İSTANBUL (İHA) - Yetişkinler arasındaki doğal afet söylentilerinin çocukları olumsuz etkilediğini belirten Pedagog Dr. Melda Alantar, "Deprem gibi toplumu tümüyle etkileyen doğal afetler çocuklarda 'güvenlik' ve 'normallik' duyularının sarsılmasına neden oluyor" dedi.
Dr. Alantar, depremle ilgili gelişmeleri ve söylentileri medyadan takip eden çocukların ruhsal açıdan etkilendiğini ifade ederek, "Doğal afetler çocuk ve gençler üzerinde travmatik etkilere neden olur. Deprem gibi toplumu tümüyle etkileyen doğal afetler çocuklarda 'güvenlik' ve 'normallik' duyularının sarsılmasına neden oluyor. İnsanlar doğa olaylarını tümüyle engelleyebilme yetisine sahip değildir. Bu nedenle doğal afetler sonrası çocuklarda da hayatın kontrol dışı olduğu duygusu çok belirginleşir. Afetler doğal, alışılmış düzenin bozulmasına yol açar.
Çocuk 'Böyle bir felaket yaşanıyorsa, başıma her türlü kötülük gelebilir' düşüncesiyle güvenini yitirebilir" diye konuştu. Bu şekilde düşünen çocukların, emniyette olmadıkları duygusuna kapılabildiklerini belirten Dr. Melda Alantar, bazı çocukların, felaketin kendilerinin daha önceden yapmış oldukları kabahatler yüzünden olduğunu düşünüp, suçluluk duyabileceğini ifade etti.
Dr. Melda Alantar, "Yaşanan olaylar üzerinde konuşmaktan kaçınanlar bulunduğu gibi, sürekli bu konu üzerinde konuşmayı isteyenler de olabilir. Bazı çocuklar ise bu davranışların hiçbirini göstermeyebilir, yaşadıkları sıkıntı dıştan fark edilmeyebilir. Kimi çocuklarda da bu sıkıntılara bağlı davranışlar haftalar veya aylar sonra ortaya çıkabilir" uyarısında bulundu. Dr. Alantar, doğal afetler sonrası çocuklarda görülen belirtileri şu şekilde sıraladı:
"- Okul öncesi çağ çocuklarında bebeksi davranışlar sergileme, parmak emme, alt ıslatma, anne-babaya sıkıca sarılma, yaramazlık, uyku bozuklukları, iştahsızlık, karanlıktan korkma, arkadaşlarından ve olağan günlük düzenden uzaklaşma gibi davranışlar gözlemlenebilir.
- İlkokul dönemi çocuklarında öfke, saldırganlık, gece kabusları, okul gitmeme isteği, dikkat dağınıklığı, arkadaş ve etkinliklerden uzaklaşma, akademik ve davranışsal açılardan gerilemeler görülebilir.
- Ergenlerde beslenme ve uyku düzensizlikleri, karmaşık duygular, çelişkiler, sinirlilik, fiziksel şikayetler (baş ve mide ağrıları v.b.), dikkat dağınıklığı, okul başarısızlığı, suç işleme, alkol, sigara ve uyuşturucu kullanma gibi belirtiler gözlemlenebilir."
Dr. Alantar, doğal afetten etkilenen çocuklara yardım konusunda anne ve babalara büyük görevler düştüğünü belirtti. Aileleri, olaylar hakkında çocuklarıyla konuşmaktan kaçınmamaları konusunda uyaran Dr. Alantar, "Sakin davranarak anne-baba olarak her zaman onun yanında olacağınızı belirtin. Olanlar konusunda çocuğunuza dürüst davranın. Durumun ciddiyetini inkar etmeyin. Çocukların duygu ve düşüncelerini ifade etmelerine izin verin. Bazı çocuklar olayları tekrar tekrar anlatmak isterler, bu yaraları sarma sürecinin bir parçasıdır. Onu dikkatle dinleyin. Aile üyelerinin bir arada olmasına özen gösterin. Çocuğunuzun yetişkinlere yeniden güvenmesini sağlamak için ona verdiğiniz sözleri mutlaka tutun. Çocuklarınıza medyada sık yer alan afetlere ilişkin haber ve programları izletmeyin. Seyredebilecekleri diğer program önerilerinden söz edin. Çocuğun yaşına uygun kısa, doğru bilgi verin. İsterse törene katılabileceğini söyleyin ve orada nelerle karşılaşacağına dair bilgi verin. Çocuğunuza bu doğal afetlerin toplumumuzdaki ve dünyadaki tüm insanları biraraya getirdiğini anımsatın" dedi.
Dr. Melda Alantar, çocuklara yardım konusunda eğitimcilere de büyük görevler düştüğünü söyledi. Eğitimcilerin, doğal afetlerin nasıl meydana geldiği konusunu öğrencilerle konuşması gerektiğinin altını çizen Alantar, "Çocuklar hayatlarını kontrol edebildikleri duygusunu yeniden kazanmak için somut bazı etkinlikler içinde yer alabilirler; örneğin zarar görenler için bağışta bulunmak, yakınlarına kart veya mektup göndermek, ölenleri anmak için ağaç dikmek gibi" diye konuştu.