birbirini tanıyor ve iş şartlarına adapte durumu test ediliyor. Deneme süresi tarafların anlaşmasına göre değişkenlik gösterebilir. Ancak kanunlara göre en fazla 2 ay deneme süresi olabiliyor. İş Kanunu’na göre işveren ve çalışanın her hakkı sözleşme tarafından korunur. Deneme süresinde sözleşmenin şart koştuğu yükümlülükler geçerli değildir. Bu durumda hem işveren hem de çalışan herhangi bir sebep göstermeden veya ihbar süresine uymadan iş sözleşmesini feshedebilir.
2 aylık çalışan deneme süresini geçtiyse yani ihbar süresi işlemeye başlar. Herhangi bir deneme süreci uygulanmıyorsa ihbar süresi çalışmaya başlanan ilk gün de işlemeye başlar. Bu durumda süreye uymayan taraf tazminat öder.
Deneme süreci tarafların sözleşme yükümlülüklerinden muaf olduğu bir dönemdir. Bu nedenle deneme süresinde ihbar tazminatı hakkı doğmamaktadır. Bu süreçte çalışanın maaşı ödenir ancak herhangi bir kıdem veya ihbar tazminatı hakkı bulunmaz. Süreç bittiğinde ise çalışmaya devam ediliyorsa her şey yolunda demektir. O yüzden deneme süresi bitiminde ihbar süresi işlemeye başlar ve tazminat hakkı doğar. Deneme süresinde ihbar tazminatı olmasa da deneme süresi bittikten sonra ihbar tazminatı hakkı doğar.