İSTANBUL (İHA) - Eibank'ın zarara uğratılmasına ilişkin, aralarında bankanın eski sahibi Dinç Bilgin ile iş adamı Cavit Çağlar'ın da bulunduğu 23 sanıklı davada, bilirkişi raporlarındaki çelişki nedeniyle hazırlatılan 'İcmal Raporu' mahkemeye ulaştı. Raporda, Dinç Bilgin'in 478 trilyon 119 milyar liralık zararın, 250 trilyon liralık kısmından sorumlu tutulabileceği kaydedildi.
İcmal raporunda, 3 ayrı bilirkişi raporu değerlendirildi. Raporda, bankanın zarara uğratılmasına ilişkin gelişmeler anlatıldı. 67 sayfa olarak hazırlanan icmal raporunda, Çavit Çağlar ve Dinç Bilgin'in sahibi olduğu medya grubu ile bu gruba bağlı bulunan 25 şirkete verilen krediler de yer buldu.
Raporda, kredilerin haricinde "Hisse senedi manipülasyon işlemleri", "Etibank A.Ş. ile Sert Holding A.Ş. ve Yüksel Grubu firmalarından Aysel İnşaat unvanlı firmalar arasındaki kredi ilişkileri", "Nevzat Ak ile yapılan finansal kiralama işlemi", "Eti Finansal kiralama lehine verilen kayıt dışı teminat mektubu", "Fiktif (Hayali) hesaplar aracılığıyla Jestion primi ödemelerinin yapılması", "Hacer Çağlar'ın mevduatının Newyort Off-Shore banka aktarılması işlemi", "Müşteri talimatları olmaksızın yurt içi mevduat hesaplarından Off-Shore hesaplara yapılan aktarımlar"a da ayrıntılarıyla yer verildi.
Recep Aslan, Şahin İpekkan ve Seyfi Çolak tarafından yapılan incelemeler sonucunda, Etibank'ın özelleştirilmesini; banka kaynakları kullanılmamak kaydını içeren bir protokol ile yapıldığı, ancak özelleştirme bedellerinin yarısına yakın kısmının banka kaynaklarından paravan ve üçüncü kişi firmalar üzerinden kredi kullanıldığının tespit edildiği kaydedildi.
Raporda, sanıkların, kendi gruplarına ait şirketlere, yüksek bedellerle iştirakte bulundukları ve yurtiçinde toplanan mevduatın yurtdışı banka ya da finans kuruluşlarına gönderdikleri, bu tutarları depo ederek karşılığında kredi kullandıkları, yani yine bankanın kaynağından ödemek suretiyle gerçekleştirdikleri öne sürüldü. Bu işlemlerin gizlenmesi amacıyla firmalar arası virman işleri yerine tahsil ve tediye işlemleri görüntüsü ile merkezi vezne operasyonlarına başvurulduğu da öne sürüldü.
Etibank hisse senetlerinden bir kısmının Cavit Çağlar Grubu'ndan Bilgin Grubu'na devrinde usül dışı yöntemlerin kullanıldığı kaydedildi. Çağlar Grubu'nun, mali yapıları yeterli olmayan paravan firmalar ile kendi grubuna ait ve üçüncü kişi firmalar aracılığıyla banka kaynaklarını, yasa, usül ve bankacılık teammüllerine aykırı bir biçimde kullandığı, kullanılan kredilerin geri ödenmediği, bu işlemlerin gizlenmesi amacıyla firmalar arası virman işleri yerine tahsil ve tediye işlemleri görüntüsüyle merkezi vezne operasyonlarına başvurulduğu öne sürüldü.
Banka hakim ortaklarının Back to Back ve Fiduciary yöntemleriyle yurtdışında kurulu off-shore banka ya da finans kuruluşlarına, bankanın yurtiçinde topladığı mevduattan sağladığı fonları depo etmek suretiyle, karşılığında temin ettiği kredileri grup firmalarına kullandırmak, yani kendisine emanet edilmiş banka kaynaklarını bankalar kanununun sınırlandırılmalarından kurtulmak amacıyla yurtdışı finans kuruluşlarına kendi grup firmalarının kullanacağı kredilerin teminatı olmak üzere rehn etmek suretiyle kullandırıldığı da raporda yer aldı.
