Doğuştan kalp hastalıkları doğum sırasında oluşan bazı kalp anomalilerini meydana getiriyor. Doğumla birlikte normal olmayan gelişim sonucunda ortaya çıkan yapısal bozuklar ise farklı şekillerde kendini gösteriyor. Bu bozukluklar kalbin işlevini sağlıklı bir şekilde ilerletmesini engelleyen sorunlar çıkarıyor. Peki doğuştan kalp rahatsızlığı nedir? Gelin birlikte bakalım.
İnsan vücudu üzerindeki tüm organlara kan dolaşımını sağlayan damarlar üzerinde tıkanıklık, sıkılaşma, kireçlenme, daralma gibi durumlar sonucu oluşan hastalıklardır. Bu hastalıklar yarattığı ciddi sonuçlar sebebiyle erken teşhis ve düzenli kontrol durumu gerektirir. Bunun yanı sıra yapısal bozukluklar ile meydana gelen doğuştan kalp hastalıkları da görülmektedir.
Kalp hastalıkları, büyük oranda çocukluk çağında ortaya çıkar ve bu dönemde olmasının asıl sebebi doğuştan kaynaklanmasıdır. Peki konjenital kalp rahatsızlığı nedir? Doğum esnasında meydana gelen bazı yapısal bozukluklar sebebi ile anne karnındaki bebeğin olumsuz etkilenerek kalpte birtakım sorunlarla doğma durumudur. Yapısal bozukluklar çoğu kez anne henüz hamile olduğunun farkında olmadığı bir dönem içinde ya da daha başlarda olup kalbin normal gelişiminin etkilenmesi sonucudur. Bunun yanı sıra meydana gelen bazı viral hastalıkların (kızamık, kızamıkçık, kabakulak, soğuk algınlığı etkeni olan bazı mikroorganizmalar vb.) bunda rol oynadığı görülmüştür. Her anne ve anne adayı için bu durum dikkat edilmesi gereken bir husustur ve bu tip rahatsızlıklar daha çok rutin muayeneler sırasında kalpte üfürüm duyulması sonucu yapılan tetkiklerde ortaya çıkar.
Doğum esnasında meydana gelen konjenital kalp hastalıkları, bebeğin anne karnındayken ortaya çıkan problemler sonucu oluşmaktadır. Bu kalıcı hasar bırakan problemler, annenin hamilelik sürecinde yanlış ilaç kullanımı, kan şekerinin dengede tutulmaması, fazla ya da az olan doğum kilosu, enfeksiyon, sigara ve alkol kullanımı gibi etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunun sonucu hamilelik sürecinde durum takibi oldukça önemlidir. Nitelikli bir şekilde anne - bebek kontrolü yapılması ve aynı zamanda hastalıklar kontrol altına alınarak sağlık açısından tehlike teşkil eden tüm durumlardan uzaklaşılması gerekir. Annenin düzgün beslenmesi, vücut yapısına uygun olmayan doğum kontrol ilaçları kullanmaması, fiziksel travmaya maruz kalmaması, gebelikte gereksiz ilaç almaması büyük önem taşır.
Çoğunlukla 1 yaşına kadar doktor tarafından yapılan rutin muayenelerde bu rahatsızlık fark edilir ve hastanın doktor tarafından çocuk kardiyoloğuna yönlendirilmesi sonucu tanısı konabilir. Ancak rahatsızlığın doktor tarafından anlaşılmadan önce aile tarafından fark edilebilecek bazı belirtileri de bulunabilmektedir.
Konjenital kalp hastalıklarının başlıca belirtileri şöyledir;
· Çabuk yorulma
· Kilo alımı ve gelişmede dengesizlik
· Sık sık solunum yolu enfeksiyonlarına maruz kalma
· Egzersiz kapasitesinin yetersiz olması
· Yeni doğan ve bebeklik çağında emerken yorulma
· Doğum kilosunun düşük ya da fazla olması
· Aşırı terleme ve sıvı kaybetme
· Morarma
Şüphe duyulan hastanın detaylı bir muayene sonucu kalp ve kalp kasları durumu incelenmelidir. İnceleme sonucunda ortaya çıkan ve belgeler halinde sunulan bu hastalığın tedavi sürecine başlanır. Tedavi süreci boyunca yoğun bir bakım ve uzun süreli gözetim altında tutulması gereken ağır hastaların aynı zamanda belirli aralıklarla gerekli kontrol ve testleri yaptırması gerekir. Bazı doğumsal kalp hastalıklarda eğer hafif seyirli ilerliyorsa ilaç tedavileri etkili olabilmektedir. Kalp odacıklarında delik olması ve bu deliğin büyüklüğüne göre kalp damar ve kalp kapakçığına bakılarak tedavi süreci oluşturulur. Konjenital kalp hastalığı hastaya göre planlanmalı ve görülen semptomlara göre tedavi süreci ayarlanmalıdır. Bu nedenle doğumsal kalp hastalıklarının tedavisinde bu konuda uzman bir hekimin değerlendirmesi oldukça önemlidir.
İnsan vücudunun en temel organı kalp olup, yapısı gereği güçlü olsa da birçok duygusal durumdan etkilenme potansiyeline sahip bir organıdır. Duygu değişimleri, sinir, stres, heyecan vb. gibi durumlar sonucu aşırı hassasiyet oluşması sebebiyle kalp tüm bu duygu durumlarından olumsuz etkilenebilir. Olumsuz etkilenen kalbin rahatsızlığı, bazı kötü sonuçlara yol açarken bu durum ölümle dahi sonuçlanabilir. Bu sebeple yoğun ve temkinli bir bakım gerektirmektedir. Hastane ortamında tutularak bakılan hastalar, konjenital kalp hastalıkları hemşirelik bakımı sistemi ile sürekli bir gözetim altında tutularak düzenli bir ilaç tedavisi uygulanır. Gereken durumlarda testler yapılır ve durumu an be an kaydedilir. Evde bakımı süren hastalar için durum biraz farklılık gösterebilir. Hastanın kendi imkanları dahilinde aile yakınlarından biri sayesinde bakımı sağlanır ve gerekli tedbirler yine aile yakını olan kişi tarafından yapılır. Ne kadar evde bakım sağlanmış olsa da belirli günler içinde doktor kontrolü gerekmektedir. Hasta bakımının evde ya da hastanede olması süreci dışında yaşanan bu olumsuzluklar çocuk psikolojisini etkileyerek baskı oluşturabilmektedir. Bu durum, konjenital kalp hastalıkları pediatri bölümünü ilgilendirmektedir. Pediyatrik kardiyolog cerrah veya yatan hasta ilişkileri yöneticisi ile çocuğunuza duygusal olarak en iyi şekilde nasıl destek olabileceğiniz hakkında konuşmayı denemelisiniz. Gerekli görülürse çocuğunuz için psikolog desteği sağlanabilir. Böylece bu durum çocuğunuz ve sizin için tedavinin daha rahat atlatılmasına yardımcı olacaktır. Gerekli tedbirler alınarak sağlık koşulları çerçevesinde yaşam alanları kolaylaştırılabilir.