Çanakkale Boğazı’nda 2020 yılında etkili olan müsilaj yeniden görülmeye başlandı. Boğazın bazı noktalarında az miktarda görülen müsilaj, özellikle balıkçılar arasında tedirginlik yarattı. Güney Marmara’da balıkçıların avlanmada zorluklar yaşadığına dikkat çeken ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Temel Bilimler Bölüm Başkanı ve Çanakkale Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yeşim Büyükateş, müsilajın sebebinin yüksek deniz suyu sıcaklığı olduğunu ifade etti.
Yaklaşık 45 gün önce müsilajın görülmeye başladığını ifade eden Prof. Dr. Büyükateş, "Özellikle Güney Marmara'dan yoğun bilgi akışı alıyoruz. Balıkçılar, ağlarını çekemediklerini ve müsilajın ciddi bir sorun oluşturduğunu bize bildirdiler. 2020 yılındaki sıkıntılı süreçten sonra hem projelerle hem de düzenli takiplerimizle bu durumu izliyoruz. Şu anda su sıcaklıkları 13 derece ve üzerinde. Müsilajı oluşturan fitoplanktonik organizmalar, uygun şartlar oluştuğunda hızla çoğalıyor. Yeterli ışık, sıcaklık ve durgun su koşulları, bu organizmaların yoğunlaşmasını artırıyor. Eğer rüzgar ya da akıntı olmazsa yüzeyde birikimler meydana geliyor" ifadelerini kullandı.
Müsilajın genellikle eylül ve ekim aylarında görülmeye başladığını belirten Prof. Dr. Büyükateş, "Meteorolojik şartların düzenlenmesiyle müsilaj sistemden ayrılabiliyor. Ancak şu anda deniz suyu sıcaklıkları yüksek ve güneşlenme süresi fazla. Yağışlarla birlikte yüzeysel akış sonucu sisteme azot ve fosfor gibi besin elementleri taşınıyor. Tarımsal alanlardan gelen akışlar da bu durumu tetikliyor. Kirleticilerin yoğunluğu, küresel iklim değişikliği ve mevsimsel kaymalar, bu süreci çok yönlü bir şekilde etkiliyor. Şu an durumu yakından takip ediyoruz. Panik için erken. Sıcaklıkların 9 santigrat derece ve altına düşmesini bekliyoruz. Bu süreçte su sıcaklığının düşmesiyle organizmaların aktivitelerinde azalma olacağını öngörüyoruz" diye konuştu.
Müsilaj, denizdeki biyolojik üretimin ilk basamağı olan bitkisel planktonun (fitoplankton) bazı çevresel faktörlerin tetiklemesiyle aşırı çoğalmasının bir ürünü olarak deniz suyuna salgıladıkları sümüksü, şeffaf, yapışkan bir organik maddedir.
Müsilaj oluşumu üç çevresel faktöre dayanmaktadır:
•Sıcaklık (iklim değişikliği etkisi ile birlikte)
•Deniz suyundaki durağanlık.
•Azot-Fosfor bolluğu
Su yüzeyini kaplayan ve sucul ortamda fotosentezin kısmen veya tamamen durmasına neden olan müsilaj örtüsü, sudaki çözünmüş oksijen oranını düşürmektedir. Oksijeni düşen deniz ortamında yaşayan canlılarda toplu ölümler gerçekleşmektedir.
(DHA)