Ne var ki, kilo verme ya da form tutma maksadıyla, tamamen iyi niyetle yaptığımız bazı şeyler, bizi büyük bir hataya sürüklüyor olabilir.
Siz de kilo vermek için sabırsız davrananlardan mısınız? Hiçbir şey yemiyorum ama gene de kilo almaya devam ediyorum diyorsanız, bir şeyleri yanlış yapıyorsunuz demektir. Siz siz olun zayıflayacağım diye sağlığınızı tehlikeye atmayın ve en sık yapılan diyet hatalarının kurbanı olmayın. Bu yaz da bikini değil de mayo giyiverin, ne olacak?
Diyetin ilk başlarında aç kalarak hızlı bir şekilde kilo verebilirsiniz. Ancak evdeki hesap her zaman çarşıya uymaz. Yemek yedikten sonra harekete geçen sindirim sistemimiz, aslında vücudumuzda en çok kalori harcayan sistem. Bu sebeple vücudu uzun süre aç bırakmak ve buna uzun zaman devam etmek tehlikeli olabilir. Bu durum, sindirim sisteminizin daha az çalışmasına yani vücudunuzun daha az enerji harcamasın sebep olur. Aç kalmak, metabolizmanızın %60’lara kadar yavaşlamasına yol açar. Bu süreçten sonra ağzınıza attığınız her lokma, vücudunuzda yağ olarak depolanır. Bu nedenle kendinizi aç bırakmanız beklediğinizin tam tersi sonuçlara sebep olabilir. Gün içerisinde sık ama az yemenin mantığı da budur zaten. Sindirim sistemini devamlı çalıştırarak enerji harcamak, metabolizmanızı canlı tutmak ve tam olmasa da sürekli bir doygunluk hissi içerisinde olmak.
En sık yanılgıya düştüğümüz konulardan bir diğeri de öğün atlamak. Zannediyoruz ki "Geç kalkarsam, kahvaltıyı atlamış olurum, bu sayede kilo verebilirim." Öğün atladığımızda vücudumuz kendini korumaya almaya meyleder. Bu sebeple tıpkı vücudumuzu uzun süre aç bıraktığımızda olduğu gibi vücudumuz, kendini daha az enerji kaybetmeye programlar. Bu durum metabolizma hızını düşürür ve o noktadan sonra tüketilen her öğünü, vücut eski haline dönene kadar depolama eğilimi gösterir. Sonrasında ise atladığınız öğünlerin doğal bir sonucu olarak bir sonraki öğünde daha fazla yemek yemeniz, vücudunuzda kan şekeri dengesizlikleri oluşturur. Unutmamanız gereken nokta şu ki, öğün atlamak yerine öğünlerimizde tercih ettiğimiz besinleri daha az kalorili alternatifleriyle değiştirmeliyiz.
Diyette doğru bilinen yanlışlar listesinin en başında gelen meselelerden birisi budur. "A diyeti şunu ye, bunu yeme diyor." Her şeyden önce diyet kişiye özel olmalıdır. Kişinin sağlık sorunlarına veya gereksinimlerine göre elbette ki bazı besinlerin daha sık, bazılarının ise daha az tüketilmesi istenebilir. Ancak bu hiçbir zaman, herhangi bir besine ya da besin çeşidine yasak koymaya dönüşmemelidir. Küçüklüğümüzden beri okullarda görmüyor muyuz dengeli beslenme diye. Ne çabuk unuttuk? Bu, bazı besinleri daha kısa aralıklarla, daha küçük porsiyonlarda veya yanında dengeleyici bir unsurla tüketerek kolaylıkla üstesinden gelinebilecek bir problem. Yani, “Aman ekmek, pilav, makarna yemeyeyim, karbonhidratı kesince çok kilo verenler varmış.” derken vücudunuzdaki kas kütlesinden de olmayın.
