Domuz gribi nedir?

Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. İlk kez Meksika ve ABD’de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır. İşte 20 soruda domuz gribi rehberi...


Bu virüse 'domuz gribi' denmesinin nedeni, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzerlik göstermiş olması. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.


Evet, bulaşıcı ve insandan insana geçiyor.


Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, yaygın vücut ağrısı, baş ağrısı, üşüme ve yorgunluk. Ancak bazı vakalarda kusma ve ishal de görülebilir.

Reklam
Reklam

Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye, masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz konusu. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalı.


Hastalıktan korunmak ve tedavi için doktor kontrolünde kullanılabilecek ilaçlar mevcut.


İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma görülmedi.


Belirtilerin başlamasından bir gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar.


Öksürme ve hapşırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatın. Ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayın. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri kullanın. Kirli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayın. Evde istirahat edin. Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırın.


Zor nefes almak veya nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, sık ve uzun süreli kusma.

Reklam
Reklam

Hızlı veya zor nefes alma, vücutta solgunluk ya da morarma, iştahsızlık, uyarılara verilen tepkilerin azalması, uyuklama hali, huzursuzluk, ateş ve deri döküntüsü.


Grip 2 yaşından küçük bebeklerde daha ağır seyredebilir. Bu nedenle bebeklerin korunmasına özellikle dikkat edilmelidir. Ellerinizi bol su ve sabunla yıkayın, bebeğinizi beslerken veya onunla ilgilenirken kesinlikle bebeğinizin yüzüne doğru öksürüp hapşırmayın. Hasta iseniz mutlaka maske kullanın. Emzirmeye devam edin, çünkü bağışıklık sisteminin gelişiminde anne sütü oldukça önemli bir rol oynar.


Eğer hiçbir önlem alınmazsa, Türkiye'de enfekte olması beklenen insan sayısı 21 milyon.


Domuz gribinin yoğun görüldüğü ülkelere ait veriler, hastalığın gebeler, küçük çocuklar, kalp hastalığı, şeker hastalığı, akciğer ve böbrek hastalığı gibi kronik hastalıkları olan risk grubundaki kişilerde ağır seyrettiğini ortaya koyuyor.


Hamileler, sağlık çalışanları, altı-35 aylık bebekler, kritik alanlardaki personel; diyabet, kronik akciğer hastalığı ve kronik hastalık sebebiyle risk taşıyan kişiler, kolluk kuvvetleri, silahlı kuvvetler mensupları, 65 yaş üstü kişiler, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve üniversite öğrencileri.

Reklam
Reklam

Bakanlık aşıları ücretsiz uygulayacak. İlaç şirketleri yoğun talep nedeniyle eczanelere aşı vermeyeceğini bildirdi. Bu nedenle aşılama, okul ve işyeri gibi toplu yerler dışında, aile hekimliği ve sağlık ocağı gibi sağlık kuruluşlarında yapılacak.


Daha önce grip aşısında reaksiyona uğramış olanlar ile yumurtaya alerjisi bulunanlara domuz gribi aşısı önerilmiyor. Aşının tatbik edildiği yerde şişlik ve kızarıklık, ateş ve hafif grip benzeri yan etkiler görülebilir. Belirtiler iki gün kadar sürebilir. Domuz gribi tedavisinde aşının haricinde gripte kullanılan Tamiflu ve Relenza gibi antiviral ilaçlar kullanılyor. İlaçlar hastalık belirtileri başladıktan sonra ilk 48 saat içerisinde verildiğinde rahatsızlığın şiddetini azaltıp süresini kısaltabiliyor. Ancak antibiyotik kesinlikle önerilmiyor.


Daha önce grip aşılarına reaksiyon gösterenler ya da yumurta alerjisi olanların aşı yapması önerilmiyor.


ABD'deki ilaçlar, ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) onayından geçtikten sonra kullanılabiliyor. Avrupa'da ise ilaçları Avrupa İlaç Ajansı (EMEA) onaylıyor. Bunların dışında her ülke, kendi ilaç ruhsatını kendisi veriyor. ABD, yıllardır adjuvan içeren ilaçları onaylamıyor. EMEA ise onaylıyor. Aynı durum, domuz gribi aşısında da geçerli; adjuvan içeren aşıları FDA onaylamazken, EMEA onayladı. 'Adjuvan' ise ilaçların içinde bulunan bir katkı maddesi; zararlı değil.ABD'deki ilaçlar, ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) onayından geçtikten sonra kullanılabiliyor. Avrupa'da ise ilaçları Avrupa İlaç Ajansı (EMEA) onaylıyor. Bunların dışında her ülke, kendi ilaç ruhsatını kendisi veriyor. ABD, yıllardır adjuvan içeren ilaçları onaylamıyor. EMEA ise onaylıyor. Aynı durum, domuz gribi aşısında da geçerli; adjuvan içeren aşıları FDA onaylamazken, EMEA onayladı. 'Adjuvan' ise ilaçların içinde bulunan bir katkı maddesi; zararlı değil.

Reklam
Reklam

Glaxo Smith Kline, Novartis ve Sanofi Pasteur isimli ilaç firmaları üretiyor. Türkiye Glaxo Smith Kline'dan 25 milyon doz, Novartis'ten 15 milyon doz, Sanofi Pasteur'den 3 milyon doz aşı siparişi verdi. Glaxo Smith Kline, Novartis ve Sanofi Pasteur isimli ilaç firmaları üretiyor. Türkiye Glaxo Smith Kline'dan 25 milyon doz, Novartis'ten 15 milyon doz, Sanofi Pasteur'den 3 milyon doz aşı siparişi verdi.