Dicle Üniversitesi (DÜ) Endokrinoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Alpaslan Tuzcu, diyabetin oluşmasında hareketsiz olmanın ve aşırı derece hazır yiyecekler tüketilmesinin etkili olduğunu söyledi. Diyabetin önüne spor yaparak ve sebze, meyve ve tahıl gibi gıdaları tüketmeyle geçilebileceğini ifade eden Tuzcu, "Günde 8-10 bin adım atılmalı. Bu da orta tempoyla yaklaşık 40-45 dakika yürüyüşe denk geliyor. Stresli bir hayat ve fastfood tarzı beslenmeden uzak durulmalı." dedi.
Prof. Dr. Alpaslan Tuzcu, 1950’li yıllarda her 15 kişiden biri şeker hastası iken, günümüzde bu oranın her 8 kişiden birine düştüğünü dile getirdi. Prof. Dr. Alpaslan Tuzcu, halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen ‘diyabet’in hareketsizlik ve yanlış beslenmeye bağlı olarak yetişkinlerin yanı sıra çocuk ve gençlerde de görüldüğünü ifade etti. Diyabetin Türkiye’de hızla yayıldığını vurgulayan Prof. Dr. Tuzcu, halkın yüzde 63’ünün diyabetin aşırı susama, sık idrara çıkma, yorgunluk, açıklanamayan kilo kaybı, tekrarlayan enfeksiyonlar, bulanık görme ve yaraların geç iyileşmesi gibi belirtilerini bilmediğini ifade etti.
Prof. Tuzcu şu bilgileri verdi: “Şeker hastalığı böbrek, kalp, göz ve sinir hastalığı gibi birçok hastalıkları da bünyesinde barındırıyor. Yani kontrol altına alınmadığı takdirde bu saydığım hastalıklara da neden oluyor. Görme kaybı başlayanların yaklaşık yüzde 50’sinin şeker hastası olduğu tespit edilmiştir. Özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde diyabet hastalığının ciddi bir tehlike. Hamburger gibi hazır gıdalar ve kola tüketen çocuk ve gençlerin diyabet için riskli grupta. Anne ve babasında diyabetli, göbek çevresi şişman olanların da risk grubunda. Diyabetin hem genetik hem çevresel faktörlerin aynı anda tetiklediği bir hastalıktır.”
Dünyada ve Türkiye’de diyabetin en önemli toplum sağlığı haline geldiğini açıklayan Tuzcu, “Bu hastalık, Güneydoğu Anadolu mutfağının hakim olduğu Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır ile Kahraman Maraş, Adana ve Malatya’da daha sık görülüyor. Buna en önemli etkenlerden biride otomobilin toplum hayatına girmesi ve hazır yiyeceklerdir." dedi.
DİYABETLİLER SEBZE, MEYVE VE TAHIL TÜKETMELİ, 40 DAKİKA YÜRÜMELİ
Diyabet hastalığını önlemek için mutlaka spor yapılması gerektiğini dile getiren Prof. Tuzcu, şekerli yiyeceklerden uzak durulması ve yeteri kadar beslenilmesi gerektiğini de söyledi. Tuzcu, bilgisayar ve televizyon karşısında çok fazla zaman geçirmenin, yeterince spor yapmamanın ve hazır yiyeceklerin (lahmacun, dürüm ve ekmek arası döner) tüketilmesinin diyabet hastalığına davetiye çıkardığını vurguladı.
Kan şekerini aniden yükseltmeyen ve bol lif içeren sebze, meyve ve tahıldan zengin besinlerin tüketilmesini öneren Prof. Dr. Alpaslan Tuzcu, “Bununla beraber üç ana, üç ara öğün olmak üzere azar azar yemek tüketmek gerekiyor. Günde 8-10 bin adım atılmalı. Bu da orta tempoyla yaklaşık 40-45 dakika yürüyüşe denk geliyor. Stresli bir hayat ve fastfood tarzı beslenmeden uzak durulmalıdır.” şeklinde önerilerde bulundu.
Kan şekerini en çok yükselten gıdaların toz şeker ve beyaz unun olduğunu belirten Tuzcu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kan şekerini en çok yükselten gıdalar toz şeker ve beyaz unlu mamullerdir. Bir simit de kan şekerini anında 300’e çıkarıyor. Bulgur ve buğday kan şekerini yavaş yavaş yükselten glisemik endeksi düşük gıdalar. Pirinç pilavı yerine bulgur pilavı ya da buğday salatası tercih edilmelidir.Beyaz ekmek yerine ise mutlaka çavdar, kepek, yulaflı olan tam tahıllı ekmek çeşitleri tüketilmeli. Çay-kahveye şeker yerine tarçın, kan şekerini biraz kontrol altına alabiliyor.
(CİHAN)