Diyabet hastalarının en önemli problemlerinin başında kaliteli yaşamdan mahrum kalmaları gelir. Hem sağlıklı ve kaliteli hem de upuzun bir yaşam için diyabet hastasının uygulaması gereken 12 altın kuralı Dünya Diyabet Günü’nde Hisar Intercontinental Hospital Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Mertol Bulur’dan öğrendik…
1. Karbonhidrat seçiminizde dikkatli olun!
Diyabet tamamen karbonhidrattan zengin besinleri kesmek zorunda kalmak anlamına gelmez. Sürekli enerji sağlayan, vücutta yavaşça yakılan karbonhidratları seçin. Kepekli tahıllar, fasulye, fındık, taze sebze ve meyveler uygun alternatifler olacaktır. Glisemik indeksi düşük; yani daha az tatlı olan meyveleri tercih edin.
2. Vücudunuza uygun olan kiloyu hedefleyin!
Önce küçük ve ulaşılabilir hedefler koyarak başlayın. Yemek listenizden cips, patates kızartması gibi kalori değeri yüksek gıdaları çıkararak yerine daha sağlıklı gıdaları yerleştirin.
3. Yeterli uyuyun
Günde 7-8 saat uyuyun. Uyku apnesi probleminiz varsa mutlaka gerekli tedavinizi yaptırın. Tedavinin ardından kan şekeri seviyenizin düşmeye başladığını göreceksiniz.
4. Aktif olun
Yürüyün, dans edin, bisiklete binin. Düzenli aktivite, kalp damar hastalıkları riskinizin yanı sıra kolesterol ve kan basıncı seviyenizi de düşürür ve kilo kaybetmenizi sağlar. Egzersiz stresinizi de azaltır.
5. Kan şekeri düzeyinizi kontrol edin
Şeker düzeyinizi düzenli olarak ölçün ve hekiminizin belirlediği aralıklar içerisinde kontrol altında tutmaya çalışın.
6. Stresinizi yönetmeyi öğrenin
Stres, kan şekeri düzeylerinin yükselmesine neden olur. Stresinizle başa çıkmak için kendinize bir hobi edinmeyi deneyin. Gerekirse psikiyatrik destek alın.
7. Tuz kullanımında dikkatli olun
50 yaş üzerindeki, hipertansiyon, kronik böbrek ve diyabet hastalarının günlük tuz ihtiyacı 1.500 mg’dir. Bu bir çay kaşığının yarısından azdır. Bu nedenle sofranızdan tuzu kaldırın ve yemeklerinize lezzet katmak için tuz yerine mevsimine uygun ot ve baharatları tercih edin.
8. Kalp hastalığı riskinizi azaltmaya çalışın
Kalp hastalığı ciddi bir diyabet komplikasyonu olabilir. Bu nedenle kan şekerinizi, tansiyonunuzu ve kolesterolünüzü hekiminizin belirlediği ortalama düzeylerde tutmaya çalışın.
9. Yaralanmalara karşı kendinizi koruyun
Diyabet enfeksiyon riskini yükselten ve iyileşmeyi geciktiren bir hastalıktır. Yaranız olduğunda yaranızı dikkatle temizleyin, antibiyotikli krem ve steril bandaj kullanın. Birkaç gün içerisinde iyileşme görmüyorsanız mutlaka hekiminize başvurun. Kabarcık, kesik, yara, kızarıklık veya şişlik için her gün ayaklarınızı kontrol edin. Çatlakları önlemek için ayaklarınıza düzenli olarak nemlendirici krem sürün.
10. Sigarayla vedalaşın
Sigara, diyabet hastalarında akciğer, inme, kalp krizi, sinir hasarı ve böbrek hastalığı riskini artırır. Sigarayı bırakma konusunda mutlaka uzmana başvurun.
11. Doymamış yağlardan zengin besinleri tercih edin
Omega-3 yağ asitleri ile çilek, balık ve koyu yeşil yapraklı sebzeler gibi besinleri sofranızdan eksik etmeyin. Tükettiğiniz tüm ürünlerde doymamış yağ oranının yüksek olmasına dikkat edin.
12. Kontrollerinizi aksatmayın
Hastalığınızın düzeyine göre hekiminizin belirlediği kontrol sürelerini ihmal etmeyin. Eğer insülin alma ya da kan şekeri seviyesini dengeleme konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, daha sık kontrole gitmeniz gerekebilir. Ayrıca göz, sinir, böbrek hasarı ve diğer komplikasyonlar açısından risklerinizi kontrol altında tutmak için yıllık fiziksel ve göz muayenelerinizi aksatmayın. Yılda iki kez diş hekimine gidin.