Çarşamba günü muhtemelen yine tam uzlaşma olmadan ayrılırlar denen Avrupa'lı liderlerden uzlaşma ile sonuçlanan bir sonuç çıkınca, dünya borsaları bu gelişmeyi memnunlukla karşıladırlar. Bir çok borsa ciddi oranlara varan yükselişler yaşadı. Yakın dirençlerini kırabilirlerse bu yükselişlerin devamları da gelebilir. Sanırım yükselişin devamı için, uzlaşmanın detaylandırılması etkili olacaktır. Ülkelerin ve bankaların uzlaşmaya katkıları, borç kesintilerinin detayları, kaynakların nereden sağlanacağı ve hangi şartlarla kullandırılacağının tam şekillenmesi izlenecektir.
Borç sorununu aşmayı başaran Avrupa sonrasında da hemen büyümeye odaklanacaktır. Bunun için de muhtemelen ilk hamle olarak faizlerin indirimi gündeme gelecektir diye düşünüyorum. Ama yine de Avrupa borsaları, hisseleri işlem gören banka ve şirketleri için her şeyi de toz pembe görmemek lazım! Sonuçta bir çoğu varlıklarının büyük bir kısmını kaybetmiş olacaklar. Ayrıca, Yunanistan'ı yapılandıran Avrupa'nın sonrasında aynı durumun İrlanda, İzlanda, İtalya, Portekiz, İspanya için de gerekli olursa, bu ihtimali nasıl planladığı da çok önemlidir.
Neyse şimdilik yakın beklenti karşılanmış durumda va piyasalar da bunu bu şekilde algılamak istiyor. Sonraki riskleri belki daha sonra fiyatlandıracaklardır ama uzun süredir yaşanan sıkıntılar artık bunaltmış olacak ki, bardağın dolu tarafını görüp, ona göre davranmak istiyorlar.
Gelelim İMKB'ye!
Görünen o ki, bu uzlaşmayı bir tek biz istemiyormuşuz.!
Bir tek bizim ekonomimiz ve bankalarımız bu uzlaşma ile kurtarılamayacak boyutta kötü verilere sahipmiş!
Bir tek bizim borsamız kim ne uzlaşma yaparsa yapsın, yabancı fonların yine de korkulu rüyası olacağı bir borsaymış!
Sadece bizim bankalarımızın bilançoları bu uzlaşma ile düze çıkamayacak kadar kötüymüş!
Bir tek bizim hükümetimiz, dışarıdaki uzlaşmaya ayak uyduramayacak kadar kötü imiş!
Koca Avrupa'ya uzlaşma ile kaynak bulanlar, bir tek Türkiye'nin cari açık sorunu için kaynak bulamıyormuş!
Avrupa'nın birçok alacaklarından vaz geçip, kendine ek borçlar yaratmasına rağmen yine de borsalarına inancı tam olan fonlar bir tek gayri safi milli hasılası/toplam borç oranı yüz de 40 gibi en iyi avrupa ülkesinden bile bir misli daha sağlam olan Türkiye piyasasına inancı yokmuş!
Avrupanın alacaklarını tahsil edemeyip, büyük kısımlarını silecek bankalarının sermayelerini yapılandırmaktan bahsedilirken, neredeyse en karlı olan bankalarına sahip ülkesi olmamıza rağmen bir tek bizim bankalarımız risk teşkil ediyormuş!
Bir tek.....oymuş............,
Bir tek......buymuş!
Ya lütfen bırakın bunları arkadaşlar! Yukarıdaki risklerin hiç birisi Türkiye için söz konusu değil. Sadece kur makası ile Merkez Bankası'nı faiz arttırmak zorunda bırakmak için yapılan baskılara karşı MB'nın faiz kartını kullanmış olmasından dolayı ne bankalarımızın ne de borsamızın bu kadar bozulması doğru değil. Bu geçici bir durum. MB'nın gecelik borçlanma ile döviz manipülasyonu yapanlara gecelik borçlanmayı ekstra pahalı yaparak verdiği bir dersi yaşıyoruz.
Bir hafta evveline kadar Türk bankacılık sektörü gayet iyi diye raporlar veren yabancı kurumlara önceki dönemlerde de bakınız tam diplerde kaç defa satış önerdiklerini, zirvelerde de kaç kere alım ağırlığına geçtiklerini göreceksiniz! Onların raporlarını dikkate alarak korkulara kapılmayınız. Sonrasında eskiden olduğu gibi çark ettiklerini de görebilirsiniz.
MB ikili faiz uygulaması ile haftalıkta bankalara politika faizi olarak 5,75'ten borç vermeyi sürdürdüğü takdirde, bankaların bilançolarının olumsuz etkilenmesini bırakın tam tersi gecelik faiz artışlarını kredilerine yansıttıkları için olumlu dahi etkilenme ihtimalleri yüksektir. Sadece dokuz aylık bilançolarını bağladıkları dönemdeki yüksek kurlar nedeniyle 3'ncü çeyrek bilançolarındaki karlarda azalma görebiliriz. Ama bu demek değildir ki bu durum bizim bankalarımızın şuanki dünyanın neredeyse en sağlam bankaları gerçeğini değiştirsin.
Gecelikteki geçici faiz artışına ve likidite sıkıntısına karşılık munzamlardaki indirimle bankalara 11 Milyar TL. likidite yaratılmıştır. Avrupa uzlaşması ile Avrupa piyasalarına yeni euro enjekte edilecektir. Avrupa'da paranın bollaşacağı bir ortamda, Türkiye'deki kurları baskı altına almaya çalışanların eski cesaretlerini bu ortamda sürdüreceklerine inanmıyorum. Bunun üstüne bir de MB gecelik borçlanmada daha düşük faizle borç vermeye başlayıp da, gecelikteki faizi de düşürmeye başlayınca bankalar üzerindeki faiz artışının kalıcı olacağı korkusunun da aşılacağını göreceğiz.
Bu nedenle bana göre abartılmış banka hisseleri satışlarıyla etkilenip, karamsarlığa kapılmanın gereksiz olduğunu, yaşadığımızın bir yorumlama sorunu olduğunu düşünüyorum. Bırakın da MB kararlarını olumsuz yorumlayanlar bu karamsarlıkları ile kalsınlar. İnter aktif bir MB görüyoruz. Buna herkes alışmalı. Çok da doğru kararlar ve uygulamalar yaptığını düşünüyorum.
Şimdiden tüm Türkiye'nin CUMHURİYET BAYRAMI KUTLU OLSUN!
Aydın Eroğlu