ABD'de üç büyük otomotiv şirketinin kurtarılmasına ilişkin yapılan görüşmelerde, 25 milyar dolar kredi desteği karşısında şirketlerin yöneticilerine bir kurtarma planı geliştirmeleri konusunda 2 Aralık'a kadar süre tanındı.
ABD Kongre binası Capitol Hill'de Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi ve Demokrat Parti'nin Senato çoğunluk lideri Harry Reid, düzenledikleri basın toplantısında, otomotiv üreticilerinin 2 Aralık'a kadar bir kurtarma planı geliştirmeleri gerektiğini ve bu planı 8 Aralık'ta başlayan haftada değerledireceklerini söylediler.
Pelosi, otomotiv sektörünün nerede sorumlu tutulacağına ve sağlanacak kredinin şirketlerin finansal olarak varlıklarını nasıl sürdürebileceğine ilişkin plan olmadığı sürece kurtarma olmayacağını belirtti. Pelosi, “Onlar bize plan gösterinceye kadar, biz onlara para göstermeyeceğiz” dedi.
Reid de otomotiv şirketleri yöneticilerinin birlikte hareket etmeye ihtiyaçları olduğunu belirterek, “Bu şirketlerin yöneticileri bu kurtarmanın son olacağı konusunda Amerikan halkını ve Kongre'yi ikna edemedi” diye konuştu.
Bu arada Demokrat Senatörler Carl Levin ve Debbie Stabenow ile Cumhuriyetçi Senatörler Christopher Bond ve George Voinovich, otomotiv şiretlerinin kurtarılması için anlaşmaya vardılar.
Buna göre, otomotiv şirketlerinin, Enerji Bakanlığının, aslında daha az yakıt harcayan araçların geliştirilmesini teşvik için hazırladığı 25 milyar dolarlık krediyi kullanmasına izin verilecek. Otomotiv sektörü düzeldiğinde ise sektörün kullandığı kredileri geri vermesi ve böylece kredinin asıl amacı için kullanılması amaçlanıyor.
Beyaz Saray sözcüsü Dana Perino, ABD Başkanı George Bush'un bu anlaşmayı desteklediğini söyleyerek, “Onların planı zaten tahsis edilmiş fonlardan yardımı sağlıyor ve vergi verenleri koruyor. Kongre'yi bunu mümkün olan en kısa sürede geçmesi için cesaretlendireceğiz” dedi.
Birleşik Otomotiv İşçileri Sendikası (UAW) Başkanı Ron Gettelfinger ise milletvekillerinin 25 milyar dolarlık köprü kredisi konusunda hemen harekete geçmesi gerektiğini, aksi halde bir ya da daha fazla şirketin yıl sonuna kadar batabileceğini söyledi. Gettelfinger, “şimdi, bugün harekete geçmek gerekiyor. Hareketsizlik bir seçenek değil” diye konuştu.
25 MİLYAR DOLARLIK DESTEK İSTENDİ
Detroit'in Üç Büyüğü olarak adlandırılan General Motors (GM), Ford ve Chrysler'ın yöneticileri bu hafta ABD Kongre'sinde sektörün içinde bulunduğu sıkıntılarını anlattılar, çökmeleri halinde milyonlarca kişinin işsiz kalacağından bahsederek, 25 milyar dolar destek istediler.
Ancak, Washington'a özel uçaklarıyla gelen yöneticiler “fırça yediler” ve tepki çektiler. Reid, yöneticilerin başkente diğer havayolları şirketleri yerine özel uçaklarıyla gelerek, Amerikan halkına iyi bir mesaj vermediğini söyledi.
Demokratlar, Kongre'deki görüşmeler sırasında bu üç şirketten birinin ya da hepsinin batmasının ABD ekonomisinin büyük bölümünü sarsacağını vurguladılar. Cumhuriyetçiler ise şirketlerin, uzun vadede hayatta kalmaları amacıyla gerekli yapısal değişiklikleri yapması için iflasına izin verilebilmesi gerektiğini savundular.
Birçok piyasa uzmanı bu üç şirketin sendikalaşmış işçilerin yüksek maliyetlerini azaltmasına ve yıllarca “benzini içen” araçlar ürettikten sonra akaryakıt fiyatlarının yükselmesiyle birlikte Amerikalıların satın alacağı daha tasarruflu araçlar üretmesine ihtiyacı olduğuna dikkat çekiyorlar. Uzmanlar, Kongre'nin gelecek yıl ocak ayında sektöre daha sert koşulları dayatan bir kurtarma planını geçeceğine inanıyor.
Cumhuriyetçiler, ABD'li otomotiv şirketlerinin sorununun tek sebebinin finansal kriz olmadığını, şirketlerin ürünlerinin verimsiz ve işçilik maliyetlerinin birçok yabancı rakiplerine göre yüksek olduğunu savunuyorlar.
ABD Kongresi'nde bu hafta otomotiv sektörünün durumunun ele alındığı görüşmelerde Demokratlar, bu şirketlerin kurtarılması amacıyla 25 milyar dolarlık bir kredi programı önerdi ve bu kaynağın 700 milyar dolarlık Sorunlu Varlıkları Kurtarma Programı'ndan (TARP) karşılanmasını istediler.
Ancak, Beyaz Saray ve Cumhuriyetçiler ise şirketlerinin 700 milyar dolarlık kurtarma planından yararlandırılmasına karşı çıkarak, şirketler için gerekli kaynağın, eylül ayında Kongre'nin onayladığı ve daha verimli araçlar üretilmesi ile fabrikaların yenilenmesini amaçlayan 25 milyar dolarlık programdan sağlanması gerektiğini dile getirdiler.
GM, Chrysler ve Ford, ABD'de yaklaşık 250 bin kişiye istihdam sağlarken, yan sanayi, bayiler, araç nakliye şirketleri ve araç kiralama şirketleri dahil edildiğinde istihdam edilenlerin sayısının 4 milyonu aştığı belirtiliyor.
GM'nin hisseleri son 12 ayda yüzde 90'dan fazla ve Ford'un hisseleri de yüzde 80'den fazla geriledi.