Bazı spesifik besinleri hayatımızdan tamamen çıkarırken yaptığımız hatanın bir diğer versiyonu da işte bu; diyette tek tip beslenme hatası. Lahanasıymış, keten tohumuymuş, brokolisiymiş derken bazı besinleri ciddi anlamda mucize haline getirdiğimiz doğrudur. Tek tip beslenirken kilo veremezsiniz demiyoruz. Ancak bunu yine yağlarınızdan vererek değil, kas ve su kaybı sayesinde yaparsınız, ki bu da oldukça sağlıksız bir durumdur. Veyahut, son dönemlerin gözdesi olan protein diyetleri de hızlı kilo verdiren sağlıksız yöntemlerden birisi. Bu diyet ilerleyen zamanlarda böbreklerinizde taş oluşumuna ve böbreklerinizin işlevini düzgün bir şekilde yerine getirememesine neden olabilir. Buna ek olarak, kemikleriniz için gerekli kalsiyumun emilememesine ve kemik erimesi rahatsızlıklarına da sebebiyet verebilir.
"Light ürün zaten bu, bir şey olmaz" düşüncesinden hareketle çok fazla light ürün tüketmek, siz kilo vermek isterken, tam tersine kilo almanızla sonuçlanabilir. Tüketilen her besinin olduğu gibi, light yiyeceklerin de bir kalorisi vardır. Kepekli ekmeğin beyaz ekmekten daha az kalorili olduğu doğrudur. Ancak sanılanın aksine bu fark o kadar da çok değildir. Kepekli ekmeğin beyaz ekmek yerine tercih edilmesi gerektiğinin söylenmesindeki temel sebep; kepekli ekmeğin daha fazla lif içermesi ve düşük glisemik indeksi sayesinde kan şekerini dengeli bir şekilde yükseltmesidir. Hatta light ekmek olarak bildiğimiz bazı esmer ekmeklerin kalori değeri beyaz ekmekle aynıdır bile. Bu esmer ekmeklerin, beyaz ekmekle olan tek farkı, tam tahıllı olup daha uzun süre tokluk hissiyatı oluşturmasıdır.
Ne limonun, ne sirkenin, ne de pul biberin, kısacası hiçbir besinin tek başına yağ yakımını sağlamadığı bilinmektedir. Bu tip yiyeceklerin yalnızca metabolizmayı az da olsa hızlandırdığı bilinir ve buna bağlı olarak yaptığınız yemeklerde bu besinlerden kullanmanızın faydalı olacağından söz edilir. Bu besinlerin başlı başına, uzun süreli tüketimi ise mide sorunlarına yol açabilir. Yani belirttiğimiz gibi, sirkeyi bardağa döküp içmektense, salataya eklemek daha doğru bir tercihtir.
Yağsız beslenmek de metabolizmayı yavaşlatan ve kilo vermeyi zorlaştıran etkenlerden biridir. Yeteri kadar yağ tüketmemek, yağda çözünen A, D, E, K vitaminlerinin emilimini engelleyeceğinden, vücuttaki vitamin ve mineral alımını azaltır. Vücut için gerekli yağları alabilmek için ceviz, fındık, badem gibi kuruyemişlerden tüketmeli; yemeklerinizde trans yağ ve margarin yerine zeytinyağı ve tereyağı gibi sağlıklı olan yağ çeşitlerine yönelmelisiniz.
Diyet yaparken yapılması gerekenler arasındaki en önemli şey bol bol su içmek iken, ne ara oldu da su içmek doğruluğunu yitirdi? Vücudunuzda suyun tutulmasına sebep olan şey çay, kahve gibi sıvıları çok fazla miktarda tüketmenizdir, suyu değil. Sindirim enzimlerinizin çalışmasını, metabolizma değerinizin korunmasını, iştahınızı kontrol altına alınmasını ve de vücudunuzdaki zararlı toksinlerin atılmasını sağlayan suyu, siz siz olun hayatınızdan eksik etmeyin.
"Yok daha neler!" İşte biri kalkıp haftada en az 3-4 kilo vermem gerekiyor dediğinde tepkimiz aynen bu şekilde oluyor. Önerilen kilo kaybının vücut ağırlığıyla orantılı olarak haftada 0,5 ila 1,5 kilo arasında olduğunu unutmayın. Bu konuda tüm doktorlar da, tüm diyetisyenler de hemfikirdir. Bundan daha fazlası yoğun kas kaybına sebep olabileceği gibi, ilerleyen süreçlerde sizi bir anda "diyet yaparken neden kilo alınır?" sorularıyla baş başa bırakabilir.