Hipopotasemi ya da hipokalemi olarak isimlendirilen potasyum eksikliği kan plazmasındaki potasyum düzeyinin 3.5 mmol/L altına inmesi durumudur. Eksikliğinin böbrek, miyokard, iskelet kası, merkezi sinir sistemi ve sindirim sisteminde çeşitli rahatsızlıklara neden olur. Belirtiler de bu yapı, doku ve organların işlevlerini gerçekleştirememesi sonucu ortaya çıkar.
Potasyum yediğimiz besinlerde bulunan ve yaşamsal fonksiyonların çoğunun devamı için gerekli olan minerallerden biridir. Kas ve kemik sağlığı için önemli olmakla birlikte kas dokusundan oluşan kalbin de düzgün şekilde çalışabilmesi için gereklidir. Potasyumun %98 gibi büyük bir oranı hücre içerisinde bulunur. Hücrelerdeki dağılımı ise büyük bir kısmı kas hücrelerinde olmak üzere kemik, kırmızı kan hücreleri ve karaciğer hücrelerinde bulunur. Hücre içerisine alımı sodyuma bağımlı ve zıt yönlü (hücre içerisine 2 birim potasyum alınması için hücre dışına 3 birim sodyum verilir) olarak gerçekleşen potasyum, vücudun pH değerinin korunmasında, sıvı dengesinin sağlanmasında, kas kasılması ve sinir iletiminin gerçekleşmesinde, besin ve atıkların hücre içine ve dışına taşınmasında görev alır.
Tüketilen çoğu meyve, sebze ve et ürünlerinde bolca bulunan potasyumun diyetle yetersiz alımı nadiren potasyum eksikliğine neden olur. Eksikliği daha çok idrar sökücü, müshil gibi ilaçların aşırı kullanımı ya da altta yatan başka sebepler dolayısıyla görülür. Kronik böbrek rahatsızlığı, diyaliz, kanda sodyum miktarının fazla olması, ishal, kusma, gereksiz antibiyotik kullanımı, aşırı alkol tüketimi, vücudu aşırı yoracak ve aşırı terlemeye neden olacak aktiviteler eksikliğe neden olabilir. Teşhisin konulması için detaylı tahliller ve hasta hikayesi dinlenmesi gerekir.
Eksikliği belirtileri hastalar arasında hipopotasemi derecesine ve ortaya çıkış süresine bağlı olarak değişiklik gösterir. Halsizlik, kas güçsüzlüğü, kas krampları, kas romatizması en sık görülen belirtilerdir. Daha şiddetli eksikliklerde hipoventilasyon, ilerleyici güçsüzlük ve komplet paralizi görülebilir. Düz kas fonksiyonlarının etkilenmesinden dolayı paralitik ileus adı verilen bağırsak tıkanıklığı gelişebilir. Hipopotasemide kalpte aritmi riski en ciddi sonuçlarından biridir. Potasyum azlığı nedeniyle kemiklerden kalsiyum çekilir ve idrardaki kalsiyum miktarı artar. İdrarda fazla miktarda kalsiyum olması böbrek taşı riskinin artmasına neden olur.
Erik, ıspanak, patates ve havuç gibi kök sebzeler, muz, avokado, kavun, karpuz ve domates gibi sebze ve meyveler potasyum bakımından zengindir. Ayrıca kepekli tahıllar, kuru baklagiller, et, balık, süt ve süt ürünleri de potasyum içerir.