DİYARBAKIR (İHA) - Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde erken yaşta evliliklerde ebeveynlerin kararının önemli bir etken olduğu belirtilirken, geleneklere bağlılığın, kızların çalışmamasının ve bunun da ekonomik bir yük olarak algılanmasının erken evlilikleri teşvik ettiği bildirildi.
Türkiye Avrupa Komisyonu Delegasyonu ve Türkiye Üreme Sağlığı Programı tarafından "Diyarbakır'da Güvenli Annelik ve Üreme Sağlığı" projesi kapsamında gerçekleştirilen araştırmada ilginç sonuçlara ortaya çıktı. Araştırma verilerine göre, toplam doğurganlık hızının Türkiye ortalamasında binde 2.5 iken, Diyarbakır'da binde 4.3 olduğu tespit edildi.
Bölgede erken yaşta evlilik kararının genellikle ebeveynler tarafından verilmesi, geleneklere sıkı bağlılık, kızların çalışmaması ve bunun da ekonomik bir yük olarak algılanmasının erken evlilikleri teşvik ettiği belirtildi. İlk evliliklerin yüzde 60.6'sının 19 yaş ve altında olduğu bölgede, evlenen gençlerin erken yaşta çocuk sahibi olma konusunda da bir baskıya maruz kaldıkları ve erken çocuk sahibi olmanın evlilik bağlarını güçlendireceğine inanıldığı kaydedildi.
Ergenlerin üreme sağlığı ve aile planlaması hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları ve ebeveynlerin yüzde 99'unun aile planlaması hakkında çocuklarıyla konuşmaktan çekindikleri ortaya çıktı. Gençlerin özellikle babalarıyla cinsel üreme sağlığı konularında konuşmaktan kaçındıkları, anneleriyle cinsel konuları konuşanların oranınınsa sadece yüzde 19 olarak tespit edildiği araştırmada şu sonuçlar ortaya çıktı:
"Cinsel üreme sağlığı konularında babayla konuşanların oranı Ankara'da yüzde 18, Diyarbakır'da ise yüzde 7'de kalmaktadır. 20 yaşından küçük annelerden doğan bebeklerin ilk ay içinde ölüm riski, 25-34 yaş grubundaki annelerden doğanlara göre, yüzde 24 daha fazladır. Ayrıca erken yaşta çocuk sahibi olmak; kadınların eğitim, sosyal, ve ekonomik yönden gelişmelerinin önünde bir engel olmaktadır. İlk doğum yaşının yükseltilmesinin önemi ve bu konuda sistemli bir programla bilgilendirmenin yapılması gerektiği açık bir şekilde görülmektedir.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki illerin büyük çoğunluğu üreme sağlığı bakımından düşük göstergelere sahipken, nerede yaşadığına bakılmaksızın ülke genelinde eğitim seviyesi düşük kadınlar arasında da aynı sonuçlara ulaşılmaktadır. 400 kadınla yapılan görüşmelerden yüzde 83'ünün hiç okula gitmediği ve okuma yazma bilmediği belirlenmiştir.
Diyarbakır'da nüfusun yüzde 47.5'i 20 yaş ve altındadır. 20 yaş altında evlenme ve ilk çocuk sahibi olma oranı yüksektir. Erken evlilik ve doğum ergen kızların eğitimini ve çalışmalarını önemli ölçüde engellerken, kısırlık nedeniyle çok eşlilik görülmektedir. Ergenlerin üreme sağlığı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları bilinmektedir. Burada yaşayan gençlerin büyük çoğunluğu cinsel üreme sağlığı konularında aileleriyle özellikle babalarıyla konuşmaktan kaçınmakta ve gidebilecekleri bir yer olmadığı için cinsel üreme sağlığı konusunda hizmet alamamaktadır. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı konusunda yeterli bilgileri olmadığından bu konuya bağlı problemlerin arttığı ortaya çıkmıştır".