Devralmak nasıl yazılır? Devralmak ayrı mı yazılır bitişik mi yazılır, TDK'ye göre doğru yazılışı nedir?

Birleşik yapıda olan "devralmak" kelimesinin ilk ögesi Arapça kökenli devir iken ikinci ögesiyse almak yardımcı fiilidir. Bu sözcük ortaya çıkarken "devralmak" kelimesinin ilk ögesi olan devir ses değişikliğine uğramıştır. Söz edilen ses değişikliği genellikle fark edilse de bu sözcüğün yazılı metinlerde yaygın olarak hatalı biçimde kullanıldığı görülür. Bu da TDK Yazım Kuralları Kılavuzu’nun temel kurallarına başvurularak devralmak kelimesinin doğru yazılışının açıklanmasını gerekli kılar.

Siyaset alanından günlük konuşmalara varan pek çok bağlamda kullanılan "devralmak" kelimesinin birleşik yapıda olduğu bilinir. Bu sözcük hem devir hem de almak ögelerini içerir. İki ayrı ögenin bir araya getirilmesi sonucunda ortaya çıktığı görülen "devralmak" kelimesi bazı durumlarda hatalı yazılır. Bu soruna yol açan temel etken ise "devralmak" kelimesinin içerdiği ilk öge olan devir sözcüğünün ses değişikliğine uğramasıdır. Dolayısıyla "devralmak" sözcüğünün doğru yazılışı incelenirken TDK kapsamındaki kurallara göz atılmalı ve daha sonra ele alınan birleşik kelimenin cümle içerisindeki kullanımı örneklendirilmelidir.

Reklam
Reklam

Devralmak nasıl yazılır?

Türkçede birleşik kelimelerin ayrı olarak veya bitişik şekilde yazılabildiği gibi bu ifadelerin iki veya daha fazla ögeden oluşabildiği bilinir. Bununla birlikte birleşik kelimelerin isim sözcüklerinin yanı sıra fiilleri içermesi de mümkündür. Bu doğrultuda "devralmak" kelimesinin birleşik sözcükler arasında yer aldığı söylenmelidir.

İki ayrı kelimenin bir araya getirilmesi sonucunda oluşan ve bir şeyi devir yoluyla almak, teslim almak olarak tanımlanan "devralmak" sözcüğü günlük yaşamda sıkça kullanılır. Yine yazılı metinlerde de yaygın olarak kullanıldığı bilinen bu sözcüğün TDK onaylı yazılışı ise genellikle unutulur. Devir ve almak sözcüklerinin birleştirilmesi sonucunda ortaya çıkan devralmak ifadesinin ayrı mı bitişik mi yazılması gerektiği kafa karıştırıcı bulunabilir.

Devralmak doğru yazılışı üzerine bilgi aktarılabilmesi için bu ifadenin içerdiği sözcüklerin detaylı olarak ele alınması gerekir. Arapça kökenli olup ait olduğu dilde devr şeklinde yazılan devir sözcüğü Türkçeye ödünçlenmiş olan ifadelerden biridir. Devralmak kelimesinin içerdiği ikinci öge ise almak yardımcı eylemidir. Bu noktada TDK Yazım Kuralları Kılavuzu’nun birleşik kelimelere yönelik olan iki ayrı kategorisinde inceleme yapılmalıdır. Nitekim bu kaynağın bitişik yazılan birleşik kelimeleri anlaşılır kılan kategorisinde net bir kural yer alır.

Reklam
Reklam

Söz edilen kuralda özgün biçimi tek heceli olan bazı Arapça kökenli ifadelerin etmek, edilmek, eylemek vb. yardımcı fiillerle bir araya getirildiği zaman bitişik olarak yazılması gerektiği belirtilir. Ayrıca bu kuralın geçerli olabilmesi için birleşik fiilin içerdiği tek heceli Arapça kökenli sözcüğün Türkçeye ödünçlenmiş olan veya ait olduğu halde doğru kabul edilen hâlinin ses değişikliğine uğraması gerekir. Devralmak sözcüğünün içerdiği devir kelimesinin de ünlü düşmesi gibi bir ses değişikliğine uğradığı görülür. Dolayısıyla devralmak TDK onaylı yazılışı ile bu birleşik kelimenin yaygın olarak rastlanan yanlış kullanımları aşağıdaki gibi belirtilebilir:

  1. Devralmak (doğru kullanım)
  2. Devir almak (yanlış kullanım)
  3. Devr almak (yanlış kullanım)

Devralmak ayrı mı yazılır?

Devir ve almak sözcüklerinin bir araya getirilmesi ile oluşturulan devralmak birleşik kelimesinin içerdiği ilk ögede ünlü düşmesi ses olayına rastlanır. TDK’ye göre bir birleşik kelimenin iki ögesinden biri ses değişikliğine uğradığı zaman bitişik olarak yazılmalıdır. Bu nedenle "Devralmak bitişik mi yazılır?" sorusunun Türkçe yazım kurallarına göre "evet" şeklinde yanıtlanmasını gerekli kılar. İçerdiği ilk ögedeki i sesinin düştüğü görülen devralmak birleşik kelimesi günlük konuşmalarda veya çeşitli metinlerde sıklıkla kullanıldığı bilinir. Dolayısıyla doğru devralmak yazımı üzerine detaylı bir inceleme yapmayı hedefleyenlere aşağıdaki gibi örnek cümleler derlenebilir:

Reklam
Reklam
  • Tek yapması gereken şey nöbeti devralmak iken saatlerce boş laf ederek hepimizi usandırmayı başardı!
  • Yeni başkan önümüzdeki günlerde görevini bir önceki belediye başkanından devralmak üzere parti binasına doğru yola koyulacak.
  • Eğer bir dükkanı devralmak istiyorsan bu konuda dikkatli olmalı ve öncelikle mekana yönelik tüm araştırmalarını tamamlamalısın.