Şeklinden dolayı deniz hıyarı olarak da adlandırılan deniz patlıcanları, iktidarsızlığa ve yorgunluğa iyi geliyor. Derisi dikenliler familyasından olan deniz patlıcanları, yumurtlayarak üreyebilirler. Erkeği ve dişisi şekil olarak birbirlerine benzerken, bazıları hermafrodit (çift cinsiyetli) de olabilir.
Deniz patlıcanı, derisi dikenlilerden familyasındandır. Omurgasız bir canlı çeşidi olan deniz patlıcanı, Çin mutfağının vazgeçilmez parçası hâline geldi. Yemeklerde kullanımının dışında ilaç ve kozmetik sanayisinde de oldukça talep edilen deniz patlıcanına deniz hıyarı adı da verilir.
Çin tıbbında iktidarsızlığa, yorgunluğa ve eklem ağrılarına iyi geldiğini söylenen deniz patlıcanı, yüksek protein kaynağı olduğundan dolayı uzak doğu ülkelerinde çokça tüketiliyor. Avustralya sahil insanları ile Güneydoğu Asya’da yaşayanlar, deniz hıyarlarını deniz suyunda pişirdikten sonra kurumaya bırakır.
Yeneceği zaman tatlı suda kanatılan deniz patlıcanının çorbası yapılır. Vücutları, ağızla anüsten geçen eksen istikametinde ulaşırken, sosis ya da hıyara benzetilir. Ağız ve anüs karşılıklı iki uca yerleşmiştir. Diğer derisi dikenlilerden, kutuplar yönünden geçen eksenin uzamasıyla farklılaşmıştır. Bu uzama hayvanın yan yatmasına neden oluyor.
Ağız çevresinde çelenk biçiminde 10-30 kadar duyu, dokunma ve av yakalamaya yarayan tentaküller (dokunaçlar) bulunur. Çoğunlukla 3–27 santimetre boyutundadır. 60 santimetre uzunlukta olanları da bulunuyor. 900 kadar türü bilinir.
Denizlerin kıyılara yakın sığ yerlerinde görülen deniz patlıcanı, ambulakral tüp ayaklarla yavaş hareket eder. Tüp ayaklarını duyu organı olarak da kullanılır. Tüp ayakları olmayan deniz hıyarları diplerde U şeklindeki oyuklarda yaşamını sürdürür. Solunumları vücut boşluğunda uzanan bir solunumağacı veya çift suakciğeri adı verilen organlarla sağlanır. Kendilerini yenileme özelliğine sahip olan deniz patlıcanları, yumurtlayarak ürer. Erkek ve dişi deniz patlıcanlarının şekli birbirine benzer. Bazıları hermafrodit (çift cinsiyetli) de olabilir.
En önemli özellikleri ise, vücutlarının her yanındaki yakalama kollajeni adlı yapı vesilesiyle kendini sıvıya dönüştürme becerileridir. Sıvı durumdayken küçük çatlaklardan geçebilir ve yeniden eski hâline dönüşebilirler. Bazı türler kendilerini futbol topu kadar şişirebilir, bazıları da su püskürterek çakıl taşı görünümüne bürünebilir.