Bir kısım depoları, 31 Aralık 1999 tarihli banka bilançosunda göstermediği, buna karşın Etibank bilançosunun banka yönetim kurulu tarafından 25 Şubat 2000 tarihinde aynen tasdik edilerek genel kurulun onayına sunulduğunun kaydedildiği icmal raporunda, medya grubunun da mali yapılarını verilen ölçülerde kredilendirilmeye uygun olmayan paravan firmalar ile kendi grubuna ait ve üçüncü kişi firmalar aracılığıyla banka kaynaklarını, yasa, usül ve bankacılık teammüllerine aykırı bir biçimde kullandığı, kullanılan kredilerin geri ödenmediği, bu işlemlerin gizlenmesi amacıyla firmalar arası virman işlemleri yerine merkezi vezne operasyonlarına başvurulduğu anlatıldı.
Raporda ayrıca, medya grubu içersinde yer alan ve İMKB'de işlem gören şirketlerin hisse senetleri üzerinde banka kaynağı ile manipülasyon yapıldığı, kayıt dışı teminat mektubu verildiği kaydedildi.
Banka yöneticilerine hayali hesaplar açılmak ve banka zararına depo faizleriyle Sermaye Piyasası işlem gelirleri yazılmak suretiyle kayıt dışı başarı primleri verildiği, müşteri talimatları olmaksızın yurt içi mevduat hesaplarından off-shore hesaplara aktarımların yapılması ve bankaca kullanılmayan kaynaklara banka bünyesinden faiz verildiğinin saptandığına dikkat çeken icmal raporunda, "Banka tüm bu işlemlerin sonucunda borç ve yükümlülüklerini gerçekleştiremez hale gelmiş ve bu nedenle de BDDK'nın 27 Ekim 2000 tarih ve 86 sayılı kararıyla temettü hakları hariç, ortaklık haklarıyla yönetim ve denetiminin 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 14. maddesinin 3 ve 4 no'lu fıkralarına istinaden TMSF'ye devredilmiştir" ifadeleri yer aldı.
Bankanın TMSF'ye devredilmesi sırasında yönetim kurulu üyelerinin Dinç Bilgin, Zafer Mutlu, Önay Şevket Bilgin, Mustafa Çağlar, Şükrü Karahasanoğlu, Zeki Ünal, Osman Oy, Atilla Köksal, C. Holmes Polley, Şenol Şankaya ve H. Vural Bayazıt oldukları ve bankayı çalışamaz duruma getirerek bu kişilerin TMSF'ye devredilmesine neden oldukları ileri sürüldü. Ancak raporda, iddianamede adı geçenlerin durumlarının irdelendiği ifade edildi. Raporun sorumluluklar kısmında, bankanın eski sahibi Dinç Bilgin, Cavit Çağlar, Nail Keçili, Önay Şevket Bilgin, Mustafa Çağlar, İsmail Hakkı Karakaya, Mustafa Dinçer, Ferhat Yeğinoğlu, Murat Yüksel, A. Hande Güven, Ziya Koşay, Yalçın Ayaydın, Türker İnanoğlu, Yasin Kadri Ekinci, Nevzat Ak, Aziz Başkurt Okaygün, H. Cengiz Kırgül, Ali Cüneyt Ortan, Mehmet Sert, Ufurk Akalın, Ali Fuat Yener, Şükrü Karahasanoğlu ve Zeki Ünal'ın, bankanın zarara uğratılmasına ilişkin sorumlulukları ayrı ayrı anlatıldı.
Raporun son kısmında, Dinç Bilgin'in, zararın 249 trilyon 988 Milyar 503 Milyon 936 bin, Cavit Çağler'ın 10 Trilyon 520 milyar 182 milyon 650 bin, Nail Keçili'nin 29 Trilyon 638 milyar 634 milyon 916 bin, Önay Şevket Bilgin'in 94 trilyon 694 milyar 956 milyon 300 bin ve Mustafa Çağların ise 31 trilyon 599 milyar 51 milyon 300 bin ve Şükrü Karahasanoğlu'nun 175 trilyon 707 milyar 828 milyon 469 bin 197 lirasından sorumlu tutulabileceği kaydedildi.
Etibank'ın TMSF'ye devredildiği 27 Ekim 2000 tarihi itibariyle bankanın birikmiş zararının 478 trilyon 119 milyar lira olduğu ifade edildi.
Raporda, daha önceki ara kararda, "Dosyanın aynı heyetetteki bilirkişiler arasındaki çelişkiler nedeniyle yeniden bilirkişi incelemesine ilişkin taleplerin kabulüne, içinde ceza hukukçusu olmayan bilirkişi tarafından incelenme yapılmasına, incelemenin raporlar üzerinde yapılmasına" karar verildiği hatırlatıldı.